publiczny system finansowy - omówienie

System finansowy publiczny:

instytucje budżetowe (kontrola budżetów publicznych)

instrumenty fiskalne

publiczne instrumenty finansowe

instytucje fiskalne
Cechy dobra publicznego:

niekonkurencyjność (podmioty nie muszą rywalizować o dobro publiczne)

nieodnawialność (podmiot nie może odmówić korzystania z usługi)

niewykluczalność (podmiotowi nie można zakazać konsumpcji usługi)
Efekty zewnętrzne – powstają, gdy aktywność jednego podmiotu przysparza korzyści lub koszty drugiemu podmiotowi i za
te korzyści lub koszt nie następuje zapłata ani rekompensata.
Efekty zewnętrzne:

dodatnie – korzystne dla drugiego podmiotu

ujemne – niekorzystne dla drugiego podmiotu
Zestawienie zysków i wydatków określonego podmiotu to budżet publiczny.
Instrumenty fiskalne – prawno-ekonomiczne mechanizmy umożliwiające rozdysponowywanie majątkiem budżetowym:

dochodowe (podatki przychodowe, wydatkowe, cło)

wydatkowe – instrumenty sterowania wydatkami budżetowymi (dotacje, gwarancje i poręczenia państwowe)
Publiczne instrumenty finansowe:

emitent to państwo

mogą mieć tylko charakter dłużny (wierzytelnościowy)

nikły stopień ryzyka niewypłacalności

rynki tych instrumentów mają znaczące rozmiary i wysoki stopień płynności
Instytucje fiskalne – struktury organizacyjno-prawne, na których opiera się funkcjonowanie publicznego systemu
finansowego, gromadzą i dostarczają środki pieniężne różnym podmiotom:

instytucje sporządzające i uchwalające budżety publiczne

realizacja i wdrażanie polityki fiskalnej

dokonujące kontroli finansowej
Pieniądz – środek płatniczy prawnie określony i powszechnie akceptowany; oznacza wszystko, co jest powszechnie
akceptowane jako zapłata za dobra, usługi oraz spłata długu.
Funkcje pieniądza:

środek wymiany

jednostka rozrachunkowa (tzn. jest miarą wartości)

środek tezauryzacji (tzn. umożliwia oszczędzanie)
Współcześnie pieniądz tworzony jest w systemie bankowym.
Klasyczny model systemu bankowego:

I szczebel – bank centralny

II szczebel – banki komercyjne
Trzy podstawowe funkcje ekonomiczne banków:

kreują pieniądz centralny

kreują zdecentralizowany pieniądz wkładowy jako instrument kredytowy i środek płatniczy

pośredniczą między posiadaczami środków pieniężnych
Dwa rodzaje pieniądza:

gotówkowy – banknoty i monety emitowane przez bank centralny

bezgotówkowy – kreowany przez banki komercyjne
... zobacz całą notatkę