WPROWADZENIE POSTĘPOWANIE KARNE- prawnie uregulowana działalność uczestników tego postępowania zmierzająca do realizacji przepisu prawa karnego materialnego.
Synonimy tego pojęcia ( aczkolwiek używane czasem w nieco innym znaczeniu ):
a) PROCES KARNY- konkretny, w odróżnieniu od abstrakcyjnego ( czyli postępowania karnego ),
b) PROCEDURA KARNA- gdy chodzi o kwestię, jak stosować przepisy.
Z definicji postępowania karnego wynikają trzy elementy:
1) jest to działalność prawnie uregulowana,
FUNKCJE ( RODZAJE DZIAŁALNOŚCI PROCESOWEJ ) POSTĘPOWANIA KARNEGO
a) ŚCIGANIE I OSKARŻANIE:
- policja- może tylko ścigać,
- prokurator- może ścigać i oskarżać
Cel- doprowadzenie do tego, by każda osoba poniosła odpowiedzialność,
b) OBRONA
Cel- aby uzyskać dla oskarżonego jak najkorzystniejszy efekt bez względu na to, czy na takowy zasłużył
NIEWINNY- nie ten, kto nie dopuścił się danego przestępstwa, ale ten, co do którego nie ma dowodów, iż się go dopuścił albo też są, ale są one zbyt słabe.
c) ORZEKANIA
Cel- rozstrzyganie w przedmiocie procesu
- sąd,
- prokurator ( umorzenie postępowania przygotowawczego )
d) WYKONYWANIA ROZSTRZYGNIĘĆ ( pochodna względem 3)- regulowana w kkw- wykonanie wyroku, tymczasowego aresztowania itd.
Proces karny musi być trój- podmiotowy. Każda z trzech funkcji ( a, b, c ), musi należeć do innego podmiotu.
Inaczej było w średniowieczu- sędzia ( inkwirent ) wszczynał postępowanie ( funkcja ścigania ), był oskarżycielem ( funkcja oskarżania ), bronił ( funkcja obronna ) i następnie rozstrzygał ( funkcja orzekania ), Obecnie każda z tych funkcji jest przypisana komu innemu. Jeśli te funkcje próbuje się łączyć, to przypomina to proces inkwizycyjny.
Pewnym wyjątkiem jest tu postępowanie z nieletnimi- nie ma prokuratora, sędzia pełni funkcję oskarżycielską, ścigania i orzekania, jest natomiast osobny obrońca. Przedmiotem takiego postępowania nie jest jednak odpowiedzialność nieletniego ( bo takiej nie ponosi ), chodzi o pomoc nieletniemu. Choć jest to proces o popełnienie czynu zabronionego, nie jest on procesem karnym. Istotą jest:
- czy nieletni popełnił dany czyn zabroniony?
- jaki środek jest niezbędny?
2) jest to działalność UCZESTNIKÓW tego postępowania
3) cel: jest nim realizacja przepisów prawa karnego materialnego:
- jest w stosunku do prawa karnego materialnego wtórne,
- pełni wobec niego rolę służebną
PRZEDMIOT POSTĘPOWANIA KARNEGO- a) koncepcja niemiecka- roszczenie, jakie realizuje państwo w stosunku do sprawcy przestępstwa, krytyka:
- są przecież przestępstwa prywatnoskargowe,
(…)
… się, że tak, bo przecież środek karny jest łagodniejszy od kary
ŹRÓDŁA PRAWA POSTĘPOWANIA KARNEGO
1) KODEKS POSTĘPOWNIA KARNEGO z 1997, obowiązywał od 01.09.1998 )
- w 99.9% normy procesowe, - pozostałe to normy procesowe- np. możliwość nadzwyczajnego złagodzenia kary w wyniku porozumienia z prokuratorem,
2) KODEKS KARNY z 1997 i inne ustawy karne,
- w 99% normy materialne,
- pozostałe to normy procesowe ( np…
…?,
- czy ta osoba może ponieść odpowiedzialność?,
- jaką odpowiedzialność należy mu przypisać?
WYKŁADNIA PRZEPISÓW POSTĘPOWANIA KARNEGO
1) ze względu na podmiot:
a) autentyczna ( legalna )- podaje ją sam ustawodawca ( np. żołnierz - osoba pełniąca czynną służbę wojskową ),
b) sądowa- interpretacja przepisów zaprezentowana przez sądy w:
- konkretnych sprawach ( uchwałą SN jest w danej sprawie wiążąca- Art. 441 §3 ).
- sprawach abstrakcyjnych ( ustawa SN przewiduje instytucję pytań prawnych- prawo do ich wniesienia przysługuje I Prezesowi SN, RPO ) mających za przedmiot interpretację przepisu. Jeśli uchwałą zostanie podjęta w pełnym składzie, to ma faktycznie charakter wiążący ( moc zasady prawnej )- sądy nie mają obowiązku jej przestrzegania, ale pewne jest, że w razie odstępstwa od niej, ich wyrok zostanie skasowany…
… w ten sposób, że wpływają na procedurę karną:
- ustawa o kosztach sądowych,
- ordynacja podatkowa,
- kodeks karny skarbowy,
- ustawa o Policji,
- ustawa o Kontroli Celnej ( głównie przekazanie materiałów zarekwirowanych do sądu jako dowodów w procesie ).
GWARANCJE PROCESOWE- te instytucje prawa karnego procesowego, stworzone po to, by chronić określony interes procesowy strony lub innego uczestnika postępowania…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)