WYKŁAD 1 - 12.10.2009r. PRZEDMIOT PSYCHOLOGII SPOŁECZNEJ SPOŁECZNE WYZNACZNIKI PSYCHIKI Zależność zachowań ludzi, ich myśli i uczuć od rzeczywistej lub wyobrażonej obecności innych ludzi (Allport). Wpływ bezpośredni (nacisk) i pośredni - kontekst kulturowy (kształtowanie postaw i wartości, sama obecność). SUBIEKTYWNA INTERPRETACJA OTOCZENIA - konstrukty (K. Lewin) vs obiektywne sytuacje społeczne. Psychologia społeczna bada jak zachowuje się człowiek w oparciu o jego rozumienie. Stara się zrozumieć zachowanie człowieka w kontekście sytuacji społecznej, w otoczeniu innych ludzi. NAUKA, ZDROWY ROZSĄDEK I FILOZOFIA Mądrość ludowa - legitymizacja jednostkowym doświadczeniem, tradycją, wiekiem nadawcy itp., sprzeczne przekonania („co z oczu to z serca”?) Masowe samobójstwo w Jonestown - możliwe wyjaśnienia: wielebny Jones przyciągnął ludzi w depresji tylko osoby destruktywne dołączają do sekt charyzma Jonesa osoby izolujące się od społeczeństwa są bardzo podatne na wpływ wszystko razem nic z powyższego Filozofia - podobne pytania jak psychologia, ale bez empirycznej drogi odpowiedzi. Stąd brak obiektywnych kryteriów przyznawania racji faktom. Socjologizacja psychologii społecznej (socjologia raczej nie pyta o naturę/mechanizmy procesów psychicznych małych gru p czy osób). Psychologia społeczna określa uniwersalne właściwości osób, wyjaśniające ich podatność na wpływ społeczny niezależnie od klasy czy kultury (Aronson) [np. frustracja/agresja]. Psychologia społeczna a psychologia osobowości - tu społeczne zachowania wyjaśniające różnice indywidualne. PSYCHOLOGIA SPOŁECZNA A WARTOŚCI I HISTORIA SPOŁECZNA Prywatne wartości psychologa Wartości społeczne a wybór problematyki badawczej Uprzedzenia: lata 40. XX wieku (faszyzm) Konformizm: lata 50. XX wieku (modna uniformizacja, nietolerancja odmienności) Agresja: lata 60. XX wieku (wzrost przestępczości w Ameryce Północnej) Seksizm, różnice płci: lata 70. XX wieku Zagrożenia: lata 80. XX wieku (eskalacja zbrojeń) Międzykulturowość: lata 90. XX wieku (konfrontacja z inn ymi kulturami) kiedy coś się dzieje na świecie (np. faszyzm), to odbija się to na podejmowanych przez psychologa badaniach (np. uprzedzenia) TEORIE A DOŚWIADCZENIA WŁASNE L. Festinger 1919 (NY) - 1989 (NY), syn Alexa Festingera (Festyngiera) z Warszawy, producenta haftów i Sarah Salomon. Nie afiszował się z tym. Uczeń Kurta Lewina. Nałogowy palacz. Zmarł na raka wątroby. „Upewnijcie się czy wszyscy wiedzą, że nie był to rak płuc”
(…)
… a jak dyspozycje wpływają na zachowania ludzi?
Kooperacja vs rywalizacja - czy zależy od osobowości czy od sytuacji? E: Zmiana nazwy gry: „Gra na Wall Street/Gra wspólnych interesów” zwiększała w dylemacie więźnia procent zachowań kooperacyjnych, niezależnie od wcześniejszego spostrzegania graczy jako kooperujących i rywalizujących (Samuels, Ross, 1993) Zbieżność obszarów Journal of Personalisty and Social…
… cechy osobowości grupują się (pozytywne: tolerancyjny, pomocny, szczery, uczciwy, szczęśliwy, popularny)
teoria atrybucji - ludzie na podstawie jednej widocznej cechy, przypisują osobie kolejne cechy, których naprawdę w ogóle nie widać, zakładają, że one też występują
OSZCZĘDNOŚĆ POZNAWCZA
Ludzie uczą się stosować uproszczenia myślowe: praktyczne reguły zdroworozsądkowe - schematy poznawcze…
…, jak i proizraelskich (efekt zaangażowania) Efekt pierwszeństwa - pierwsze wrażenie, które kształtuje schemat wpływa na interpretację kolejnych informacji. Raz utworzony schemat zaczyna żyć własnym życiem, nawet jak nie ma związku z ochroną samooceny (czyli bez zaangażowania)
E: (Jones) studenci oceniali osobę jako mniej inteligentną, jeśli źle zrobiła pierwsze 15/30 jednako trudnych zadań, a dalsze…
… informacji dziecka.
Kobiety łatwiej jest okłamać - jest to związane z uprzejmością. - słabsza wykrywalność kłamstwa u kobiet, im mniejsza ich władza formalna w danym kraju
obronność percepcyjna - ludzie nie widzą rzeczy, które są z jakichś powodów dla nich niewygodne, niebezpieczne
TEORIA ATRYBUCJI (cech i przyczyn)
atrybuować = przypisywać
korelujemy cechy widzialne z cechami niewidocznymi
atrybucja cech…
… symboliczna funkcjonowania organizacji: język, mity, symbole, przekonania, ideologie, systemy wiedzy, tabu i rytuały (Konecki, '94, Zbigniew - Maciąg, '99, Sikorski, '00).
Ogólny wzór przekonań, oczekiwań i wartości, które nie musza być uświadomione, ale wpływają na zachowania wszystkich członków organizacji (Schulz, Schulz, 2002) (psychologia poznawcza).
Przejawy i składniki kultury organizacyjnej wg…
… I ROZWÓJ JA
KULTUROWE ZRÓŻNICOWANIE JA
protestantyzm (kalwinizm) - idea predestynacji (XV/XVI wiek)
- zaczęto wglądać w swoją psychikę
ŹRÓDŁA JA
introspekcja
obserwacja swojego zachowania
schematy ja
interakcja społeczna
ad. 1 myślimy wtedy, gdy mamy problem lub kłopot ludzie myślą tym więcej, im więcej mają kłopotów
osoby, które maja niski dobrostan, tym więcej myślą (deklarują tak)
(badanie - prof…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)