To tylko jedna z 2 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
Pojęcie i istota papieru wartościowego
9Papiery wartościowe we współczesnym obrocie gospodarczym odgrywają bardzo doniosłą rolę. Jako dokumenty inkorporujące określone prawa znajdują szerokie zastosowanie w praktyce obrotu krajowego i międzynarodowego. Natura prawna papierów wartościowych została ukształtowana w dużej mierze przez ich funkcje gospodarcze. Funkcje te są na tyle zróżnicowane, że niemożliwe jest sformułowanie jednolitej definicji papieru wartościowego, a wskazanie wspólnych cech dla wszystkich papierów jest znacznie utrudnione. Skutkiem złożonej konstrukcji prawnej papierów wartościowych oraz odmienności ich funkcji w obrocie są odrębne i szczegółowe regulacje prawne, spośród których znaczenie podstawowe ma tytuł XXXVII k.c. Źródłem prawa dla danego papieru wartościowego jest jednak zawsze określona ustawa szczególna, która dopuszcza jego wystawienie oraz wskazuje jego cechy cechy (np. prawo wekslowe, prawo czekowe, Kodeks spółek handlowych). Wystawianie papierów wartościowych nieprzewidzianych przez ustawodawcę, z uwagi na obowiązującą zasadę numerus clausus papierów wartościowych nie jest dopuszczalne. Pojęcie papieru wartościowego nie jest w doktrynie rozumiane jednolicie. Ogólnie za papier wartościowy uznaje się dokument inkorporujący określone prawo majątkowe w ten sposób, że realizacja tego prawa nie jest możliwa bez posiadania dokumentu. Prawo to związane jest zatem z posiadaniem dokumentu, a w konsekwencji posiadanie go jest przesłanką przypisania określonego prawa osobie uprawnionej z dokumentu i przesłanką jego dochodzenia. Związek prawa z dokumentem jest na tyle silne, że rozporządzenie prawem następuje przez rozporządzenie dokumentem w którym jest ucieleśnione. Rozporządzenie prawem wymaga rozporządzenia jego nośnikiem, a zatem prawo podąża za dokumentem. Istota papieru wartościowego zawiera się w jego funkcji legitymacyjnej i obiegowej. Spełnienie świadczenia do rąk posiadacza legitymowanego treścią papieru wartościowego zwalnia dłużnika, chyba że działał on w złej wierze (art. 9217 k.c.). W tym zakresie istnieje bowiem domniemanie, że samo posiadanie dokumentu jest już wystarczającą przesłanką przypisania inkorporowanego w nim prawa osobie uprawnionej jego treścią. To domniemanie określa się jako legitymację formalną. W wypadku papierów wartościowych na okaziciela dłużnik nie ma nawet obowiązku dochodzenia, czy okaziciel jest właścicielem dokumentu (art. 92111 k.c.). Nie jest również konieczne przeprowadzenie przez posiadacza dokumentu dowodu, że rzeczywiście jemu przysługuje inkorporowana w dokumencie wierzytelność, czyli że jest legitymowany materialnie. Legitymacja materialna wskazuje cywilnoprawną podstawę przysługiwania wierzytelności inkorporowanej w papierze wartościowym. Powiązanie prawa z dokumentem powoduje, że jego dochodzenie uzależnione jest od posiadania tego dokumentu. W wypadku utraty lub zniszczenia, zgubienia lub bezprawnego zaboru dokumentu uprawniony nie jest w stanie zrealizować przysługującego mu prawa. W takiej sytuacji możliwe jest dokonanie umorzenia papieru wartościowego. Umorzenie ma na celu przywrócenie (restytucję) legitymacji formalnej z papieru wartościowego. Podstawę prawną takiego umorzenia stanowią przepisy dekretu z 10 grudnia 1946 r. o umarzaniu utraconych dokumentów (Dz.U. z 1947 r. Nr 5, poz. 20) oraz przepisy ustaw szczególnych regulujących poszczególne typy papierów wartościowych np. Kodeksu spółek handlowych (k.s.h.), Prawa wekslowego (pr.weksl.) i Prawa czekowego (p
(…)
… utraconych dokumentów (Dz.U. z 1947 r. Nr 5, poz. 20) oraz przepisy ustaw szczególnych regulujących poszczególne typy papierów wartościowych np. Kodeksu spółek handlowych (k.s.h.), Prawa wekslowego (pr.weksl.) i Prawa czekowego (pr.cz.).
Papiery wartościowe należy wyraźnie odgraniczyć od występujących powszechnie w obrocie gospodarczym znaków na okaziciela i znaków legitymacyjnych. Znaki na okaziciela…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)