WYKŁAD V
POJĘCIE SKARBU PAŃSTWA
Pojęcie Skarbu Państwa jest stosowane w dwojakim znaczeniu.
1. Przez Skarb Państwa rozumie się cały majątek, którego właścicielem jest
Państwo. Jest to przedmiotowe rozumienie Skarbu Państwa. Majątek
państwowy, podobnie jak i każdy inny majątek można podzielić na
majątek trwały i obrotowy. W majątku państwowym zdecydowanie
największy udział ma majątek trwały. Obejmuje on przede wszystkim
nieruchomości będące własnością państwa, a więc grunty, budynki i
budowle państwowe. Państwo jest największym właścicielem gruntów w
Polsce. Większość polskich lasów to lasy państwowe.
Pomimo prywatyzacji nadal znaczna część użytków rolnych jest
własnością państwa. Są to użytki rolne po byłych PGR-ach, którymi
zarządza agencja nieruchomości rolnych. Udział użytków rolnych ok 25%.
Państwo jest znaczącym właścicielem budynków w Polsce. Budynki te
zajmowane są przez różnego rodzaju urzędy, organy i inne jednostki
państwowe. W wielu przypadkach budynki państwowe pełnią funkcję
reprezentacyjne. Zajmowane są przez różnego rodzaju jednostki
państwowe, powinny być nie tylko funkcjonalne, ale też spełniać pewne
normy estetyczne. Powinny być dostosowane do funkcji jakie pełnią.
Zdecydowana większość budowli w Polsce to budowle państwowe.
Obejmują one w szczególności autostrady i drogi państwowe, linie
kolejowe, linie energetyczne, linie światłowodowe, różnego rodzaju
rurociągi, porty morskie i lotnicze, rzeczne. Te wymienione budowle są
najważniejszymi elementami infrastruktury technicznej w danej
gospodarce narodowej. Bez wyposażenia w tę infrastrukturę, spełniającą
współczesne normy, gospodarka narodowa nie może się szybko rozwijać.
W tej dziedzinie w Polsce są duże opóźnienia, w porównaniu z wysoko
rozwiniętymi państwami Europy Zachodniej.
Trwały majątek państwowy obejmuje również majątek finansowy, w
postaci akcji i udziałów w spółkach prawa handlowego. W Polsce są to na
ogół spółki akcyjne lub spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, których
kapitał podstawowy w całości lub w części jest własnością państwa. W
Polsce występuje nawet kategoria 1-osobowych spółek Skarbu Państwa,
których kapitał w całości jest własnością państwa.
Finansowy majątek trwały, należący państwa jednak stale maleje,
dlatego, że państwo sprzedaje należące do niego akcji i udziały w
spółkach prawa handlowego. Jednak państwo będąc właścicielem akcji i
udziałów w tych spółkach odnosi z tego tytułu korzyść finansową,
mianowicie spółki te w przypadku uzyskania zysku netto wypłacają
akcjonariuszom lub udziałowcom, w tym także państwu, dywidendę lub
udział w zysku. W przypadku największych spółek, których kapitał akcyjny
jest w przerażającej części własnością państwa, wypłacona dywidenda w
danym roku, sięga nawet do kwoty 1mld złotych. Mniejsze znaczenie w
majątku państwowym ma majątek obrotowy. Obejmuje on przede
wszystkim należności i środki pieniężne, będące własnością państwa.
Najważniejszą pozycją należności państwa są należne, lecz niezapłacone
podatki i inne
(…)
… te nie mają
osobowości prawnej i są finansowane z budżetu państwa metodą brutto.
Wchodzą zatem do budżetu państwa całością swoich dochodów i
wydatków. Państwowymi jednostkami budżetowymi są wszelkiego
rodzaju urzędy państwowe np. ministerstwa, urzędy wojewódzkie,
urzędy i izby skarbowe, izby celna, kancelaria prezydenta, sejmu czy
senatu, różne sądy, prokuratury, zakłady karne, komendy policji,
komendy straży pożarnej…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)