RAFY KORALOWE - skała , wał lub grzbiet podwodny , leży na małej głębokości - twarda płycizna - 10 mln km ^2 – pow. Europy - stanowią 0,2 % - nie występują powyżej strefy pływów - struktury rafopodobne - bioherma – wapienie organogeniczne bioherma [gr.], soczewkowate (w przekroju pionowym) nagromadzenie wapieni organogenicznych powstałe w wyniku narastania na dnie morza zespołów organizmów osiadłych, np. korali, gąbek; przykładem b. są skałki na Wyż. Krakowsko-Częstochowskiej lub w dawnym kamieniołomie Kadzielnia (Kielce). - Biostroma- Warstwa wapienia organicznego utworzona przez organizmy osiadłe znajdujące się w miejscu swego wzrostu; ławica wapienia organogenicznego - Pierwsze rafy niekoralowe – Kambr - Ordowik – myszywioły i korale - Sylur, dewon, karbon – korale - Perm – rafy niekoralowe - Mezozoik – korale sześciopromienne - W Polsce wapienie rafowe – Tatry, G. Świętokrzyskie, kielce – kopalne rafy koralowe - Prędkość przyrastania koralowców ok. 2 cm/rok 0,3-10 cm/rok - Na dużych głębokościach są martwe rafy; gdy dno się zapada z prędkością 1 mm na rok co jest przy granicy przyrostu rafy - Produktywność mórz jest niewielka produktywność raf koralowych i estuariów jest najwyższa na świecie 20 000 m2 / rok - Biomasa fitoplanktonu (0-100 m) w tropikach niska Skąd produktywność raf koralowych - symbiotyczne glony w komórkach polipów - klimaks P/R=1 - bruzdnice , zielenice (w szkielerach) - pobrany przez polipy fosfor krąży między nim a glonami - glony chwytają CO2 co ułatwia odkładanie CaCO3 - CaCO3 – odkładany 10 x szybciej na świetle niż w ciemności - Rafy madreporowe (Scleractinia) 2500 gat. (rafotwórcze) - Goniastera sp. , Akropora, Meandrina (mózgownik), Madrepora, Fungia (grzybinka) - Wolne przestrzenie między szkieletami korali, wypełniają szkielety szkarłupni, myszywiołów, wieloszczetów, otwornic, piasek i muł - Osady chemiczne i terygeniczne (z ziemii) - Porowatość rafy 25-50% - Dominują glony wapienne, otwornice, korale 8-9% - Milleporidae- korale ogniowe- stułbiopłąwy parzące - Gorgonacea – gorgonie, gęścioły - Glony z rodzaju krasnorostów. Lithotamnium, Nullipora, Corallina, - Wieloszczety w wapiennych rurkach Serpulidae - Myszywioły- Bryozoa, Balanus, Lepas - Foraminifera – otwornice Warunki środowiskowe - temp wody 18-35 C - w zatoce perskiej zimna woda zimą 13-14 C - zasolenie 27-40% - woda czysta bez zawiesin - twarde dno - nie mogą żyć poza wodą dłużej niż 2- 3 godz. - Szelf strefy tropikalnej i subtropikalnej
(…)
…
- Estuarium (z łaciny aestuarium = droga morska) nazywamy poszerzone, lejkowate ujście rzeki, powstałe w
wyniku działania pływów morskich.
Przypływy i odpływy działają erozyjnie, wydzierając w stronę morza akumulowany przez rzekę materiał i w
związku z tym poszerzają ujście rzeki, jednocześnie uniemożliwiając utworzenie się delty z materiału
akumulowanego z biegiem rzeki.
Estuaria dzielą się na otwarte (uchodzące do otwartego morza) i przegrodzone (czyli uchodzące do zamkniętej
laguny).
-
raf y i namorzyny
ujście rzeki
rozszerzenie lejkowate ujście rzeki
strefa ujściowa cieku do morza lub częściowo odcięty zbiornik
skrajnie stresowe warunki środowiskoe
wg. Oduma estuaria to wszystkie ekosystemy przybrzeżne
Zalew
- Zalew - zbiornik wodny, dość płytki, utworzony w wyniku trwałego zalania określonego obszaru…
… ropopochodne
- turystyka i nurkowanie
- wytopienie wapienia
- Biała zaraza – eliminuje glony na skutek szoku termicznego; blednięcie korali,
- Emisja CO2 – wzrost zakwaszenia; spadek pH rozpuszczenie aragonituzmiany szkieletu
- Zmiany klimatu
Namorzyny – Mangrowe
Namorzyny (lasy namorzynowe, mangrowia) – wiecznie zielone lasy w strefie międzyzwrotnikowej znajdujące
się w zasięgu pływów morskich. Jest to formacja ziemno-wodna, podczas przypływu zalewana jest wodą morską
(widoczne są wtedy tylko korony drzew), podczas odpływu odsłania się powierzchnia gruntu. Szczególnie bujna
roślinność namorzynowa porasta zabagnione ujścia rzek. Lasy namorzynowe należą do najbogatszych
ekosystemów Ziemi – najbardziej złożonych i charakteryzujących się największą produkcją biologiczną. Tu
znajdują się siedliska…
… niż 2- 3 godz.
- Szelf strefy tropikalnej i subtropikalnej
- Nierównomierny rozkład prądów morskich
- Indopacyfik, Bermudy, Morze Sargassowe, Wybrzeża Florydy, Płn. Część Morza Czarnego
-
Lophelia – zimnolubna; głęboko
Rodzaje raf
- przybrzeżna
- barierowa – oddzielona laguną
- platformowa
- pierścieniowa (atol) – pierścień wokół laguny (płytka zatoka)
- największa rafa – Wielka Rafa Koralowa…
…. Fiordy powstały przez zalanie żłobów i dolin
polodowcowych.
Charakterystyczny element peryglacjalnego krajobrazu wybrzeży Norwegii oraz Szkocji, Grenlandii, Islandii,
Nowej Zelandii, półwyspu Labrador, chilijskiej Patagonii i Alaski.
Nazwą fiord określa się również adriatycką Zatokę Kotorską w Czarnogórze
Fiordy pozbawione wysokich brzegów występują m.in. w Danii: Lammefjord został w większej części…
…, ślimaków
- maleje różnorodność wraz ze spadkiem zasolenia
Zagrożenia
- dopływ fosforu i azotu; pustynie głębinowe
- zakwity (zielenice, sinice)
- zanika węgorz i szczupak przeważa płoć
- zanika dorsz
- zanieczyszczenia
- nowi przybysze np. krab wełnistoręki niszczy umocnienia
- krabik amerykański
- ryby z babkowatych
- zmiany w sieci troficznych
…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)