Psychologiczne koncepcje człowieka według J. Kozieleckiego-opracowanie

Zbiór materiału wg rozpiski do egzaminu z psycho
Psychologiczne koncepcje człowieka według J. Kozieleckiego
Józef Kozielecki , obok Tadeusza Tomaszewskiego i Janusza Rejkowskiego należy współtwórców nurtu psychologii poznania, która zaczęła się rozwijać w latach sześćdziesiątych ubiegłego stulecia. Psychologowie tego kierunku rozwinęli myśl,
że ludzkie zachowanie nie zależy tylko od samego bodźca, ale też od jego zrozumienia przez jednostkę. Człowiek jest układem transgresyjnym, samodzielnym, ekspansyjnym
i twórczym. Transgresja to intencjonalne wychodzenie człowieka poza siebie,
poza to co człowiek posiada i czym jest. Wyróżnili cztery rodzaje transgresji: ku rzeczom, ku innym, ku symbolom, ku sobie. Transgresja ku rzeczom to ekspansja materialna. Polega na docenieniu, dowartościowaniu dóbr materialnych. Zgodnie z nią człowiek uważa, że jest na tyle człowiekiem, na ile posiada, na ile ma. Transgresja ku innym ma podwójną postać: dominacji nad innymi, nad grupą i zdobycie władzy absolutnej, albo dotyczy działań altruistycznych i afiliacyjnych (emocjonalna przynależność do kogoś). Transgresja
ku symbolom ma na celu zdobywanie wiedzy o świecie fizycznym, o kulturze i o samym sobie. Transgresja ku sobie to działanie autokreacyjne, zwane inaczej samorozwojem tub tworzeniem siebie według określonego projektu.
"Koncepcje psychologiczne człowieka" to książka, w której Kozielecki przedstawił różne koncepcje człowieka w świetle psychologii i pedagogiki (opisując ich zastosowanie w szkolnictwie). Kozielecki opisał cztery koncepcje człowieka. Pierwsza z nich
to koncepcja behawiorystyczna.
Behawioryzm akcentuje wpływ środowiska zewnętrznego na człowieka i podkreśla możliwości manipulowania, sterowania człowiekiem. Zachowanie człowieka całkowicie zależy od bodźców zewnętrznych, jest reakcją na bodźce. Rozwój człowieka to proces wytwarzania (uczenia się)poszczególnych nawyków. Behawioryzm jest skoncentrowany
na nagrodach i karach, jakich dostarcza człowiekowi środowisko (programowanie człowieka). Innymi słowy mówiąc, istnieją dwa rodzaje wzmocnień, które modyfikują zachowania człowieka: wzmocnienia pozytywne i negatywne. Sterują one postępowanie człowieka z zewnątrz. W podejściu behawioralnym wolność jest zatem brakiem negatywnych wzmocnień w środowisku zewnętrznym, a godność jest budowana
na podstawie pozytywnych wzmocnień, które staja się bodźcami moralnymi.
Koncepcja psychodynamiczna, która w psychologii ogólnej przybiera nazwę psychoanalizy. Mamy tu do czynienia z nieuświadomionymi wewnętrznymi siłami człowieka, które sterują ludzkim zachowaniem. Siły te pochodzą z trzech źródeł:
z popędów, potrzeb oraz dążeń ludzkich. Ogromna energia psychiczna, która rodzi się
... zobacz całą notatkę