WYKŁAD 1 - TEORIE ROZWOJU Sposoby ujmowania człowieka w rozwoju: 1. Ontogenetyczny Ukazywanie indywidualnej linii rozwoju człowieka (od poczęcia do śmierci); zmiany w rozwoju indywidualnym 2. Filogenetyczny Ukazywanie człowieka na linii ewolucji od niżej do wyżej zorganizowanych organizmów; poszukiwanie podobieństw u człowieka i zwierząt 3. Antropogenetyczny Ukazywanie rodowej historii człowieka i człowiekowatych Ujęcie filogenetyczne: 1. Podobieństwo fizjologiczne człowieka i szympansa: • podobieństwo w budowie DNA - tylko 1% różnic • możliwość zarażenia się chorobami ludzkimi (żółtaczka, HIV) • podobieństwo w strukturze układu nerwowego (lewopółkulowa specjalizacja w przetwarzaniu zawołań) 2. Podobieństwo w funkcji umysłu: • rozpoznawanie siebie w lustrze • zdolność do uczenia się nowego systemu znaków (język migowy) • rozróżnianie mniej od więcej • komunikacyjne różnicowanie wokalizacji na podstawie charakterystyk czasowych 1. Badania Harlowa i temat przywiązania Ujęcie antropogenetyczne: Człowiekowate pochodzą od driopiteków, pojawiły się 2,5 - 3,3 milionów lat temu 1. Australopiteki - 1,7 mln lat temu: • dwunożny chód, uzębienie bez kłów, zmniejszone szczęki (roślinożercy) 2. Pitekantropus - 250 tys. lat temu: • wały nadoczodołowe, używana żuchwa (mięsożerny) • budowa tułowia i kończyn taka sama jak u człowieka 3. Człowiek neandertalski - 50 tys. lat temu: • pochyłe czoło, grube wały nadoczodołowe, duża puszka mózgowa • uprawiał myślistwo, zbieractwo, znał ogień, odzież, rytuał grzebania zmarłych; Afryka, Francja, Azja Psychologia rozwojowa - dział psychologii obejmujący badania poświęcone wyjaśnianiu wszystkich aspektów ludzkiego rozwoju od poczęcia do adolescencji, w kategoriach zmian ilościowych i jakościowych, zachodzących w poszczególnych sferach rozwoju. Rozwój prowadzi do pełnej dojrzałości fizycznej (dawanie życia) i psychicznej: • intelektualnej (zdolność do odnoszenia korzyści z doświadczenia) • emocjonalnej (panowanie nad sobą, zdolność do emocjonalnej samokontroli) • społecznej (gotowość do opanowania i samodzielnego pełnienia przypisanych ról). Proces rozwojowy ma charakter progresywny. Ch. Buhler: potrzeba badania rozwoju w biegu życia Psychologia biegu życia - dział psychologii obejmujący badania zjawisk rozwojowych w trakcie całego cyklu życiowego, od poczęcia do śmierci. Zmiany rozwojowe ujmowane są w kategoriach zadań, celów życiowych, pełnionych przez jednostkę ról rodzinnych i zawodowych oraz uczestniczenia przez nią w wydarzeniach życiowych.
(…)
… wydalania
retencyjny charakter analny - uparty, skąpy, kompulsywny
ekspulsywny charakter analny - okrutny, destruktywny, niesforny
właściwe pokierowanie przez rodziców treningiem czystości prowadzi do twórczości i produktywności
3-5 r.ż. faza falliczna (edypowa) - przyjemność czerpana z podrażnień organów płciowych oraz
związanych z tym fantazji
gdy kompleks Edypa jest rozwiązany, następuje identyfikacja…
… czynności rozwijają się w miarę ćwiczenia
2. im bardziej złożona jest jakaś czynność, tym większe znaczenie ma w jej rozwoju ćwiczenie
Czynności filogenetyczne pojawiają się wcześnie w ontogenezie, są nabywane bez ćwiczenia, np.
poruszanie się na dwóch nogach
Czynności ontogenetyczne są nabywane w toku rozwoju osobniczego, nie są przekazywane
genetycznie, są wyuczone przez jednostkę, np. pisanie.
Prawidłowości rozwojowe - pokazują kierunek rozwoju i poszczególne etapy, przez które rozwój
danej funkcji przechodzi, np. rozwój motoryczny przechodzi od czynności odruchowych do działań
intencjonalnych. W rozwoju emocjonalnym dziecko przechodzi od egocentryzmu do alterocentryzmu.
W rozwoju społecznym dziecko postępuje od postawy biorcy do postawy dawcy.
Rozwój w koncepcjach filozoficznych:
Hegel: idealizm…
…
• wzrost
• skłonności do chorób
• hemofilia
• astygmatyzm
• grupa krwi
• zdolność do produkowania insuliny
• inteligencja
• talenty
• temperament
Podział komórki jajowej:
Kolejno powstają: morula, blastula, gastrula
Zagnieżdżenie się komórki w ściance macicy
Faza embrionalna:
Tworzą się i zaczynają funkcjonować wszystkie ważniejsze struktury zewnętrzne i wewnętrzne.
Zarodek mierzy 3,81-5,08 cm i waży…
… do zrozumienia, że nazwa jest czystym znakiem. Obdarzają
świadomością jedynie zwierzęta. Cechuje je artyficjalizm immanentny - kształtowanie zjawisk w
świecie przenoszone jest na naturę, która nadal przepojona jest celowością.
Do 11-12 r.ż. rzeczywistość rządzi wyjaśnianiem świata.
Egocentryzm - pośrednia forma myślenia między myśleniem niekomunikatywnym a myśleniem
komunikatywnym. Piaget dzielił egocentryzm…
… - przydzielenie ras psów do różnych zadań.
1. Badania Eysencka i Prella (1951):
• stwierdzono duży udział czynnika genetycznego w zakresie ekstrawersji i neurotyczności, wyższe
wskaźniki odziedziczalności stwierdzono u mężczyzn
Ekstrawersja - duże zapotrzebowanie na bodźce; neurotyczność - brak zrównoważenia
emocjonalnego
Ekstrawersja - 50% odziedziczalna
Neurotyczność - 42 %
1. badania Loehlina, 1992…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)