PRAWO
Podstawową normą w odniesieniu do zobowiązań moralnych Izraela, daną jako pouczenie od Boga, było prawo. „Prawo to praktyczny wyraz norm etycznych i obyczajowych, obowiązujących w danej społeczności”.
Prorocy w oparciu o przepisy prawa Jahwe określali powinności moralne Izraela czy też wyliczali grzechy narodowe. Izraelici zostali przez Boga powołani do przestrzegania prawa, by dzięki niemu mogli poznać i realizować plany Boga. Uzasadnieniem potrzeby wypełnienia prawa była zależność przyszłości narodu od Boga, który w przeszłości zsyłał nieszczęścia za pogwałcenie prawa i nagradzał za jego zachowanie. „Dopóki Efraim pamiętał o mych prawach, był wielki w Izraelu” (Oz 13, 1). „Dlatego taka to przyszła na Izraelitów dola z tej przyczyny, że łamali prawa i nie chcieli słuchać proroków, którzy od dawna zapowiadali im taką niedolę, jeśli nie zaprzestaną czynów bezbożnych”.
Prorocy podkreślali, że Izrael był zobowiązany do wyłącznej służby Bogu i odrzucania innych bóstw. Słuchanie głosu Jahwe miało oznaczać wprowadzenie w czyn wszystkiego, czego Bóg wymagał, a mianowicie: bojaźni Jahwe, miłości Boga oraz zachowania prawa. Nie wystarczyło składanie ofiar, ale liczyło się życie pobożne, które miało polegać na wewnętrznym usposobieniu, postępowaniu z zasadami prawa, które zostało objawione Izraelitom na Synaju. Prorocy zatem przypominali wartość Bożego prawa, danego z miłości narodowi wybranemu (por. Oz 2, 21).
Prorocy analizując problemy społeczne, gospodarcze i polityczne rozważali je również w kontekście dawnego prawa, podkreślając, że ono nadal obowiązuje. Byli rzecznikami obrony prawa, wskazując, że życie moralne jest nierozerwalnie z nim związane i rzutuje nie tylko na więź z Bogiem, ale i na wzajemne relacje w społeczeństwie. Wszelkie niesprawiedliwości społeczne naruszały zasady prawa i na tej podstawie mogły być piętnowane.
Z wielką pasją zwracali się przeciwko tym, którzy nie wahali się wykorzystywać prawo, aby w jego majestacie ciemiężyć słabych. Warstwa możnych ustanawiała niesprawiedliwe przepisy, uderzające w biedotę, przede wszystkim w sieroty i wdowy. Przewrotność bogatych polegała na tym, że na mocy prawa okradali, wykorzystywali najbardziej bezbronnych, powiększając ich nędzę, narażając na głód i cierpienie. Niemoralność takiego postępowania była tym większa, że występowali przeciwko prawu Mojżeszowemu, które brało w obronę sieroty i wdowy; przewidywało specjalne względy dla najuboższych. Zatem w świetle władzy i prawa zagarniali skromne dobra biednych. Prorocy zgodnie z przekazaną wolą Boga uzgadniali znane przepisy prawa z aktualnymi wymaganiami moralnymi wobec współczesnych Izraelitów. Izrael nie tyle naruszył szczegółowe decyzje prawne, ale zbuntował się przeciwko zbawczej woli Boga, podważył Jego pozycję jako kierującego narodem, także za pomocą prawa. Łamanie prawa było porównywane przez proroków do wykroczenia przeciwko prawom natury, co przynosiło zgubne skutki narodowi (por. Am 6, 12).
(…)
… jego relację z Bogiem. W Jezusie prawo znalazło swój kres i On otworzył nowy porządek łaski., w którym mamy dostęp do Ojca i usprawiedliwienie. Całe prawo i Prorocy zostaje upodmiotowione w żywej osobie Jezusa. Odtąd, od Jezusa żadne przykazanie, nawet przykazanie miłości, ale sama aktualna miłość w odniesieniu do Jezusa staje się ostateczną i najwyższą normą postępowania w Chrześcijaństwie. W Chrystusie…
… w osobie Jezusa. Ta pełnia najlepiej została uwypuklona na przykładzie przykazania miłości. Obydwa przykazania miłości Boga (Pwt 6, 5) i bliźniego (Kpł 19, 18) będące odrębnymi prawami, zostały przez Jezusa złączone (por. Mt 22, 37-40), ale też zostaje dodany zupełnie nowy motyw, że „Miłujcie się wzajemnie jak ja was umiłowałem” (J 15, 12; por. 15, 17) potwierdzający, że osoba Jezus jest wypełnieniem…
… chrystocentrycznej interpretacji już w Kościele apostolskim, po zmartwychwstaniu i w jego świetle jest Łk 24, 24-25. „zaczynając od Mojżesza poprzez wszystkich proroków wykładał im co we wszystkich Pismach odnosiło się do Niego”. Nowe prawo wygłoszone w Kazaniu na Górze oraz sam Jezus zmartwychwstały stanowią jedyne kryterium pełnej teologicznie interpretacji wszystkich norm, przykazań, a także instytucji…
… przez Jezusa nie oznacza bezkrytycznej aprobaty dla interpretacji wykładni tego prawa przez faryzeuszy i uczonych w Piśmie. Odrzucenie norm prawnych ST przez Jezusa znajdujemy w polemice z faryzeuszami: „Jeśli wasza sprawiedliwość nie będzie większa niż uczonych w Piśmie i faryzeuszów, nie wejdziecie do królestwa niebieskiego” (Mt 5, 20). Pobożność w wydaniu faryzejskim opierała się jedynie na zewnętrznym…
… jak to ma miejsce z listem rozwodowym (Mt 5, 31-32) lub z przepisami o pokarmach zakazanych. Chrystus zatem jako pełnia objawienia stanowi kryterium oceny dla wszystkich przepisów, praw i instytucji ST.
Jedyną i doskonałą ofiarą stała się ofiara Chrystusa na krzyżu (Hbr 8, 27; 9, 28; Mt 26, 28) która oznacza kres rozlicznych ofiar ST, choć nie przekreśla ich historiozbawczego sensu, gdyż bez nich ofiara Chrystusa…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)