Prawoznawstwo - Prawo podmiotowe

Prawo podmiotowe - zespół uprawnień służących podmiotowi prawa, mają charakter praw pozytywnych
Dwie koncepcje:
naturalne - prawo jedynie potwierdza naturalne/przyrodzone wolności
pozytywne - prawo podlega silniejszej ochronie i nie jest konieczne pochodzenie naturalne (np. prawo do ulgi podatkowej)
Prawo podmiotowe nie jest alternatywą prawa przedmiotowego.
Kategorie praw podmiotowych:
proste - pojedyncze uprawnienia
złożone - zespół uprawnień np. prawo własności
skuteczne wobec wszystkich (ERGA OMNES) - skuteczne bez względu zawarcia umowy (właściciel sadu może domagać się poszanowania swej własności)
skuteczne tylko miedzy stronami stosunku (INTER PARTES) - (zaciągnięcie pożyczki)
majątkowe -przysługują adresatom norm w związku z określonymi wartościami majątkowymi (potocznie `prawo do rzeczy' np. prawo najmu lokalu) Zawsze są to prawa w stosunku do innych osób. Przykładem jest własność lub dziedziczenie
niemajątkowe - są chronione niezależnie od wartości majątkowej np. prawo nietykalności cielesnej, ochrony zeznań §20 KOMPETENCJA
Istotą kompetencji jest upoważnienie przyznane pewnemu podmiotowi do dokonania określonej doniosłej prawnie czynności konwencjonalnej. Przy czym skorzystanie z uprawnienia powoduje obowiązki po stronie innego podmiotu (określone zachowanie).
Norma kompetencyjna prawodawcza - upoważnienie kogoś do czynności konwencjonalnych polegających na stanowieniu norm prawnych
W normach kompetencyjnych wyróżniamy:
Zakres ZASTOSOWANIA normy kompetencyjnej - wskazuje podmiot upoważniony (np. sąd rejonowy), podmiot kompetencji i sposób korzystania z niej (procedury wydania orzeczenia)
Zakres NORMOWANIA normy kompetencyjnej - wskazuje obowiązek dla podmiotu podległego kompetencji zareagowania w sposób określony na skorzystanie z kompetencji podmiotu uprawnionego
W pierwszym przypadku, jeśli normę naruszy pod. Upoważniony do skorzystania z niej uruchamiana jest sankcja nieważności czynności konwencjonalnej.
Jeśli narusza pod. podległy nakładana jest sankcja represyjna lub egzekucyjna\
Różnice między kompetencją, a prawem upoważnieniem:
Odnosi się do szczególnego rodzaju podmiotów: organów państwa, jednostek ST
Upoważnienie do określonej czynności konwencjonalnej powiązane jest z obowiązkiem działania podmiotu posiadającego kompetencje (sejm nie ma obowiązku uchylania ustaw, ale gdy złożony zostaje projekt musi rozpatrzyć)
Korzystanie organów z kompetencji nie zawsze wiąże się z obowiązkiem mówimy wtedy o tzw. upoważnieniu fakultatywnym:
Może być pozostawiony znaczny luz decyzyjny ... zobacz całą notatkę