409. CRIMINA I DELICTA. Delict czyli meleficium jest to przestępstwo prawa prywatnego które rodziło za sobą powstanie zobowiązania. Delikty należy odróżniac od crimen czyli przestępstw prawa publicznego karą w których najczęściej była śmierc lub infami...
423. DEIECTUM VEL EFFUSUM. Terminy oznaczające wyrzucenie lub wylanie. Generalnie termiy te dotyczyły odpowiedzialności za wyżądzenie krzywdy osobie na którą zostały zrzucone lub wylane przedmioty z jakiejś nieruchomosci. Prawo określało że odpowiedzialność za takie czyny ponosi tylko i wyłącznie wł...
357. DEPOZYT NIEPRAWIDŁOWY. Depozyt nieprawidłowy należał do kontraktów realnych i miał formę przechowywania czyli depositum. Przedmiotem tego kontraktu były rzeczy określane jako genus czyli zamienne którymi mógł dzierżyciel obracać i w dowolny ...
339. POJĘCIE I RODZAJE KONTRAKTÓW. Kontrakt jest to umowa czyli zgodne oświadczenie woli dwóch lub większej ilości stron uznana przez prawo cywilne a przez to zaskarżalna. Wyróżniamy następujące rodzaje kontraktów: realne, werbalne, literalne, konsensualne jednostronne i dwustronne ...
424. POSITUM AUT SUSPENSUM. Zagrożenie bezpieczeństwa ruchu polegające na zawieszeniu lub położeniu jakiegoś przedmiotu w miejscach które mogły stwarzać niebezpieczeństwo dla przechodniów. W takich przypadkach każdy obywatel mógł wnieść pozew przeciwko sprawcy który stworzył niebezpieczeństwo o odsz...
247. POSSESIO AD USUCAPIONAEM. Possessio ad usucapionem jest to posiadanie rzeczy a więc faktyczne władztwo nad rzeczą które prowadzi do zasiedzenia. Aby mogło dojść do zasiedzenia winny być spełnione warunki: possessio, fides, titulus, tempus, res habilis. ...
293. PRAWO ZASTAWU. Prawo zastawu jest to prawo rzeczowe przysługujące wierzycielowi na cudzej rzeczy ruchomej dla zaspokojenia jego wierzytelności i to z pierwszeństwem przed innymi wierzycielami. Tak więc zastaw jest niczym innym jak jednym ze sposobów zabezpieczenia wierzytelności ...
248. PRECARIUM. Posiadanie prekaryjne to takie którego udzielano na prośbę zainteresowanej osoby z obowiązkiem zwrotu na każdorazowe wezwanie. Osoba posiadająca nazywała się prekarzystą tzn. osobą korzystającą z rzeczy cudzej. Precarium stosowane było najczęściej przez osoby bogate gdyż obwarowane b...
398. PACTA LEGITIMA. Pacta legitima były to umowy które uzyskały ochrone procesową na podstawie konstytucji cesarskich (leges). Środkiem procesowym było tu powództwo zwane condictio ex lege a do najbardziej typowych pakt tego rodzaju należały : poactu dotaleczyli nieformalna umowa o ustanowienie pos...
395. RECEPTA. Recepta była to forma paktu pretorskiego a więc taka której na mocy swojego imperium pretorowie umożliwiali ochrony procesowej umozliwiajacej wniesienie actio. Recepta była formą zobowiązania gwarancyjnego przyjmowanego przez jednego z uczestników zobowiązania. Krótko więc mówiąc recep...
