Prawo małżeńskie osobowe 1

Prawo małżeńskie osobowe - słowo wstępu: w prawie małżeńskim osobowym interesuje nas powstanie, ustanie stosunku małżeńskiego. A także stosunki między małżonkami i właściwość sądowa
prawo małżeńskie ewoluowało przez wieki, w okresie XIII-XVI istniały te same regulacje prawne dotyczące prawa małżeńskiego osobowego Cechy świeckiej formy zawarcia małżeństwa ( pamiętać, że chodzi o epokę wczesno-feudalną - ważne! )
1) wielożeństwo (inaczej: poligamia)
2) sposoby zawarcia małżeństwa: a) faktyczne pożycie + następne oświadczenie
- typowy dla stanu najniższego b) porwanie - wywodzi się z prawa zwyczajowego - szukanie żony spoza swojej grupy, w tym samym stanie - w Polsce utrzymało się do XIII wieku c) kupno - najbardziej popularny zwyczaj, ma miejsce w obrębie jednego stanu - na początku istnieje umowa realna - kupno władzy nad kobietą - kobieta jest podmiotem umowy, wiano dla małżonki jako zabezpieczenie przed śmiercią mężczyzny - później zawierana jest umowa formalna:
- wyróżniamy zmówiny - umowę pomiędzy rodzinami określającą termin ślubu i warunki materialne, a także określa zadatek - stronami był ojciec i narzeczony, a potem narzeczony i panna młoda + zgoda (bez zgody utrata posagu i praw spadkowych)
- zdawiny - realizacje postanowień zmówin: przenosiny + pokładziny, ceremonia świecka symbolizuje zmianę sytuacji prawnej kobiety Forma kościelna do 1563 wykluczająca wielożeństwo nie poprzez zakaz, a poprzez podniesienie małżeństwa do rangi sakramentu, dzięki temu udaje się też wyeliminować porwanie i kupno
ślub udzielają sobie sami nupturienci za pośrednictwem kapłana
nie potrzebna jest zgoda rodziców
od XIII wieku forma kościelna zdominuje zawieranie małżeństwa
od 1215 procedury wyglądają tak: 1) trzykrotne zapowiedzi obu nowożeńców - by mogły wyjść na jaw przeszkody 2) oświadczenie woli wobec kapłana i świadków 3) instytucje małżeństwa tajnego - ktoś żyje ze sobą takczysiak i po prostu musi dopełnić formalności by małżeństwo było "legalne" - była to forma przejściowa, chodziło o rozpropagowanie ślubów kościelnych 4) zaręczyny zamiast zmówin i ślub zamiast zdawin (wykorzystanie formy laickiej) 5) obowiązek zaręczyn w całej Europie - wyjątek: Polska - szlachta wywalczyła sobie brak zapowiedzi dla małżeństw w obrębie własnego stanu Tametsi (po 1563) akt, który wychodzi w ramach soboru trydenckiego - jest odpowiedzią na zaprzeczenie przez protestantów jakoby małżeństwo było sakramentem
Tametsi cechuje się tym, iż: 1) należy mieć zdolność do zawarcia ślubu 2) konieczna jest zgoda obu nupturientów przed kapłanem z parafii panny młodej ... zobacz całą notatkę