To tylko jedna z 2 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
Pionierskie badania Jamesa Marka Baldwina Wg Baldwina (za: E. Schmitz 1992, s. 69 n.) religia jest dążeniem za dobrem i pięknem. Centralnym tematem jego teorii jest zmieniające się rozumienie Boga. Chodzi przy tym o problem zależności od Boga oraz o tajemniczość Boga (Misteriöse Gott). Bóg jest zarazem faktem i ideałem. Religijny rozwój przebiega, zdaniem tego autura, w trzech stadiach konwencjonalnych i jednym postkonwencjonalnym:
1. Stadium fizyczno-spontaniczne . Obraz Boga u dziecka jest nacechowany pierwotnymi relacjami z osobami zaspokajającymi najlepiej jego oczekiwania i potrzeby uśmierzania bólu. Ponieważ dziecko często nie rozumie dorosłych przypisuje im (a także Bogu) misteryjne właściwości.
2. S tadium intelektualne (quasi-religijne). Przez system kar dziecko jest wdrażane do posłuszeństwa i rozmyślania nad regułami zachowań. Przypisuje rodzicom, a następnie także Bogu, cechy wszechwiedzy. Tendencja ta jest wzmacniana licznymi pytaniami dziecka (ok. 3 r. ż.), na które rodzice odpowiadają wskazując na ludzką działalność lub na jej cel. Bogu przypisuje na tej drodze stworzenie świata. Spostrzega Boga jako zazdrosnego o swoje prawa, chętnie przyjmującego dary i strzegącego zachowywania praw. 3. Stadium etyczne . Jest to faza prawdziwie religijna, w której wiara jest zróżnicowana i samodzielna; moralność i religijność są tu odróżniane. Rozpoznanie faktu, że rodzice, nauczyciele nie działają zupełnie dowolnie, lecz zgodnie ze społecznym interesem, regułami i zasadami zachowania, pozwala odkryć kontekst społeczny działań moralnych i życia religijnego. Bóg jest w tej fazie odbierany jako sprawiedliwy, godny zaufania, kochający i przebaczający, a nie tylko sprawiedliwy, wszechmocny i wszechwiedzący.
4. Stadium estetyczne . W stadium tym dokonuje się przekroczenie antynomii między podejściem kognitywnym a emocjonalnym w religijności. Możliwe staje się wtedy ujęcie bezpośrednie. Przedmiot religijny jest zarazem piękny, prawdziwy i dobry. To prowadzi do odkrycia integralnego obrazu Bogu oraz do poznania siebie i świata.
Wg. Baldwina środowisko społeczne odgrywa potrójną rolę w rozwoju religijnym człowieka:
a) stwarza okazję do przejęcia społecznych ról lub perspektywy oceny,
b) jest źródłem symboli, historii i reguł, tzn. stanowi bazę dla religijnych rozważań,
c) stwarza okazję do religijnych doświadczeń,szczególnie dla ujawniania się Boga w bliźnich.
b. Badania w obszarze niemieckojęzycznym - poglądy Edwarda Sprangera Lata dwudzieste w niemieckojęzycznej psychologii religii - to okres szczególnej aktywności tak znakomitych psychologów religii, jak: Bohne (1922), Girgensohn (1923), Gruehn (1926), Spranger (1924). Ten ostatni wyróżnia cztery fazy życia:
1. dzieciństwo - religia zostaje odkryta,
(…)
… dorosłość - zostają skonsolidowane wcześniejsze doświadczenia rozwojowe,
4. dalsze etapy życia - odbywa się proces dalszego rozwoju (Spranger nie zajmuje się nim jednak tak wnikliwie jak poprzednimi).
W dokładniejszym opisie każdej z faz życia Spranger korzysta z dziewięciopolowego schematu uwzględniającego leżące u podstaw rozwoju trzy rodzaje wpływów środowiska i trzy główne nastawienia danej osoby…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)