To tylko jedna z 3 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
Problematyka industrializacji i kryzysów rynkowych w Polsce (1950-1970) 1.Początek Planu sześcioletniego (1950-1956) 2.Nowy cykl gospodarczy przyśpieszenie akumulacji wyniki planu 1956-1960 napięcia rynkowe i korekta planu Po całkowitym przejęciu władzy przez komunistów w końcu lat czterdziestych polityka sprowadzała się do przeniesienia wzorów radzieckich na ziemie polskie. Celem władz była przebudowa struktury ekonomicznej i poprawa stopy życiowej społeczeństwa. Nowe władze przyjęły, że rzeczą nieuchronną jest szybkie uprzemysłowienie i rozwój przemysłu ciężkiego. Były to wytyczne planu sześcioletniego przypadającego na lata 1950 - 1955, przyjęte na Kongresie Zjednoczeniowym w grudniu 1948 r. Twórcą planu sześcioletniego był Hilary Minc. Realizację zamierzeń miał zapewnić system centralnego planowania. Organem planującym była Państwowa Komisja Planowania Gospodarczego (PKPG). Realizacja planu: PKPG w formie nakazów przydzielała podległym instancjom zadania, przyznając środki na ich wykonanie.
Przedsiębiorstwa zostały ubezwłasnowolnione, jako podmioty ekonomiczne, realizowały głównie funkcje wykonawcze.
Główne decyzje dotyczące produkcji, inwestycji, zaopatrzenia podejmowały centralne władze polityczno-gospodarcze.
W dziedzinie zarządzania wprowadzono metody nakazowo-rozdzielcze. System ten wyparł całkowicie z polskiej gospodarki rynek i konkurencję.
Zwiększono liczbę ministerstw przemysłowych.
Szerokie uprawnienia nadano centralnym zarządom.
Gospodarkę traktowano, jako jedno ogólnonarodowe przedsiębiorstwo.
Głównym celem planu sześcioletniego była industrializacja. Przewidywano budowę ponad 1000 nowych obiektów m. in. elektrowni parowych, kopalń węgla kamiennego, kopalń rudy żelaza, pieców martenowskich, baterii koksowniczych, zakładów przemysłu bawełnianego, fabryk samochodów. W planie sześcioletnim 80% nakładów przypadło sektorowi uspołecznionemu. Mimo tego, że rolnictwo było jednym z głównych źródeł akumulacji środków przeznaczonych na uprzemysłowienie kraju to na inwestycje w rolnictwie przeznaczono 4-krotnie mniej pieniędzy niż na inwestycje w przemyśle. Źródłem procesu uprzemysłowienia były dochody pochodzące z przedsiębiorstw państwowych. Największą wagę władze komunistyczne przykładały do kolektywizacji rolnictwa. Chodziło głównie o eliminację większych gospodarstw chłopskich. Do zrzeszania się w spółdzielnie zmuszano metodami administracyjnymi, a przeciw broniącym się stosowano terror. Jeśli chodzi o handel zagraniczny to jego rola była znikoma, ze względu na politykę autarkii, której głównym celem było osiągnięcie samowystarczalności gospodarczej oraz embarga i napiętą sytuację międzynarodową. Polityka handlowa została w pełni podporządkowana potrzebom industrializacji. Rzeczą bardzo ważną jest, że realizacja planu nie wynikała z analiz ekonomicznych, lecz przesłanek ideologicznych i politycznych. Chodziło o to, aby nasycić klasą robotniczą ośrodków, które były niechętnie nastawione do władzy komunistycznej. Dlatego też rozpoczęto budowę huty w okolicy Krakowa.
(…)
… zostały wykonane z nadwyżką. Wzrost produkcji przemysłu uspołecznionego o 184% w odniesieniu do roku 1949. Wytwórczość w dziale I wzrosła o 196%, a w II o 171%. Produkcja wielu artykułów przemysłowych nie osiągnęła poziomu przewidywanego w planie. Do końca tego roku utworzono 9076 spółdzielni produkcyjnych oraz 6185 Państwowych Gospodarstw Rolnych. Produkcja globalna z 1 ha gospodarstw chłopskich…
… spadek wydatków na sferę nieprodukcyjną. Jeśli chodzi o poszczególne branże to najbardziej niedoinwestowane były te, które bezpośrednio wpływały na stopę życiową społeczeństwa. Pozytywne skutki planu sześcioletniego
Negatywne skutki planu sześcioletniego
Powstały nowe działy wytwórczości: przemysł stoczniowy, samochodowy, tworzyw sztucznych.
Zbudowano dużo wielkich obiektów przemysłowych, np. Nową Hutę, FSO w Żeraniu, FSC w Lublinie, Zakłady Chemiczne w Oświęcimiu, Hutę Aluminium w Skawinie itd.
Rozbudowano przemysł zbrojeniowy.
Zwiększono udział przemysłu elektromaszynowego do 15% produkcji globalnej.
Zmiany strukturalne w wytwarzaniu dochodu narodowego na korzyść gospodarki uspołecznionej i przemysłu.
Zwiększenie zatrudnienia i postęp w urbanizacji.
Uzależnienie gospodarki polskiej od potężnego…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)