Socjologia jest jedną z gałęzi nauk społecznych badających naturę ludzkiego zachowania i związków międzyludzkich, a także ich rezultatów. W skład nauk społecznych wchodzą m.in. Antropologia dzieląca się na dwie główne gałęzie tj. antropologię fizyczną zajmującą się istotami ludzkimi jako organizmami biologicznymi, a także ich związkiem z innymi gatunkami oraz biologicznym zróżnicowaniem między nimi. Druga gałąź to antropologia kulturowa. Ekonomia zajmuje się sposobami w jakie produkujemy, rozdzielamy, nabywamy i konsumujemy dobra. Nauki polityczne analizują kwestie związane ze źródłami, rozdziałem i wykorzystywaniem władzy w społeczeństwie. Bada procesy polityczne zachodzące w różnych grupach i organizacjach. Psychologia bada podstawy i konsekwencje zachowania jednostki, a szczególnie interesują ją przyczyny zachowania się człowieka w taki, a nie inny sposób. Psychologia dzieli się na bardzo wiele działów zajmujących się m.in. osobowością jednostki, rozwojem jej zdolności myślowych i biologicznymi podstawami ludzkiego zachowania.
Max Weber w 1909 roku wspólnie z Ferdinandem Toenniesem i Georgem Simmlem, założył pierwsze niemieckie stowarzyszenia socjologicznego. W Wielkiej Brytanii dopiero po II wojnie światowej socjologia uzyskuje uznany status na głównych uniwersytetach, w Oxfordzie i Cambridge uprawiana wcześniej jako antropologia społeczna lub filozofia społeczna i polityczna. W Polsce twórcą pierwszego uniwersyteckiego ośrodka socjologicznego był Florian Znaniecki, założyciel katedry na Uniwersytecie w Poznaniu w roku 1920 oraz redaktor pierwszego polskiego czasopisma socjologicznego. W skali międzynarodowej socjologowie zaczęli organizować się w 1893 roku, kiedy francuski uczony Renę Worms założył elitarny Międzynarodowy Instytut Socjologiczny (Institut International de Sociologie, IIS). Dopiero jednak w 1949 roku powstała organizacja masowa o zasięgu światowym, reprezentująca socjologów z niemal stu krajów i licząca obecnie ponad trzy tysiące członków - Międzynarodowe Stowarzyszenie Socjologiczne (International Sociological Association, ISA).
Jest więc socjologia dziedziną stosunkowo młodą i ma krótką historię. Równocześnie jednak refleksja na temat społeczeństwa jest zapewne odwieczna. Życie w otoczeniu innych ludzi, kontakty z innymi, współpraca, konkurencja, walka to podstawowe fakty egzystencjalne gatunku ludzkiego. Jesteśmy gatunkiem stadnym, żyjemy w zbiorowościach - od rodziny, przez ród, plemię, wspólnotę lokalną, sąsiadów, przyjaciół, współpracowników, po naród, czy społeczeństwo kontynentalne lub globalne, np. europejskie czy światowe. Zauważali to już starożytni filozofowie (np. Arystoteles), definiując człowieka jako „istotę społeczną" (homo socius albo homo politicus).
(…)
…, układać nasze życie wśród innych. Zbieramy różne doświadczenia z takich kontaktów, porównujemy z doświadczeniami bliskich i znajomych, uogólniamy je, wyprowadzamy z nich różne życiowe strategie, które stosujemy w codziennej praktyce. Każdy człowiek jest więc w pewnym sensie socjologiem. Tyle że nie socjologiem akademickim, naukowym. Czym cechuje się ta przed-socjologiczna wiedza o społeczeństwie…
… konkluzji, o rzetelną bazę dowodową dla wypowiadanych prawd, zadowala się niekiedy pojedynczymi faktami, a nawet faktami pozornymi, mitami czy złudzeniami. Po czwarte, wiedza zdroworozsądkowa jest często apodyktyczna, nie stroni od zdecydowanych ocen, zaleceń, sądów wartościujących. Łatwo popada w moralizatorstwo, lansuje partykularne dyrektywy i reguły.
Wiedzę o społeczeństwie artykułuje również sztuka…
… przed-socjologicznej wiedzy społecznej to filozofia społeczna (czy filozofia polityczna), jeden z głównych nurtów filozofii od czasów starożytnych. Różni się ona istotnie od wiedzy potocznej i poznania artystycznego. Przede wszystkim tym, że jako swój cel stawia odkrywanie prawdy o świecie. Jest to refleksja uprawiana profesjonalnie, przez zawodowych myślicieli, przez co unika ram indywidualnego doświadczenia…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)