To tylko jedna z 2 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
KONSTYTUCYJNY STATUS JEDNOSTKI PRAWA CZŁOWIEKA I ICH EWOLUCJA myśl filozoficzna judeochrześcijańska jako podstawa dla idei praw jednostki;
ważne 2 elementy: przyjęcie jednostki ludzkiej (byt autonomiczny i indywidualny) jako podstawa koncepcji organizacji społeczeństwa → uznanie godności za najważniejszą wartość;
uznanie ograniczonego zakresu podporządkowania jednostki państwu;
system oparty o koncepcje indywidualistyczne, odrzucające koncepcje prymaty państwa nad jednostką; te koncepcje kształtowały się przez 2 tysiąclecia : dzieła teologów katolickich - min. św. Tomasza z Akwinu (min. sformułował prawo oporu) XVII w. - szkoły prawa natury - nawiązanie do wcześniejszych filozofii katolickiej, ale silniej akcentuje świeckie elementy → państwo nie może pozbawić jednostki jej praw, gdyż one są niezbywalne ; państwo jako umowa społeczna , tj. jako organizacja wtórna i służebna wobec tych którzy ją tworzą; rząd ograniczony - tylko te kompetencje przekazane przez ludzi wchodzących w skład państwa; idea podziału władz i konstytucji pisanej → rzeczywistość odbiegała od postulatów filozofów; XVIII w. - pierwsze całościowe ujęcie - USA, Konstytucja z 1776 r. bez praw, ale z Bill of Rights w 1787. Francja - Deklaracja Praw Człowieka i Obywatela z 1789;
Deklaracje Praw jako osobne dokumenty , bo osobny system prawny, a nie przywilej nadany przez władcę;
wymieniały te prawa, które w owym czasie były najważniejsze, a więc wolności osobiste (zwłaszcza wolność sumienia czy nietykalność osobista) oraz polityczne i prawo własności, francuska deklaracja akcentowała zasadę równości, a amerykańska gwarancje proceduralne → prawa pierwszej gwarancji ;
koncentrowały się na prawach negatywnych , zwane też prawami obronnymi (sfera zakazu ingerencji) co było związane z koncepcją państwa jako nocnego stróża; XIX i początek XX w. - kształtowanie się państwa kapitalistycznego i zasad liberalnej demokracji → stopniowe wprowadzanie w życie haseł XVIII-wiecznych, ale też problemy nowe, tj. formułuje się koncepcja aktywnej roli państwa w procesach gospodarczych i społecznych (pojawiają się: powszechność szkolnictwa, ubezpieczeń społecznych, regulacje warunków pracy, elementy interwencjonizmu państwa → przekształcanie się państwa nocnego stróża w państwo opiekuńcze); odchodzenie od absolutystycznej koncepcji praw człowieka - prawa człowieka mają charakter ewolucyjny i mogą podlegać ograniczeniom - głównie ze względu na kontestacje praw pomijających sytuację jednostki w społeczeństwie i ze względu na rozwój pozytywizmu prawniczego;
kształtują się nowe prawa - min. związane z działalnością zbiorową (partie polityczne, związki zawodowe) oraz nowe prawa ekonomiczno-socjalne (prawo do ubezpieczenia społecznego, ochrony zdrowia, do nauki czy do pracy) →
(…)
…) - bez mocy wiążącej;
tzw. Pakty Praw Człowieka w 2 aktach (lata 60'te): Międzynarodowy Pakt Praw Obywatelskich i Politycznych oraz Międzynarodowy Pakt Praw Gospodarczych, Społecznych i Kulturalnych - moc wiążąca, ale brak mechanizmów gwarancyjnych dla jednostki;
tzw. Europejska Konwencja o ochronie prawa człowieka i podstawowych wolności (1950) - oprócz praw też mechanizmy gwarancyjne, tj. Europejski Trybunał Praw Człowieka w Strasburgu;
w ramach UE - ETS sam „odnalazł” wiele praw w ogólnych zasadach prawa, co zostało potwierdzone w Traktacie z Maastricht w powiązaniu z Europejską Konwencją Praw Człowieka → 2000 r. uchwalono Kartę Praw Podstawowych UE, a kolejnym krokiem będzie zapewne Konstytucja;
też akty szczegółowe jak dokumenty Międzynarodowej Organizacji Pracy (dot. związków zawodowych…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)