To tylko jedna z 6 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
Prawo i Sąd pod zaborami
Prawo cywilne
Problem recepcji Farcuskiego kodeksu w Polsce
Na życzenie cesarza kodeks został wprowadzony w księstwie Warszawskim. Kodeks początkowo napotkał duży opór w postaci szlachty, niechętnej min. sprawnemu działaniu egzekucji długów, i duchowieństwa przeciwne laickiemu prawu małżeńskiemu. Z powodu oporu szlachty stosunek chłopów ujmowano jako dzierżawę w zamian za pracę na rzecz pana lub jako najem pracy w zamian za użytkowanie gruntu. W miejsce francuskich przepisów o przywilejach i hipotekach weszło prawo hipoteczne uchwalone przez sejm królestwa w 1818 a zmienione w 1825. W miejsce księgi pierwszej(osobiste i rodzinne) i wstępu do III wszedł Kodeks Cywilny Królestwa Polskiego.
Po upadku powstania listopadowego ukazami Mikołaja I uchylono moc obowiązujących artykułów o cechach laickich. W 1836 oddano sprawy małżeńskie wyłącznej kompetencji sądów duchownych czterech uznanych wyznań(Rzym, grek, praw, protest). Po 1836 w prawie cywilnym nie wprowadzono większych zmian.
Prawo cywilne w zaborze pruskim
Zawarte było w wydanym w 1794 landrechcie pruski, formalnie obowiązywał do 1900 szczegułowe ustawodawstwo wprowadzało coraz więcej przepisów dogodnych dla rozwoju kapitalistycznych środków produkcji, zniesiono przeszkody stanowe w małżeństwie, wprowadzono jako powszechnie obowiązującą świecką formę zawierania małżeństw(1874). Tolerowano jeszcze dość liczne odrębności prowincjonalne. W 1896 powstał BGB bardzo nowoczesny kodeks, który wszedł w życie w 1900.
Prawo cywilne w zaborze Austriackim
Pierwszym kodeksem cywilnym austriackim był ABGB 1811. Jego zasadą ogólną była Formalna równość wobec prawa z postanowieniem możliwości wyjatków(upośledzenie kobiet, uwzględnienie czynników wyznaniowych). W prawie rzeczowym uregulowano pojęcie własności kapitalistycznej, ale zachowano niektóre formy feudalnej własności ziemi. W prawie o zobowiązaniach zapewniono wolność umów. Poza kodeksem pozostawiono przepisy o czeladzi, łączące dawne przepisy typu feudalnego z nowymi o charakterze administracyjnym. Prawo rodzinne uwydatniało pozycję męża, utrwalenie obowiązku religijnej formy zawarcia małżeństwa przy jednoczesnej i wyłącznej jurysdykcji sądów państwowych upośledzono dzieci pozamałżeńskie Pewne zmiany nastąpiły dopiero w 1914 -1916.
Wpływy dawnego prawa polskiego
Polska instytucja dożywocia weszła do kodeksu ABGB 1811(użytkowania dóbr darowanych, aż do śmierci).
Zasady ogólne prawa cywilnego
nienaruszalność własności prywatnej - Swobodne używanie, korzystanie i nieograniczone rozporządzanie, wywłaszczeniu przyznawano charakter wyjątkowy.
Zasada równości podmiotów prawa cywilnego - wszyscy obywatele są równi wobec prawa(jednak były wyjątki: brak równouprawnienia płci, dyskryminacji dzieci nieślubnych, wyznanie lub zawód)
(…)
… ogólne prawa cywilnego
nienaruszalność własności prywatnej - Swobodne używanie, korzystanie i nieograniczone rozporządzanie, wywłaszczeniu przyznawano charakter wyjątkowy.
Zasada równości podmiotów prawa cywilnego - wszyscy obywatele są równi wobec prawa(jednak były wyjątki: brak równouprawnienia płci, dyskryminacji dzieci nieślubnych, wyznanie lub zawód)
Zasada swobody umów - swoboda w wyborze…
… międzynarodowej i krajowej
Zdolność przystosowania norm do potrzeb bieżących transakcji.
Swoboda umów
Powiązanie koniecznych i ściśle określonych formalności możliwościami umiejętnego korzystania z czasu o okoliczności
Zasada jawności
Samodzielność zawodu handlowego(oddzieleniu majątku prywatnego od majątku przedsiębiorstwa)
Prawo gospodarcze zasady wolności i reglamentacji
Do lat 80-tych XIX w. przeważały…
… kodeksu karnego 1870.
Zasadę wolności umów o pracę uwydatniły ordynacje przemysłowe i kodeks cywilny 1900. Od 1891 zakazana była praca w niedzielę i święta. Ograniczeniem dla swobody umów były regulaminy pracy, które zawierały wzór umowy i układy taryfowe zawierały tabele płac i przepisy o karach pieniężnych; od 1897 takie działania pracodawców były kontrolowane przez państwo.
Stopniowo kształtowały…
… protekcjonistyczna w stosunku do wytwórczości, co było sprzeczne z zasadą wolności przemysłowej. Wolność przemysłowa proklamowano w ustawie pruskiej z 1845 i niemieckiej 1869 w ustawie Austriackiej 1869 a także rosyjskiej ustawie podatkowej 1863. Zasadę tzw. własności górniczej(wszystko pod gruntem należy do właściciela gruntu) wprowadzono w ślad za napoleońską w Prusach w1865 w Austrii rok wcześniej. Wyłomu…
… też tworzenie się „skrzynek” czeladniczych(z których miano im wypłacać zapomogi). Wydawane robotnikom książki robotnicze uzależniały och od pracodawcy i policji, praktyka państwa dążyła do tępienia wszelkich oporów(w szczególności strajków). Tylko w górnictwie rządowym istniały pewne formy ubezpieczeń (kasy barckie - bezpłatne leczenie i lekarstwa, zasiłki chorobowe, zapomogi pośmiertne). Czas pracy…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)