Rafał Staśkiewicz
Przyczyny Bezrobocia
Chciałbym przedstawić przyczyny jednego z kluczowych społecznych problemów współczesnego
kapitalizmu. Najprzejrzystszym sposobem dokonania analizy jest rozpatrzenie każdego z rodzajów
bezrobocia osobno, ponieważ wiadome jest, że tak obszerne zagadnienie nie posiada jednego
źródła. Przyglądając się strukturze współczesnych rynków pracy, możemy wyodrębnić następujące
typy bezrobocia: Frykcyjne, Strukturalne, Klasyczne, Keynesowskie.
Bezrobocie Frykcyjne
Wynika z niedoskonałości rynku: zbyt wolnych przystosowań popytu i podaży,
niepełnej informacji, ciągłego tworzenia i likwidowania miejsc pracy.
Jest to bezrobocie niemożliwe do całkowitego zlikwidowania!
Występuje w związku z nieustannym ruchem ludności, przechodzącej z jednego regionu do
innego, z jednej pracy do innej czy też z jednej fazy cyklu życia do innej. Gdyby nawet w danej
gospodarce było pełne zatrudnienie i tak zawsze istniałyby jakieś przepływy, kiedy na przykład
ludzie rozglądają się za pracą po ukończeniu szkoły lub po przeniesieniu się do innego miasta.
Kobiety mogą ponownie podejmować pracę po urodzeniu i odchowaniu dzieci. Ze względu na to,
że tacy „frykcyjni” bezrobotni często się przenoszą z jednego miejsca pracy do innego lub też
poszukują pracy lepszej niż dotąd, często się uważa, że są to bezrobotni „dobrowolni”.
Bezrobocie strukturalne
Dotyczy takiego rodzaju bezrobocia, które powstaje ze względu na rozbieżność ludzkich
kwalifikacji i rodzaju oferowanej pracy w warunkach zmieniającego się popytu i
produkcji
Wynika np. z likwidacji całych branż.
Bezrobocie strukturalne powstaje ze względu na rozbieżność pomiędzy ludzkimi
możliwościami (kwalifikacje, miejsce zamieszkania) a rodzajem bądź usytuowaniem
oferowanej pracy. Bezpośrednim powodem istnienia tego typu bezrobocia są
głębokie zmiany strukturalne zachodzące w gospodarce. Prowadzą one do zaniku
jednych branż i pojawienia się nowych, a to oznacza, iż zanika popyt na jedne
zawody i pojawia się na nowe. Powodem jest także to, iż nie wszystkie branże są
wówczas w stanie naturalnej równowagi, część jest w stanie wyczerpania, inne
przeżywają kryzys strukturalny i to ich potencjał wytwórczy jest daleki od
wykorzystania. U tych pierwszych występuje deficyt siły roboczej, u drugich
nadmiar. W tych warunkach w gospodarce wytwarza się stan, w którym z jednej
strony są wolne etaty, a z drugiej osoby zwolnione z upadających gałęzi i
poszukujące pracy.
Dlaczego taki stan wywołuje bezrobocie?
Powodem są niewłaściwe kwalifikacje bądź niedogodna dla poszukujących
lokalizacja miejsc pracy.
Wolne miejsca pracy wymagają od osób ubiegających się o nie takich kwalifikacji, których często
osoby te nie posiadają. Niewłaściwe kwalifikacje są, więc w tym przypadku powodem ich
bezrobocia. Warunkiem uzyskania pracy jest, więc stosowne przekwalifikowanie się, a to obok
czasu wymaga stworzenia bezrobotnym możliwości zdobycia umiejętności bardziej poszukiwanych.
Innym powodem bezrobocia strukturalnego jest
(…)
…, przy którym krzywe podaży pracy i popytu na
nią się przecinają.
Może to być spowodowane działalnością związków zawodowych albo
ustawodawstwem, które powoduje, że płace minimalne utrzymywane są na poziomie
wyższym od poziomu równowagi.
Wynika ze sztucznego ustalania płac powyżej poziomu równoważącego popyt z
podażą na rynku pracy. Może mieć to dwie przyczyny: działalność związków
zawodowych, lub ustawodawstwo, które określa np. płace minimalne. Bezrobocie
klasyczne jest podobne do keynesowskiego, w tym że wynika ono z
niezrównoważenia popytu i podaży pracy. Różne są jednak powody tych
rozbieżności. W tym przypadku, chociaż jest wielu pracowników chcących zatrudnić
się za płacę niższą niż obserwowana na rynku pracy dla ludzi o podobnych
kwalifikacjach, to pracodawca na
skutek prawa i nacisków związków zawodowych…
….
Zgodnie z rozpowszechnioną, współcześnie terminologią bezrobocie:
frykcyjne, strukturalne, klasyczne składa się na bezrobocie dobrowolne. Bezrobocie
keynesowskie to bezrobocie przymusowe. Bezrobocie dobrowolne obejmuje osoby,
które z różnych subiektywnych względów nie podejmują pracy zarobkowej, mimo
istnienia wolnych miejsc pracy. Najczęściej nie godzą się po prostu na podjęcie pracy
na zaoferowanych przez pracodawców warunkach. Bezrobocie przymusowe
natomiast obejmuje te osoby, które skłonne byłyby zaakceptować istniejące
stawki płac, lecz nie znajdują wolnych miejsc pracy. Wysoki poziom bezrobocia
frykcyjnego czy strukturalnego może występować nawet wtedy, gdy rynek pracy jako
całość jest zrównoważony, na przykład wtedy, kiedy ruch ludności jest duży lub duże
są nierówności geograficzne. Bezrobocie…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)