POWSTANIE WIELKOPOLSKIE I KONFLIKT POLSKO-CZESKI
Wielkopolska w prawdzie formalnie została oddana Polsce, jednak nie obyło się bez walki.
Właściwie już od X w. Wielkopolska była kolebką Polski, a odpadła od niej w drugim rozbiorze (1793).Były to ziemie poddane silnemu wynarodowieniu, germanizacji, jednak duch polski zdołał tam przetrwać. Po 1918 w Wielkopolsce decydującą rolę odgrywali Narodowi Demokraci, silnie związani z Dmowskim i Komitetem Narodowym Polski w Paryżu. Jeśli chodzi o sprawę Wielkopolski, Naczelna Rada Ludowa (NRL) była za rozwiązaniem legalistycznym. Chcieli oni, by Wielkopolska została przekazana Polsce na drodze cywilizowanej. W Wielkopolsce byli jednak jeszcze „Peowiacy” ( POW = Polska Organizacja Wojskowa), którzy byli skorzy do walki. Związani oni byli z Piłsudskim, który w Wielkopolsce uważany był za lewicowego radykała. NRL cały czas prowadziła rozmowy z Niemcami.
27 grudnia 1918 w Poznaniu znalazł się Ignacy Paderewski, który jechał do Warszawy, by stanąć na czele Rządu Zgody Narodowej. W Poznaniu zatrzymał się, a ludzie z okazji jego przyjazdu wyszli na ulice. Niemcy, znajdujący się w Wielkopolsce zorganizowali kontrdemonstracje. Wieczorem 27 grudnia prawie cała stolica Wielkopolski pokryta była walkami, które zaczęły się rozprzestrzeniać. Niemcy znajdowali się na lepszej pozycji, posiadali bowiem regularną armię. Jeśli chodzi o Polaków, walki te miały raczej formę powstania. Gdy rozpoczęły się walki na czele powstania stanęła NRL. Dowództwo objął Józef Dowbor- Muśnicki, a jego współpracownikiem był półkownik Anders. Powstanie wielkopolskie militarnie prowadzone było pod dyktando Niemiec. Za Polską ujęła się Francja. 16 lutego 1919 Niemców zmuszono do podpisania pokoju w Trewirze. Niemcy dalej prowadzili jednak walki. Dopiero ultimatum Focha ( albo zapanuje spokój, albo Francja wypowie wojnę) sprawiło, że Niemcy przerwali działania militarne. Do 28 czerwca 1919 Wielkopolska była dzielnicą niezależną.
Na Śląsku Cieszyńskim istniała Rada Narodowa Śląska Cieszyńskiego, a po drugiej strony granicy Narodni Vybor, który reprezentował Czechy. 5 listopada 1918 wspólnie założyli oni, że dokonają podziału ziem Śląska Cieszyńskiego. W grudniu 1918 Praga i Warszawa zamierzały ostatecznie rozwiązać sprawę Śląska Cieszyńskiego. Czesi zaatakowali jednak Polskę od południa. Zajęli Spisz, Orawę, następnie Ostrawę, Bogumin, Karwinę, Petrowice, czyli ziemie leżące w sercu zagłębia węglowego. 23/24 lutego 1919 próbowali zająć Cieszyn, dochodząc w okolice Skoczowa. We wrześniu 1919 państwa zachodnie zdecydowały, że na terenach tych będzie miał miejsce plebiscyt.
W lipcu 1920 Polska znajdowała się w wyjątkowo złej sytuacji ( bolszewicy dochodzi pod Warszawę). Alianci spisali Polskę na straty, zrezygnowano z plebiscytu, a Polskę zmuszono do porozumienia. 28 lipca 1920 dokonano podziału Śląska Cieszyńskiego, który był wyjątkowo niesprawiedliwy. Większość tych ziem dostała Czechosłowacja, co spowodowało nienawiść między państwami, a stosunki Praga-Warszawa, były od tej pory wyjątkowo nieufne.
(…)
… Śląska Cieszyńskiego, który był wyjątkowo niesprawiedliwy. Większość tych ziem dostała Czechosłowacja, co spowodowało nienawiść między państwami, a stosunki Praga-Warszawa, były od tej pory wyjątkowo nieufne. W 1938, przy okazji konferencji monachijskiej, Polska postawiła Czechosłowacji ultimatum w sprawie Zaolzia, które zostało przyjęte. Miało to jednak fatalny wydźwięk propagandowy. Stwierdzono…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)