To tylko jedna z 4 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
POLSKA DROGA DO KAPITALIZMU Przełom 1989 r.: konieczność przejścia od scentralizowanej gosp. planistycznej do gosp. rynkowej;
Społ. akceptacja tego celu; spór wokół dróg jego osiągnięcia, modeli kapitalizmu, priorytetów i tempa przemian;
Specyfika polskiej drogi: „stabilizacja przed prywatyzacją” → błyskawiczne przejście do gosp. rynkowej
→ jednoczesne zastosowanie wielu środków dla odblokowania rynkowych mechanizmów: • dla umożliwienia funkcjonowania prawa podaży i popytu nastąpiło: „uwolnienie” cen, demonopolizacja państw. handlu zagr., otwarcie granic dla importu, ograniczenie wydatków państwa - zwł. subwencji i inwestycji;
• w celu zmniejszenia popytu na dobra inw. i konsumpc. i dla opanowania hiperinflacji: ograniczono dynamikę płac, podwyższono stopę proc., zredukowano zakres kredytów preferencyjnych;
• w ramach reformy pieniężnej nastąpiła: dewaluacja złotego, wprowadzenie jego wewn. wymienialności, ustabilizowanie kursu walutowego oraz reforma systemu bankowego i zagwarantowanie Bankowi Centralnemu (NBP) politycznej niezależności.
W/w przedsięwzięcia = „plan Balcerowicza” ; cel: osiągnięcie równowagi rynkowej i opanowanie inflacji; priorytet uzyskuje stabilizacja gosp.
Argumenty na rzecz takiego priorytetu: prywatyzację można rozpocząć tylko w warunkach rynkowej stabilności, gdyż:
chaos rynkowy nie sprzyja dopływowi kapitału; zwiększając ryzyko inw. - skutecznie odstręcza potencjalnych inwestorów;
wymienialność złotówki stwarza szansę przyciągnięcia zagr. inwestorów.
Mimo to plan Balcerowicza budził wielkie emocje i kontrowersje. Miał gorących zwolenników i nieprzejednanych przeciwników.
Makroekonomiczna charakterystyka transformującej się gospodarki BEZROBOCIE = nowa „kwestia społeczna”
Przeszło 3 mln bezrobotnych = obciążenie finansowe gosp., zagrożenie dla pokoju społ. i dla demokracji; dramaty indyw. i konflikty rodzinne;
pojawiło się nagle, społ-wo jest nieprzygotowane do radzenia sobie z nim
nie jest wyłącznie skutkiem przemian; przed 1989: „bezrobocie ukryte”; niemniej sposoby i tempo transformacji pogłębiły jego neg. skutki.
HANDEL ZAGRANICZNY
1989-1992: dodatni bilans handlowy; 1993: ujemne saldo = 2 mlr $;
Liberalizacja handlu zagr. → gwałtownie krytykowana; otwarcie granic dla importu = czynnik równowagi rynkowej, ale nasycenie polskiego rynku tanimi towarami zagraża produkcji krajowej (nie jest ona przygotowana do konkurencji);
Rynki zagr. są zaś mniej dostępne dla polskich towarów:
→ po rozwiązaniu RWPG nastąpiło załamanie się rynków wschodnich;
→ państwa zachodnie (UE) przeżywają recesję i niechętnie rozluźniają protekcjonist. bariery, np. dla towarów ze stali, rolnych, tekstylnych;
(…)
… przekształcenie w I etapie 200, w II etapie 400 średnich i dużych przeds. państwowych w spółki akcyjne;
Autorzy: „liberałowie gdańscy”, m.in. J. Lewandowski, J. Szomburg
Uzasadnienie: sprawiedliwe upowszechnienie własności;
lipiec 1993: Sejm uchwala zmodyfikowaną (okrojoną) wersję PPP, zwaną też programem Narodowych Funduszy Inwestycyjnych (NFI);
realizacja PPP ciągle przesuwała się w czasie; dopiero po 2 latach…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)