Ponadto, notatka porusza zagadnienia takie jak: teoria pieniądza ostrożnościowego, agregaty pieniądza, podaż pieniądza, polityka monetarna, funkcje banku centralnego, impulsy monetarne, baza monetarna, instrumenty wywołujące impulsy, koncepcja płynnych zasobów, koncepcja dostępności kredytów, koncepcja subiektywnej płynności, podejście majątkowe do impulsów, operacje otwartego rynku, triada celów.
Pieniądz - powszechny ekwiwalent wartości; wszystko to co jest powszechnie akceptowane jako środek regulacji zobowiązań.
Funkcje pieniądza: Miernika wartości - pieniądz sprowadza wartość towarów i usług do wspólnego mianownika i wyraża je w cenie; pieniądz staje się jednostką obrachunkowa i pełni ją idealnie i wyobrażeniowo (cena - pieniężne ustalenie wartości)
Środek cyrkulacji - pieniądz występuje realnie - w zamian za towar i usługę nabywca płaci określoną ilość pieniądza gotówkowo lub bezgotówkowo Środek płatniczy - pieniądz realny; jest środkiem regulowania zobowiązań, wynikających nie tylko z tytułu obrotu towarowego ale i ze wszystkich innych tytułów, np. z tytułu umowy o pracę, podatków, kredytów, umów ubezpieczeniowych, itp.
Środek przechowywania wartości (tezauryzacji, gromadzenia skarbu) - jednostka gospodarująca jeśli nie wykorzysta natychmiast pieniądza otrzymanego w danej transakcji do dokonania płatności to pieniądz traktuje jako środek gromadzenia wartości
Pieniądz światowy - wszystkie 4 w/w funkcje w skali międzynarodowej
Funkcje pieniądza w ujęciu współczesnym:
Wyrażenie wartości wszystkich innych dóbr ekonomicznych - ustalenie ceny dóbr w sposób jednoimienny, absolutny w określonych przez państwo jednostkach pieniężnych; pieniądz fiducjalny oparty na zaufaniu do władz państwowych, która wprowadza jednostkę jako prawny środek płatniczy
Wymienno - płatnicza - połączenie f. cyrkulacji i f. płatniczej; podział sprowadza się do pozornie rzeczywistej wymiany towarów na pieniądz i odwrotnie oraz odroczony termin płatności; wg K.C. każdy akt sprzedaży wymaga zapłaty i wydania towaru
Oszczędnościowo-kapitałowa - gromadzenie i przechowywanie w pieniądzu wartości ekonomicznych; oszczędzanie oraz ich wykorzystanie w sposób przynoszący dochód, zaangażowanie kapitałowe
Stymulacyjna - wykorzystanie pieniędzy jako środka oddziaływania na procesy społeczno-gospodarcze
Prawo ilości pieniądza potrzebnego do obiegu - o ilość tego pieniądza decydują te funkcje, w których występuje on realnie (f. środka płatniczego, f. cyrkulacji, f. gromadzenia wartości)
I = (T-K-B+Z)/S
I - ilość pieniądza w obiegu
T - ∑ cen towarów i usług przeznaczonych do sprzedaży
K - wartość transakcji kredytowych
B - wartość transakcji kompensacyjnych (wymiana barterowa)
Z - spłata zobowiązań w danym momencie
S - średnia szybkość obiegu pieniądza
Popyt na pieniądz - to pożądany przez prywatne podmioty niebankowe, czyli gosp. dom. przedsięb. stan ich zasobów kasowych. Zakłada się, że podmioty gosp. oprócz innych aktywów jak różnego rodzaju pap. wart. lub kapitał ruchomy chcą posiadać określony zasób pieniądza. Podstawą pomiaru może być jego wartość realna lub nominalna w zależności czy podmioty gosp. uwzględniają siłę nabywczą czy nie decydując się na przechowywanie swych zasobów w formie pieniężnej.
(…)
… wzrost płynności rynku. Aby temu przeciwdziałać NBP przeprowadził wiele warunkowych operacji absorbujących (reverse repo).
VIII - XII 1993 r. → wzrost rezerw walutowych NBP spowodowany wprowadzeniem limitów pozycji walutowych oraz wzrostem rejestrowanego i nie rejestrowanego eksportu, a także konieczność spełnienia kryteriów wykonawczych MFW spowodowały intensyfikacje działań absorbujących NBP na rynku…
… kreacji rynku pieniężnego. Nie istniała ogólnopolska instytucja rozliczeniowa, jaką w późniejszym okresie stała się Krajowa Izba Rozliczeniowa (KIR). Rozliczeń dokonywano poprzez NBP. IV - VII 1994 r. → początek tego okresu wiąże się z podjęciem działalności przez KIR i centralizacją rachunków BK w Departamencie Rachunków Banków NBP. Utrzymany został zakaz posiadania debetu na rach. bieżącym oraz brak…
… teorii pieniądza:
Podejście oparte na szybkości obiegu pieniądza - podstawą jest M * v = P * y gdzie
M - ilość pieniądza
v - szybkość obiegu
P - poziom cen
y - realny dochód jako miernik wolumenu transakcji
Równanie jest zawsze prawdziwe bo ma charakter tautologii. Całkowity wolumen transakcji w gosp. może być mierzony w dwojaki sposób: po stronie towarowej (P * y) iloczyn ∑ dóbr będących przedmiotem…
… pieniądza ostroż. Racjonalnego podmiotu każdorazowo jest wyższy lub niższy, im wyższy lub niższy jest dochód i koszt transakcji zamiany oraz im niższa lub wyższa jest stopa %. Agregaty pieniądza:
W gosp. rynkowej wyróżnia się agregaty pieniężne do celów analitycznych w sektorze bankowym i do celów formułowania zadań polityki pieniężnej.
M0 - pieniądz BC oraz depozyty banków komercyjnych w BC; pieniądz…
… poza NBP
Bony skarbowe w NBP
Bony pieniężne NBP
Lokaty międzybankowe
Instrumenty nieskarbowe (bony i pap. komercyjne, KWIT-y)
Krótkookresowe operacje absorbujące NBP (reverse repo)
Efektywność działania OOR jako instrumentu polityki pieniężnej zależy od jego konstrukcji, umiejętności oraz efektywności rynku, na którym operacje są przeprowadzane
System rozrachunków międzybankowych (KIR i DRB) oraz rezerw…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)