To tylko jedna z 4 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
Przyczyny i przebieg „zimnej wojny” (ideologia, geopolityka, ekonomia). Źródła zimnej wojny:
Rozpad koalicji antyhitlerowskiej po zakończeniu II WŚ (Koalicja tyranii komunistycznej z demokracjami Zachodu była niemożliwa w warunkach pokoju. Rozbieżność interesów, systemów gospodarki, pojmowania wolności, własności i demokracji, doświadczeń historycznych, kultury doprowadziła do rozpadu Wielkiej Koalicji) powstanie dwóch supermocarstw ZSRR i USA oraz podział świata na dwie strefy wpływów.
Różnice ideologiczne między ZSRR i USA (socjalizm/komunizm - przejęcie kontroli przez proletariat z rąk burżuazji, państwa włada środkami produkcji; kapitalizm - demokratyczny liberalizm, wolny handel, mała ingerencja rządu w gospodarkę, wolność jednostki)
Różne interesy narodowe ZSRR i USA (ZSRR starał się umacniać swoją pozycję w swojej strefie wpływów m.in. w EŚiW, Korei, Grecji, Chinach, a także w podzielonych Niemczech wspierając komunistyczne partie oraz dążył do wywołania rewolucji komunistycznej na całym świecie; dla USA kamieniem węgielnym stało się powstrzymywanie ZSRR)
Upadek dawnych potęg (Wielkiej Brytanii, Francji, Niemiec i Japonii) oraz początek końca systemu kolonialnego . Przegrana Niemiec i Japonii doprowadziła do natychmiastowego upadku ich kolonii. Natomiast inne państwa (ponaglane przez KNZ - idea samostanowienia, osłabione gospodarczo oraz poddane presji ruchów niepodległościowych) przyznawały niepodległość swym dawnym koloniom.
Konferencja w Bretton Woods (lipiec 1944) - dolar stał się pieniądzem światowym, stabilność międzynarodowych finansów została uzależniona od kapitału amerykańskiego; USA stawało się potęgą gospodarczą.
Zimna wojna - stan napięcia oraz rywalizacji ideologicznej i politycznej pomiędzy Związkiem Radzieckim i autorytarnymi państwami socjalistycznymi uzależnionymi od ZSRR, a demokratycznymi państwami kapitalistycznymi pod przywództwem Stanów Zjednoczonych , który jednak nie doprowadził do konfliktu militarnego. Konfrontacja między dwoma supermocarstwami toczyła się na wielu płaszczyznach: wojskowej, ideologicznej, psychologicznej, gospodarczej. Najistotniejszym elementem był technologiczny wyścig zbrojeń (w tym zbrojenia kosmiczne i rozwój technologii kosmicznych).
Za symboliczny początek ZW uważa się wystąpienie Winstona Churchilla w Fulton ( USA ) 5 marca 1946 „Od Szczecina nad Bałtykiem do Triestu nad Adriatykiem zapadła żelazna kurtyna dzieląc nasz Kontynent . ” Był to proces systematycznie narastający w latach 1945-1947. Towarzyszyła mu z jednej strony sformułowana przez Stalina teza mówiąca o zaostrzeniu się walki klasowej wraz z postępami "budownictwa socjalistycznego", z drugiej - proklamowana w Stanach Zjednoczonych doktryna powstrzymywania, w myśl której USA wszelkimi dostępnymi środkami miały przeciwstawiać się rozszerzaniu wpływów komunistycznych w świecie.
(…)
…). Kolejne starcie w 1973 roku zakończyło się wynegocjowanym przez ZSRR i USA zawieszeniem ognia. Dopóki równowaga między Państwami Arabskimi a Izraelem była utrzymywana państwa były pozostawione same sobie, jednak jeśli dochodziło do zachwiania - natychmiast wkraczał ZSRR.
Sprawy rozbrojeniowe Czynnikiem zbliżającym ZSRR i USA było dążenie do zachowania kontroli nad bronią jądrową i środkami…
… i Plan Marshalla (1947)
Doktryna powstrzymywania bazowała na tezie o podziale świata na sferę amerykańską i radziecką oraz odpowiedzialności USA za utrzymanie zasad kapitalistycznych na skalę światową m.in. poprzez powstrzymywanie tendencji ekspansywnych ZSRR. Działania w ramach doktryny obejmowały: organizowanie paktów militarnych, budowa sieci amerykańskich baz wokół ZSRR i państw satelickich, wsparcie zbrojne dla państw przeciwstawiających się ekspansji komunistycznej oraz pomoc w odbudowie Europy Zachodniej w ramach planu Marshalla.
Plan Marshalla - plan USA mający służyć odbudowie gospodarek krajów Europy zachodniej po II wojnie światowej. Skierowany był również do ZSRR i państw mu podległych (Polska i Czechosłowacja zostały zmuszone do odmowy), jednak został przez nie odrzucony. Stalin obawiał się utraty wpływów w bloku wschodnim oraz nie mógł zgodzić się na warunki współpracy gospodarczej oraz na tworzenie zjednoczonej gospodarki europejskiej. Sowiecką kontrpropozycją dla Planu Marshalla było utworzenie RWPG (1949).
USA poprzez plan Marshalla umacniały swoją pozycję na Starym Kontynencie, a zarazem pozwalały własnej gospodarce, nastawionej na zaspokajanie potrzeb związanych…
… towary drogą lotniczą, aż do 1949.
1949 roku obie strony przystąpiły do tworzenia własnych państw niemieckich. 21 września 1949 roku nowo wybrany rząd niemiecki z premierem Konradem Adenauerem na czele proklamował na obszarze Trizonii powstanie Niemieckiej Republiki Federalnej. 7 października, komuniści niemieccy utworzyli Niemiecką Republikę Demokratyczną. NATO 4 IV 1949 r. w Waszyngtonie…
… neutralnego pasa o szerokości 4 km. Nad przestrzeganiem zawieszenia broni czuwa powołana do tego celu Komisja Nadzoru Państw Neutralnych.
Śmierć Stalina W ZSRR uformowało się "kolektywne kierownictwo" partii i państwa, które tworzyli: Nikita Chruszczow, Gieorgij Malenkow, Ławrientij Beria i Wiaczesław Mołotow. (Beria wykluczony i zgładzony w lipcu 1953).
Układ Warszawski (1955) W odpowiedzi na przyjęcie…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)