Funkcjonowanie administracji PRAWNE FORMY DZIAŁANIA ADMINISTRACJI WPROWADZENIE prawna forma działania administracji to prawnie określony typ konkretnej czynności organu administracji, niezwiązanej z zakresem spraw, w jakich te czynności występują;
odpowiednik czynności prawnych w prawie cywilnym;
wyodrębnione przez doktrynę i orzecznictwo;
podlegają ewolucji, wraz z koncepcją administracji;
brak bezdyskusyjnego katalogu ze względu na to, iż niektórzy autorzy tworzą własne typy, a nawet klasyfikacje, oraz ze względu na występowanie form hybrydalnych, tj. z pogranicza różnych form;
akt administracyjny → podstawowa forma działania - różne znaczenia: szerokie - każde działanie administracji → z francuskiej kultury prawniczej, ale w Polsce ma węższe znaczenie, a w szerszym nazywany jest aktem administracji;
katalog (wg Starościaka):
akty normatywne;
akty administracyjne;
ugody;
porozumienia administracyjne;
czynności cywilnoprawne;
czynności faktyczne;
2 sfery działania: zewnętrzna → działalność w stosunku do podmiotów niepodporządkowanych organizacyjnie ani służbowo;
wewnętrzna → stosunki prawne z organami, jednostkami organizacyjnymi czy z pracownikami bezpośrednio służbowo podporządkowanymi danemu organowi;
w/w katalog występuje w obu sferach działania, ale przybiera różne formy i warunki zastosowania oraz nazwy → dalej będzie głównie o sferze zewnętrznej ;
formy działań można podzielić na:
władcze → to akty administracyjne i akty normatywne; organ jednostronnie rozstrzyga o pozycji prawnej drugiej strony stosunku, która musi się podporządkować woli organu, ze względu na istnienie po stronie organu środków przymusu państwowego;
niewładcze → pozycja obu stron jest sobie równa, a jeśli nawet występuje zróżnicowanie to organ nie ma pozycji zdecydowanie nadrzędnej;
ciąg działań prawnych lub tzw. działania złożone administracji → gdy konieczne jest zastosowanie kolejno kilku działań administracji;
AKTY NORMATYWNE ADMINISTRACJI to władcze rozstrzygnięcie organu władzy publicznej zawierające normy postępowania skierowanie do ogólnie określonego adresata w abstrakcyjnie określonej sytuacji , choć możliwe jest jednorazowe określenie sytuacji, np. gmina nakazuje opuszczenie terenów zagrożonych powodzią;
nazwy → rozporządzenie, zarządzenie, uchwała (gdy organ kolegialny), ale czasem może nie być to akt normatywny → w Konstytucji: uchwały RM oraz zarządzenia premiera mają charakter wewnętrzny → czasem termin „rozporządzenia/zarządzenia porządkowe” → czasem organy adm. mają prawo dokonywania czynności zbliżonych w skutkach do aktu normatywnego, np. znaki drogowe;
(…)
…;
podział na świadczenia:
odpłatne → przeważnie mają podstawowe znaczenie dla społeczeństwa, a realizowane za zasadzie monopolu naturalnego, poprzez umowy adhezyjne, przy czym przeważnie istnieje obowiązek ich zawarcia. Umowy adhezyjne przeważnie dają jednej stronie (przedsiębiorstwu użyteczności publicznej) szczególne uprawnienia (możliwość nakładania kar, ograniczenie odpowiedzialności, uprawnienia do kontroli, możliwość wymuszenia wykonania zobowiązania przez egzekucję adm.), co powoduje dużą nierówność w stosunkach prawnych;
nie wykonywane bezpośrednio przez organ, ale tworzy się do tego specjalne przedsiębiorstwa użyteczności publicznej, które choć mają wiele cech wspólnych z zakładami adm., ale są przedsiębiorstwami, a ich stosunki z użytkownikami mają charakter cywilnoprawny;
przykłady…
… istnieją niezależnie od istnienia organu, który go wydał, a jego wykonanie jest zagwarantowane przez możliwość stosowania środków przymusu;
skutki nie muszą mieć tylko charakteru adm., też np. cywilne w przypadku wywłaszczenia;
wydany przez organy administracji i inne podmioty pełniące funkcję tych organów, np. zakłady administracyjne, organizacje społeczne, czy rzadziej organy przedsiębiorstw państwowych…
… decyzja czy odpowiedni opis;
wg art. 104 kpa organ musi podjąć działanie w formie decyzji zawsze, gdy załatwia sprawę administracyjną co do istoty w całości albo w części;
wyczerpująco unormowana w przepisach - tryb, kryteria prawidłowości i wadliwości, skutki oraz w orzecznictwie → wg NSA podstawą prawną decyzji - tylko przepis prawa powszechnie obowiązującego, a nie tzw. akty prawotwórcze kierownictwa…
…, bo deklaratoryjne zmieniane tylko z mocy prawa w prawie administracyjnym zasada res iudicata i instytucja prawomocności ma mniejsze znaczenie niż w innych dziedzinach;
domniemanie prawidłowości aktu administracyjnego → wynika z faktu, że akt administracyjny jest czynnością władczą państwa, ale ma znaczenie jedynie dla odpowiedzialności osób, które się mu podporządkowały, ale nie wyklucza możliwości…
… tylko w przypadku nieważności bezwzględnej (np. zarzut kompetencyjny lub proceduralny);
są akty o pośrednim skutku w prawie cywilnym - gdy stanowią przesłankę dokonania czynności cywilnoprawnej (np. warunek umowy), np. decyzja o sprzedaży cudzoziemcowi nieruchomości przez SP, wykonanie prawa pierwokupu przez SP najpierw poprzez decyzję o skorzystaniu, a potem oświadczenie woli w formie aktu notarialnego…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)