Prawo i moralność- Wykład.

Tematem notatki jest prawo i moralność. Notatka ma dwie strony, format docx. W jej treści pojawiają się takie pojęcia jak na przykład: czego dotyczy prawo a czego moralność, różnice między prawem a moralnością, stopień formalizacji i instytucjonalizacji, obowiązywanie norm, źródło powstawania norm, sankcje, przedmiot regulacji, podmioty, stosunek do państwa.

Prawo i moralność - różnice.
Uwagi ogólne:
- prawo i moralność są najściślej związane
- moralność obejmuje te normy społeczne, które kwalifikują ludzkie zachowanie jako dobre lub złe, słuszne lub niesłuszne;
Różnice między prawem a moralnością ze względu na:
Stopień formalizacji i instytucjonalizacji:
- prawo bardziej sformalizowane i zinstytucjonalizowane
-w prawie istnieją specjalne procedury tworzenia i stosowania norm
- w prawie istnieje skomplikowany układ instytucji i procedur np. parlament, administracja, sąd, więzienie itd.
- moralność to system zasadniczo niesformalizowany i niezinstytucjonalizowany
- normy prawne mogą być w celowy sposób tworzone, zmieniane i uchylane
- normy moralnej nie można ustanowić i potem uchylić
- proces powstawania norm moralnych jest całkowicie spontaniczny i nie podlega „dekretowaniu”
- od strony lingwistycznej normy prawne są dużo bardziej precyzyjne i określone
- normy moralne zwykle przyjmują postać bardzo ogólnych wskazań
-moralność obejmuje te formy społeczne, które kwalifikują ludzkie zachowanie jako dobre, lub złe, słuszne lub niesłuszne;
b) Obowiązywanie norm (źródło ich powstawania)
- obowiązywanie norm prawnych ma zazwyczaj uzasadnienie tetyczne (źródłem jest akt władzy kompetentnego organu państwowego)
- obowiązywanie norm moralnych ma uzasadnienie aksjologiczne (zaczyna obowiązywać, gdy panuje przekonanie, że dane zachowanie jest słuszne lub niesłuszne, dobre lub złe)
- źródłem norm moralnych są spontanicznie rozwijające się oceny, które mają oparcie społeczne;
c) Sankcje
- prawo: sankcje sformalizowane i zinstytucjonalizowane, wymierzane przez specjalne organy, w specjalnym trybie i po zastosowaniu przewidzianej procedury (sankcje skupione); sankcje zewnętrzne
- moralność: sankcje niesproceduralizowane, wyczerpują się w różnego rodzaju aktach społecznego potępienia i dezaprobaty (sankcje rozsiane); autonomizm (wyrzuty sumienia, Dekalog), sankcje heteronomiczne (nasze otoczenie)
d) Przedmiot regulacji
- prawo: zewnętrzne zachowania ludzi; - prawo nie zna odpowiedzialności doxatycznej tj. odpowiedzialności za same przekonania, motywy czy intencje,
- moralność reguluje ludzkie zachowania, motywy… („nie czyń bliźniemu, co tobie niemiłe”)
e) Podmioty
- prawo: osoby fizyczne, instytucje i organizacje
- moralność: osoby fizyczne
Wina w sensie prawnym może być przypisana osobie prawnej (przedsiębiorstwo, bank itp.), w sensie moralnym winny może być tylko człowiek.
f) Stosunek do państwa
- prawo jest strukturalnie powiązane z istnieniem organizacji państwowej; jednolitość - moralność nie jest strukturalnie powiązana z organizacją państwową; różnorodność ... zobacz całą notatkę