PODSTAWOWE ZAŁOŻENIA POZYTYWIZMU FILOZOFICZNEGO I JEGO ODMIANY
twórcą pozytywizmu jest Auguste Comte; to, co „pozytywne” jest przeciwstawne temu, co negatywne, urojone, jałowe, chwiejne, mgliste i destrukcyjne; pozytywny to realny, pewny, ścisły, konstruktywny;
ZAŁOŻENIA:
1. antykrytycyzm
sprzeciw wobec wszelkich odmian filozofii krytycznej, która prowadzi do konfrontacji tego, co jest z tym, co być powinno (wg zasad filozoficznych); poszukiwanie wiedzy, która pomogłaby przezwyciężyć kryzys społeczny - wiedzy użytecznej w organizowaniu nowego społeczeństwa;
2. krytyka „metafizyki”i fenomenalizm - kult faktu
fenomenalizm - oparcie się na fakcie empirycznym będącym punktem wyjścia badań naukowych;
krytyka tradycyjnej filozofii za to, że rezygnuje z pewności poznania i zajmuje się domniemanymi i iluzorycznymi „istotami” rzeczy;
Comte zwrócił się przeciwko zasadzie przyczynowości (jak Hume); nie ma sensu zajmować się problemem „pierwszych początków” czy celów procesów albo ustalaniem absolutnych zasad (typu prawa naturalne w Oświeceniu); dla pozytywistów natura ludzka to empirycznie dane właściwości jednostek ludzkich, a nie metafizyczna substancja, z którą zachowania jedn. są zgodne lub niezgodne;
pozytywistyczny fenomenalizm zwraca się również przeciwko religii (w formie objawienia i pretendującej do roli wiedzy o świecie); pytania o Boga powinny być poza sferą zainteresowań nauki; czym innym jest religia Ludzkości Comte'a, czyli próba uregilijnienia nauki pozytywnej;
zatem filozofia i religia były dla pozytywistów sprzeczne z wymogiem (tutaj prof. Musiał wtrąciłby się, że słowo „wymóg” jest niepoprawne :-)) naukowości;
3. naturalizm, przyrodoznawstwo jako nauka wzorcowa; scjentyzm
próby zastosowania metod nauk przyrodoznawczych do badania czł.; obiektywna wiedza o społeczeństwie pozwoli spojrzeć na świat i zobaczyć go takim, jaki jest; świat pozytywistyczny to świat bez konfliktów (na skutek oparcia się na nauce), coraz bardziej jednolity; czł. podlega prawom przyrody, które są jednolite; 2 stanowiska: skrajne - czł. można w pełni poznać stosując metody przyrodoznawcze, umiarkowane - nauki społ. i przyrodoznawcze nie są tożsame, ale i nie są przeciwstawne (Comte, J.S. Mill);
4. fakty społeczne jako rzeczy
rozróżnienie między podmiotem i przedmiotem poznania; świat społeczny jest zespołem zjawisk całkowicie niezależnym od obserwatora i oglądanym przez niego z zewnątrz; można sprowadzić czł. do roli podmiotu, który poznaje (odbija taką rzeczywistość, jaka jest naprawdę), ma tylko funkcję poznawczą, nie jest uczestnikiem, traktuje fakty społ. jako rzeczy; to on posuwa naprzód wiedzę społ., dzięki temu, że jest wolny od namiętności, które poruszają ludźmi czynu
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)