ŹRÓDŁA PRAWA WSPÓLNOTOWEGO:
Dwa zasadnicze poglądy na temat charakteru prawa wspólnotowego:
1. Prawo wspólnotowe rozumiane jako suwerenny porządek prawny powstały na mocy
decyzji państw członkowskich, które w traktatach założycielskich stworzyły samodzielną,
europejską władzę publiczną posiadającą własne ograny i urzędy.
2. Prawo wspólnotowe jako specyficzny, lokalny rodzaj prawa międzynarodowego
funkcjonujący na podstawie multilateralnych (wielostronnych) umów międzynarodowych.
Istnieją dwa rodzaje prawa wspólnotowego:
— prawo stanowione (akty prawne instytucji europejskich i państw członkowskich),
— prawo niestanowione, czyli ogólne zasady funkcjonowania Unii Europejskiej
usankcjonowane przez Trybunał Sprawiedliwości Wspólnot Europejskich.
Acquis communautaire (całość dorobku prawnego UE) tworzą przede wszystkim:
— postanowienia traktatowe oraz traktaty założycielskie Wspólnot, Jednolity Akt Europejski,
Traktat z Maastricht oraz Traktat z Amsterdamu,
— ustawodawstwo wynikające ze stosowania traktatów,
— orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości Wspólnot Europejskich,
— umowy międzynarodowe,
— deklaracje i rezolucje przyjęte przez organy Wspólnot.
Źródła prawa wspólnotowego:
1. niepisane to przede wszystkim:
— orzecznictwo sądowe (głównie Trybunału Sprawiedliwości Wspólnot Europejskich),
— zasady prawa poszczególnych państw i orzecznictwo (czasami zaliczane do tej grupy są
również zasady prawa międzynarodowego),
— praktyka prawnicza.
2. pisane:
a. Zewnętrzne to przede wszystkim:
— umowy międzynarodowe zawierane przez Wspólnoty Europejskie jako całość,
— umowy międzynarodowe wiążące Wspólnoty (np. takie, którymi związane są państwa
członkowskie jako osobne podmioty).
b. Wewnętrzne:
Pierwotne - to przede wszystkim traktaty międzynarodowe ustanawiające
Wspólnoty (Traktat Paryski, Traktaty Rzymskie, Jednolity Akt Europejski,
Układ z Maastricht, Układ z Schengen, Traktat Amsterdamski). Zawiera ono
normy i przepisy regulujące najistotniejsze kwestie Unii Europejskiej, takie jak
ustrój, porządek prawny, podstawowe zasady prawa wspólnotowego,
delegacje do wydawania aktów normatywnych niższego rzędu itp. W hierarchii
źródeł prawa unormowania te są uprzywilejowane. Akty pierwotne mają
bezwzględne pierwszeństwo przed aktami niższej rangi, a wszystkie akty
prawa wtórnego muszą być zgodne z prawem pierwotnym.
Wtórne - to rozporządzenia, dyrektywy, decyzje, zalecenia i opinie. Należą
do niego również inne akty nietypowe oraz komplementarne (m.in. akty
jednostronne, inne akty wydawane na podstawie art. 249 Traktatu z
Maastricht). Prawo wtórne, które stanowione jest na mocy prawa pierwotnego
(traktatów) ma niższą moc prawną niż prawo pierwotne oraz ogólne zasady
prawa).
1
Opracowanie: Andrzej Szymański
Bazowe dla porządku prawnego Unii Europejskiej są trzy traktaty Wspólnoty (wraz ze
wszystkimi załącznikami i protokołami dodatkowymi):
1. Traktat z 18 kwietnia 1951 r. ustanawiający Europejską Wspólnotę Węgla i Stali, zwany
także Traktatem Paryskim. Został
(…)
…. Dwa Traktaty Rzymskie z 25 maja 1957 r. ustanawiające Europejską Wspólnotę
Gospodarczą (EWG) i Europejską Wspólnotę Energii Atomowej (EURATOM). Ich
ujednolicona wersja została opublikowana w OJ.C. 1997/340/173. Traktaty te zostały
podpisane przez Belgię, Danię, Francję, Holandię, Luksemburg i RFN, a weszły w życie 1
stycznia 1958 r. :
- umowa ws. wspólnych instytucji - fuzje zgromadzeń parlamentarnych trzech…
… Europejską opartą na III filarach:
— Europejskiej Wspólnocie Gospodarczej i Unii Gospodarczej i Walutowej (I filar),
— Wspólnej Polityce Zagranicznej i Bezpieczeństwa (II filar),
— współpracy w zakresie Spraw Wewnętrznych i Wymiaru Sprawiedliwości (III filar).
3. Traktat Amsterdamski — czyli traktat z 2 października 1997 r. zmieniający traktat o
Unii Europejskiej, traktaty o utworzeniu Wspólnot Europejskich…
… tych
instytucji i państw członkowskich.
3. Zasada jednolitości - prawo wspólnotowe powinno być stosowane jednakowo we
wszystkich państwach członkowskich, czyli na terenie całej Unii, a akty niezgodne z aktami o
wyższej mocy prawnej powinny być uchylane.
4. Zasada solidarności - umów należy dotrzymywać (pacta sunt servanda).
Procedury prawotwórcze w UE
1. Procedura konsultacji służąca do wydawania większości…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)