To tylko jedna z 2 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
stadia rozwoju psychospołecznego wg. Eriksona.
Podstawowe zaufanie podstawowa nieufność (wiek 0-1).
Podczas tego stadium czynnikiem krytycznym jest charakter rodzicielskich interakcji z
niemowlęciem. Jeśli niemowlęta są obdarzone należytą troską miłością i przywiązaniem,
rozwijają poczucie zaufania. Gdy te podstawowe potrzeby nie są zaspokajane, dzieci stają
się podejrzliwie, pełne lęku i nie mają zaufania do swojego otoczenia.
Podczas autonomii lub (poczucia) zwątpienia (wiek 1-3) rozwijają się zdolności
motoryczne i umysłowe dają dziecku możliwość doświadczenia niezależności. Jeśli ten
wzrastający pęd do badania świata jest wzmacniany, dzieci na ogół wyrastają na bardziej
ufające sobie i autonomiczne. Jednak, jeśli ich rozwojowa niezależność spotyka
rodzicielską dezaprobatą lub niechęcią, u dzieci może wytworzyć się niewiara w zdolności
i zwątpienie we własne kompetencje.
Podczas trzeciego stadium dzieci przeżywają kryzys psychospołeczny znany jako
inicjatywa lub poczucie winy (wieku 3-5). Udoskonalone z wiekiem zdolności rozwojowe
skłaniają dziecko do przejmowania inicjatywy – spontanicznego badania środowiska i
dokonywania odkryć. Rodzicielskie wzmacnianie będzie zachęcać dziecko do inicjowania
określonych działań i skłaniać je do podejmowania aktywności skierowanej na
osiągnięcie danego celu. Rodzicielskie ograniczenia mogą natomiast wzbudzać poczucie
winy za każdym razem, gdy dzieci będą próbowały odkryć świat na własną rękę.
Przedsiębiorczość lub poczucie niższości (wiek 6-11) są wyrażane poprzez dziecięce
pragnienie manipulowania obiektami i zdobywania wiedzy o tym, na jakiej zasadzie
funkcjonują rzeczy. Taka przedsiębiorcza postawa zwykle prowadzi do ukształtowania się
poczucia porządku reguł i zrozumienia natury otoczenia. Jeśli rodzice uważają takie
zachowanie za niemądre, złośliwe lub kłopotliwe, to u dziecka może wówczas powstać
poczucie niższości.
Piątym kryzysem psychospołecznym jest tożsamość lub pomieszanie ról (okres
dorastania). Rozwojowe zadanie tego okresu polega na ukształtowaniu zintegrowanego
poczucia ja, które jest osobiście akceptowane przez jednostkę i odmienne od innych.
Niepowodzenie w uformowaniu adekwatnego poczucia własnej tożsamości może
doprowadzić
do
dylematu
pomieszania
ról.
To
zaś
często
rodzi
poczucie
nieadekwatności, izolacji i niezdecydowania.
Zadaniem szóstego stadium – intymność lub samotność (wczesna dorosłość) – jest
rozwój bliskich i głębokich relacji z innymi. Osiągnąwszy w stadium poprzednim poczucie
własnej tożsamości, jednostki stają się teraz zdolne do dzielenia się z innymi w sferze
moralnej, emocjonalnej seksualnej. Dla jednych intymność oznacza małżeństwo, dla
innych zaś – nawiązanie i podtrzymywanie ciepłych przyjaźni (co nie oznacza, że pierwsze
nie może zawierać drugiego). Ci którzy nie potrafią lub nie chcą dzielić się z innymi,
cierpią wskutek poczucia samotności lub izolacji.
Siódme stadium Eriksona jest nazwane produkcją lub stagnacją (środkowa dorosłość).
Pozytywny biegun tego wymiaru – produktywność – oznacza, iż dorośli mają ochotę
patrzeć poza siebie i wyrażać zainteresowanie przyszłością świata. Podstawa troski jest
kierowana np. ku udoskonaleniu społeczeństwa i przyszłych pokoleń. Jednostka
zaabsorbowana sobą jest nadmiernie skłonna zajmować się własnym samopoczuciem i
zyskiem materialnym.
Ostatnim stadium jest integracja lub rozpacz (późna dorosłość). Osoby, które ukształtują
poczucie integracji, zwykle pozytywnie rozwiązały poprzednie kryzysy psychospołeczne i
potrafią spoglądać wstecz na swoje życie z godnością, satysfakcją i poczuciem osobistego
spełnienia. Niepomyślne rozwiązanie poprzednich kryzysów może wzbudzić poczucie
rozpaczy. Ludzie ci postrzegają minione lata jako serię rozczarowań, błędów i porażek.
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)