W. Dajczak. Notatka składa się z 4 stron.
3. Kontrakty służące do korzystania z cudzego kapitału lub cudzych dóbr
Pożyczka (mutuum) - zobowiązanie nieodpłatne. Obowiązek zwrotu tej samej ilości materiału lub tej samej rzeczy.
W pożyczce i użyczeniu różnica tkwi w tym, co jest przedmiotem kontraktu. Pożyczysz można było rzeczy gatunkowe, rodzajowe - pieniądze, zboże, banany. Kontrakt realny.
Problemy: ryzyko uszkodzenia lub utraty przekazanej rzeczy nawet nie z własnej winy, problem realności pożyczki. Przenosi się własność.
Problem realności pożyczki. Czy mogę pożyczyć kasę od kogoś, kto jej jeszcze nie ma? Np. ma drogi obraz i mi go da, żebym se sprzedał. Daje mi go, on ulega zniszczeniu, czy musze oddać za niego kasę? Jeżeli została zawarta umowa pożyczki, to bym musiał oddać, ale wtedy musiałaby ona zostać zawarta z chwilą przekazania obrazu, co przełamuje realność pożyczki. Contractus mohatre - konstrukcja przy użyciu której łagodzono realny charakter pożyczki - kontrakt pożyczki może dojść do skutku, jeśli w intencji zawarcia kontraktu zostanie przekazana rzecz indywidualnie oznaczona w celu sprzedaży i uznania zysku za pożyczkę. Wraz z rozwojem pożyczki zanika jej realny charakter.
Kwestia faktycznej odpłatności pożyczki - trzeba zwrócić to samo, tego samego rodzaju, tej samej jakości. Zero korzyści. Prawdopodobnie dlatego, że ta konstrukcja prawna miała swój zaczątek w relacjach sąsiedzkich. Potem byli bankierzy. Wykorzystywano kontrakt realny stipulatio, zapłata była formą oprocentowania kredytu. Wprowadzono maksymalny poziom dozwolonych odsetek. Było to 6% stosunku rocznie za Justyniana.
Użyczenie (commudatum) - zobowiązanie nieodpłatne. Obowiązek zwrotu tej samej rzeczy.
Przedmiotem użyczenia jest rzecz z indywidualnymi własnościami np. niewolnik, dzieło sztuki w oryginale. Kontrakt realny.
Pożyczyłam książkę, zniszczyłam, kto ponosi ryzyko? W odróżnieniu od pożyczki biorący użyczenie uzyskuje tylko detentio, dzierżenie, właścicielem pozostaje wierzyciel. Odwołano się do dobrej wiary - ten kto wziął w użyczenie odpowiada za każde zachowanie z dobrą wiara sprzeczne. Biorący w użyczenie nie odpowiadał za szkodę z vis maior, ale tylko i wyłącznie wtedy.
Najem, dzierżawa (locatio coductio) - odpłatne, korzystając z cudzej rzeczy musimy za to płacić. Kontrakt konsensualny - zobowiązanie powstaje, może powstać, zanim rzecz została przekazana.
Biorę książkę w zamian z pieniądze. Odpowiadam za uszkodzenie rzeczy jeżeli postępują z dobrą wiarą. Nie odpowiadam za przypadek, tylko coś z mojej winy.
Kontrakty służące do korzystania z cudzych usług
Mandatum - zlecenie
Konsensualny (dochodził do skutku w momencie porozumienia stron), dwustronny nierównoczesny, nieodpłatny
bonae fidei: actio mandati directa i contraria
(…)
… w każdym momencie mógł ją rozwiązać. Jedyne zabezpieczenie to było zawarcie umowy na czas określony, bo wtedy do określonego okresu nie można było jej rozwiązać. Funkcja gwarancyjna terminu końcowego była jako zasada wykorzystywana w umowach dotyczących gruntów rolniczych, zazwyczaj na okres 5 lat. Jeżeli przed upływem pięciu lat nie zostanie rozwiązania, to w sposób milczący przedłuży się na kolejne 5…
… z najemca żaden stosunek prawny, zatem ten, kto kupił przedmiot najmu może go w każdej chwili odebrać najemcy - zasada: kupno przełamuje najem. Sprzedaż przedmiotu najmu była zagrożeniem dla najemcy. Jeżeli umowa została przez najemcę zawarta umowa na czas określony, to mógł jedynie domagać się skargi o odszkodowanie.
L.c. operis - lokowanie materiału, z którego ma być wykonanie dzieła - wykonuję dzieło…
….
Depositum - przechowanie
Realny (skutek obligacyjny dopiero, kiedy wskazana rzecz składana jest na przechowanie), dwustronny nierównoczesny, nieodpłatny
Bonae fidei: actio depositi directa i contraria
Mogę tylko przechować.
Locatio conductio operis (dzisiejsza umowa o dzieło) oraz locatio conductio operarum (dzisiejsza umowa o świadczenie usług)
Konsensualny, dwustronny równoczesny, odpłatny
Bonae fidei…
…: actio locati i actio conducti
Location conduction to struktura, w ramach której wyróżnia się lokatora I konduktora. Lokator to ten, który coś przekazuje innej osobie. Mogło to odnosić się albo do rzeczy (locatio conductio rei) albo mógł lokować jakiś materiał do wykonania jakiegoś dzieła, albo mógł lokować swoją osobę jako pracownika, który wykonuje proste prace. Struktura ogólna locatio conductio…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)