Podział toksykologii na:
przemysłową;
sądową;
analizę toksykologiczną.
XX w.:
Pojawienie się genetyki; trucizny mogą działać genotoksycznie, wywoływać nowotwory.
Problemy z chemizacją środowiska. Cele toksykologii uległy zmianie:
zatrucia środowiska - podlegały im bardzo duże populacje, zanieczyszczenie środowiska;
zatrucia ostre.
zatrucia środowiskowe - przewlekłe, rozwijają się w długim czasie, oddziaływanie trucizn na bardzo duże populacje, maj ą charakter złożony - nigdy nie jest tak, że człowiek jest narażony tylko na jedną substancj ę.
toksykologia - wielodyscyplinarna dziedzina nauki, zajmuje się jakościowym i ilościowym działaniem substancji na organizmy.
Toksykologia:
teoretyczna:
ogólna,
szczegółowa,
doświadczalna;
praktyczna:
kliniczna,
sądowo-lekarska,
analityka toksykologiczna.
Subdyscypliny specjalistyczne:
toksykologia środowiska;
toksykologia przemysłowa;
toksykologia żywności.
ogólna - wzajemne zależności pomiędzy zjawiskami determinowanymi właściwościami związków, opis losów substancji w organizmie (wchłanianie, wydalanie).
szczegółowa - podział trucizn (budowa chemiczna lub jej zastosowanie); zajmuje się lekami, metalami, pestycydami, zastosowaniem.
doświadczalna - budowa modeli, pozwalająca poznać procesy szkodliwe. kliniczna - specjalizacja medyczna, diagnozowanie i leczenie zatruć. sądowo-lekarska - wykrywanie przyczyn ostrych zatruć.
Analityka toksykologiczna - charakter konieczności wykrywania i oznaczania małych ilości stężeń w dużych "matrycach" (biologia).
środowiskowa - przemieszczanie trucizn, kontrola poziomu, sposoby zapobiegania zatruciom.
przemysłowa - trucizny, na które są narażeni ludzie w przemyśle, kontrola trucizn w środowisku pracy, oraz materiałów u ludzi, którzy są narażeni na zatrucia.
Żywności - np. konserwanty, pestycydy, leki - antybiotyki, bada poziomy tych zanieczyszczeń i wpływ na człowieka.
ksenobiotyk - określenie w odniesieniu do każdej substancji, która jest obca dla ustroju, np. lek pomimo, że wprowadzony celowo, konserwant, metale ciężkie, pestycydy, zanieczyszczenia powietrza.
Nie wszystkie ksenobiotyki są truciznami.
trucizna - substancja, która po wprowadzeniu do organizmu, wywołuje w nim uszkodzenia i zaburzenia czynności fizjologicznych i śmierć.
Substancjami trującymi w rozumieniu ustawy są substancje, które w razie przedostania się do organizmu lub stykając się z powierzchnią ciała, zagrażają zdrowiu lub życiu ludzi, lub zwierząt.
(…)
…, lub zwierząt.
odwracalne skutki (trucizna) - po zakończeniu działania - znika.
nieodwracalne - po zakończeniu działania - pozostaje. Uszkodzenie wątroby ma charakter odwracalny (regeneracja), nieodwracalne - tkanka nerwowa (brak regeneracji).
Ze wzgl. na typ wywołania:
miejscowo - tylko w miejscu kontaktu, np. skóra z kwasem, gazy o charakterze żrącym - tlenki azotu;
systemowo - trucizna do krwiobiegu…
… się w tkance tłuszczowej - miejsce przechowania.
…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)