Podaż pracy Statystyka porównawcza podaży pracy W modelu gospodarki rynkowej uwzględniamy dwie grupy podmiotów gospodarczych: gospodarstwa domowe i przedsiębiorstwa. Powiązania i zależności między podmiotami powstają za pośrednictwem dwóch rynków- rynku dóbr oraz rynku czynników produkcji. Czynniki produkcji to przede wszystkim: praca, kapitał, ziemia. Na rynku czynników produkcji członkowie gospodarstw domowych (konsumenci) kształtują podaż czynników, oferując np.: swoją pracę przedsiębiorstwom, przedsiębiorstwa z kolei wyznaczają popyt na dany czynnik produkcji, niezbędny do rozwoju działalności produkcyjnej. Oba podmioty, tzn. pracownik, oferujący swoją pracę i przedsiębiorstwo, kupujące na rynku pracę jako niezbędny czynnik produkcji i płacące za nią określoną cenę, poszukują pozycji optymalnej na rynku czynników produkcji. Cena pracy jest dla przedsiębiorstwa kosztem produkcji. Równocześnie z wykorzystania pracy pracownika producent odnosi korzyści w postaci wytworzonych dóbr, które następnie sprzedaje na rynku po określonej cenie. Celem producenta jest osiągnięcie jak najwyższych zysków z zakupionych i wykorzystanych czynników produkcji (w tym wypadku pracy). Zgodnie z tym kryterium producent wyznacza popyt na określone czynniki produkcji (pracę). Producenci konkurują między sobą o jak najkorzystniejszy (po jak najniższej cenie) zakup pracy, natomiast sprzedający (oferujący pracę i określone umiejętności) o jak najkorzystniejszą jej sprzedaż (po jak najwyższej cenie). Powstające na rynku czynników produkcji relacje między popytem, podażą i ceną zależą od tego, czy podmioty gospodarcze działają w warunkach doskonałej czy też niedoskonałej konkurencji.
Podaż pracy Celem decyzji konsumenta (podmiotu sprzedającego pracę) jest maksymalizacja zadowolenia z konsumpcji dóbr. Maksymalizując zadowolenie (użyteczność) konsument uwzględnia swoje preferencje (krzywe obojętności) oraz ekonomiczne ograniczenia wyboru (dany dochód konsumenta i ceny dóbr). Konsument (pracownik) dzieli swój zasób czasu na czas pracy i czas wolny. W wyniku podjętej decyzji konsument oferuje określoną ilość godzin pracy (dziennie, tygodniowo, itd.). Konsument dokonuje wyboru między dwoma specyficznymi dobrami: między dochodem z pracy (sumą dóbr, które może zakupić) oraz czasem wolnym od pracy. Relacja płaca- czas pracy stanowi funkcję podaży pracy pojedynczego pracownika. Wzrost płacy oznacza, że przy tej samej liczbie godzin pracy pracownik otrzymuje większy dochód. Wzrost dochodu powoduje zwiększenie konsumpcji dóbr normalnych, do których zalicza się także czas wolny. Efekt dochodowy wynikający ze wzrostu płacy sprawia, że pracownik zwiększa „konsumpcję” czasu wolnego ograniczając tym samym czas pracy. Za wybór każdej godziny czasu wolnego pracownik płaci koszt alternatywny, równy płacy, którą mógłby otrzymać przeznaczając ten czas na pracę. Wzrost płacy oznacza więc wzrost ceny czasu wolnego. Czas wolny staje się więc „ceteris paribus”, dobrem droższym w porównaniu do innych dóbr. Pracownik zastępuje dobro droższe (czas wolny) dobrami stosunkowo tańszymi (dochodem z pracy). Efekt substytucji związany ze wzrostem płacy powoduje ograniczenie czasu wolnego i zwiększenie czasu pracy. Efekt dochodowy i substytucji działają w przeciwnych kierunkach. Efekt ostateczny zależny jest od tego, który z efektów, dochodowy czy substytucji, przeważa w danym momencie. Przewaga jednego nad drugim związana jest m.in. z poziomem dochodów konsumentów (pracowników). W przypadku nis
(…)
… roku badania aktywności ekonomicznej ludności (BAEL). Są one zgodne z metodyką Międzynarodowej Organizacji Pracy. Za bezrobotne uznaje się wówczas osoby, które nie pracowały w ciągu ostatniego tygodnia, lecz przynajmniej przez 4 tygodnie aktywnie poszukiwały pracy oraz były gotowe i mogły podjąć pracę. Zgodnie z ustawą z 14 grudnia 1994 roku o zatrudnieniu i przeciwdziałaniu bezrobociu bezrobotnym…
… czasu kształtuje się wg tzw. Spiżowego prawa pracy T.R. Malthusa. Kluczową kategorią analizy jest tu płaca minimalna, zapewniająca w danych warunkach prostą reprodukcję siły roboczej. Płaca minimalna gwarantuje podstawową konsumpcję pracownika i jego rodziny, umożliwiając w ten sposób prostą reprodukcję ilości członków rodziny. Jeżeli płace pracowników są wyższe od pracy minimalnej, wówczas liczba ludności wzrasta. W rezultacie wzrasta podaż pracy, pociągając za sobą spadek płacy. Spadek płac poniżej minimalnej prowadzi do zmniejszenia liczby ludności. Podaż pracy zmniejsza się wywołując przy danym popycie na pracę wzrost płac w kierunku minimalnych. W długim okresie czasu płace zbliżają do poziomu płac minimalnych. Pracownicy otrzymują płace pozwalające im jedynie na proste odtwarzanie siły…
… budżetowych resortów obrony narodowej i spraw wewnętrznych. Stopa bezrobocia zarejestrowanego jest w związku z tym wyższa od stopy baelowskiej. Na podstawie wyników uzyskanych w trakcie BAEL oblicza się także współczynnik aktywności zawodowej, czyli udział aktywnych zawodowo w liczbie ludności (powyżej 15-tego roku życia), oraz wskaźnik zatrudnienia, udział pracujących w liczbie ludności ogółem (pow. 15…
… przymusowe - dotyczy bezrobotnych, którzy nie mogą znaleźć pracy za obowiązującą na rynku płacę. Bezrobocie frykcyjne - zwykle bezrobocie krótkookresowe związane z mobilnością pracowników, którzy szukają jak najlepszej pracy; jest odmianą naturalnego. Bezrobocie strukturalne - powstaje, gdy struktura zapotrzebowania przedsiębiorstw na pracę nie odpowiada jej podaży; dotyczy najczęściej jednej konkretnej…
… jest monopson. Oznacza on sytuację,
kiedy na rynku występuje jedyny kupujący dany produkt lub dany czynnik produkcji (w tym wypadku czynnik pracy). W wielu miejscowościach w Polsce istnieje jedno duże przedsiębiorstwo, dające zatrudnienie większości mieszkańców danej miejscowości. Równocześnie przedsiębiorstwo to sprzedaje swoje produkty na wielu rynkach konkurencyjnych, na których jest jednym…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)