Pierre Corneille - Cyd WSTĘP:
Cyd to jedno z wielu arcydzieł Corneille, ale jako jedyna przeszła próbę czasu i zachowała swą młodość. Temat komedii zaczerpnął autor z historii średniowiecznej Hiszpanii, w której Cyd zajmuje jedno z pierwszych miejsc. Ruy Diaz de Bivar, zwany przez Arabów Cydem (sisi - po arabsku: pan), a przez rodaków Campeador (campeare - walczyć) stał się dzięki swoim bohaterskim czynom symbolem honoru rycerza i natchnieniem wielu utworów. Ruy Diaz de Bihar żył w XI w. był wodzem i wasalem króla Kastylii Sancha II. Jego nastepca - Alfons VI, daje Rodrygowi za swoją krewną Chimenę Diaz. Wkrótce jednak popada w niełaskę, zostaje skazany na wygnanie. Wówczas organizuje własne wojsko, stając się niebezpieczny dla Maurów i także dla swoich. Pod koniec życia okupuje Walencję i sprawuje władzę nad Maurami aż do śmierci. Dzięki swoim czynom stał się dla Hiszpanów symbolem
Bohatera narodowego. Pierwszy utwór o nim to Poemat o moim Cydzie z XII w. Istnieje także ogromna ilość krótkich utworów o charakterze ballad, które opowiadają rzeczywiste i legendarne wyczyny Cyda. Noszą one wspólny tytuł Romance o Cydzie . Historyk Hiszpański Juan Mariana, nadaje historii małżeństwa Cyda nowy aspekt - utrzymuje, że Chimena prosiła króla, by dał jej Rodryga za męża, gdyż niestety pokochała go, albo ukarał go za zabójstwo jejojca. Z początkiem XVIIw. Gramaturg hiszpański Guillen de Castro w swojej sztuce Młodość Cyda sugeruje nam, że Rodryg kochał Chimenę jeszcze przed zabiciem jej ojca. Corneille znał te utwory, stworzył własnego Cyda Francji XVII wieku. Przedstawia w nim ideał rycerza, który nie zna strachu i który kochając, umie pokonać samego siebie. Zapożyczając temat z innych utworów, poeta uwolnił go od wielu epizodów zbędnych dla przebiegu akcji, odrzucił niepotrzebne postaci, odrzucił elementy trywialnego komizmu i przesadnego komizmu. Osią dramatu zrobił poeta walkę dwóch uczuć: miłości i obowiązku. Tragizm tej walki polega na tym, że Roderyg musi zabić ojca Chimeny, aby ocalić honor, okazać się godnym miłości ukochanej, a ona z tych samych względów musi domagać się śmierci Rodryga. Cyd jest tragikomedią, czyli utworem dramatycznym, który łączy awanturniczy i sentymentalno-tragiczny wątek z szczęśliwym zakończeniem. W czasei gdy Cornrille pisze swoją sztukę, autorzy tragikomedyj zaczynają powoli ulegać regułom trzech jedności. Cornrille starał się także w Cydzie dostosować do tych trzech zasad, ale nazywając swoją sztukę tragikomedią nie był zasadniczo zobowiązany do przestrzegania reguł ustanowionych dla tragedii.
Oryginalność Cyda nie polega jednak ani na wyborze tematu, ani na zachowaniu trzech jedności. Leży ona przede wszystkim w stworzeniu bohaterów, którzy są prawdziwymi ludźmi w odróżnieniu od marionetkowych kukieł innych współczesnych autorów francuskich. Są to żywi ludzie, którzy cierpią i przezywają rozterki. Nawet książę, który może najbardziej jest schematyczny jako uosobienie pychy, tak bardzo po ludzku przemawia do Rodryga, chcąc odwieść go od grożącego śmiercią pojedynku.
(…)
… tragicznym. Styl ten, jest zarazem klasyczny przez swoją precyzję, skondensowanie, logiczną i harmonijną budowę zdań. Cyd został napisany aleksandrynem, czyli wierszem dwunastozgłoskowym, z średniówką po szóstej sylabie. Jest to wiersz używany przede wszystkim w tragediach, epopejach, poematach.
CYD albo RODERYK
Przełożył Andrzej Morszyt
Komedia francuska wystawiona w Zamku Warszawskim na sejmie w 1662r…
… zdjęte już pęta. Sekwana skarżyła się na ranę, którą zadała jej Wisła, bo ta zabrała jej wszystko co miała najlepsze. Na koniec życzenia do Kazimierza i Ludwiki, by żyli długo, sprzyjała im fortuna i pokonywali nieprzyjaciół. Osoby:
Diego - ojciec Rodryków
Roderyk (często w książce jest napisane Rodryk) - kochający Chimenę
Gomes - ojcec Cjimeny
Chimena - kochanka Rodrykowa
Sankty - kochający…
…, Leonora
Leonora zauważa, że w Królewnie więcej jest miłości niż rozumu. Próbuje wciąż tłumaczyć swojej pani, że Roderyk nie jest jej godzien. Królewna jednak tłumaczy, że skoro w tym młodzieńcu jest tyle męstwa i honoru, to nie sposób go nie kochać. Zakłada, że jeśli Roderyk wygra pojedynek z Gomesem, to wtedy wszyscy będą go podziwiać. Leonora próbuje sprowadzić Królewne na ziemie, tłumacząc…
… też jego charakter, a na pewno jeszcze nie raz przysłuży się państwu jako prawy rycerz. Król nie daje się przekonać, w końcu Gomes nie usłuchał jego rozkazu. Rozmawiają chwilę o tym, że król podbił Andaluzję jednak musi mieć teraz państwo na oku żeby nikt nie próbował najechać na kraj. Tymaczesm zjawia się Alfons i informuje, że Diego zemścił się przez syna i Gomes został zabity. Król uważa, że to kara…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)