[Jeśli ktoś czegoś nie rozumie, wyjaśnienia może uzyskać ode mnie... ] Struktura teorii psychologicznych jest lekturą do egzaminu z WdMiFN. Zaznaczono jednak, że nie stanowi ona podręcznika, ale raczej pewną pomoc w zrozumieniu tematyki filozofii nauk. Książka składa się z dwóch części. Część I Odnoszę wrażenie, że pierwsza część ma raczej charakter kazania, albo traktatu, w którym autorka usilnie przekonuje nas do swoich rewolucyjnych racji.
Ogólny klimat rozważań Autorka gorąco sprzeciwia się traktowaniu nauki, jako tworu racjonalnego. Jest zwolenniczką uznania równości twierdzeń empirycznych, jak i metafizycznych, wtórnego uduchowienia nauki, oraz odrzucenia logiki. Tak moim zdaniem można streścić przesłanie części I, a może i całej książki. Rozdział 1 : Przeciwko empiryzmowi logicznemu fenomenalizm metodologiczny = empiryzm logiczny przeciwstawiony jest esencjalizmowi metodologicznemu Empiryzm logiczny - nie bierze pod uwagę założeń teorii przy jej rekonstrukcji, kładzie nacisk na warstwę opisową, oraz na racjonalizm i logikę implikacji teoretycznych. (oparty na DYREKTYWIE LOGICYZMU)
Esencjalizm metodologicznczny - bierze pod uwagę założenia teorii. Przewijającym się stwierdzeniem jest „teorie warto traktować jako twory obudowane wokół systemu podstawowych, konstytuujących je założeń, stanowiących ich istotę”
Mowa tu o założeniach o charakterze ontologicznym.
Hempl : Dylemat teoretyka : Terminy teoretyczne, które spełniają swoje zadanie są niepotrzebne (można je zredukować, pozostawiając prawo S-R), natomiast te, które go nie spełniają - też są przecież niepotrzebne. A więc terminy teoretyczne są zbędne. [stanowisko neutralne!]
Craig - przeprowadził dowód , który pokazał, że każda teoria zawierająca terminy teoretyczne i obserwacyjne, może być zastąpiona funkcjonalnie równoważną, a zawierającą wyłącznie terminy obserwacyjne. [stanowisko popierające empirystów logicznych E.L. ]
Paszkiewicz sprzeciwia się powyższemu, uważając, za CRAIG 'iem, że pojęcia i hipotezy teoretyczne są „heurystycznie płodne”. [oczywiście przeciwnik E.L.]
Ich heurystyczna wartość polega między innymi na tym właśnie, na czym polega wartość heurystyk w ogóle, w przeciwieństwie do algorytmów. Ułatwiają działanie naukowców.
Problem konfliktu teorii z doświadczeniem : Quine - przekonany, że „nie pojedyncze zdanie, lecz nauka jako całość konfrontowana jest z doświadczeniem. Całe dane pojęcie może sięgać do doświadczenia za pośrednictwem nie tylko bardziej szczegółowych (jak w empiryzmie logicznym), ale i bardziej ogólnych” [pojęć] [oczywiście przeciwnik E.L.]
(…)
…), że epistemologia warunkuje (determinuje) ontologię, (ściślej - metoda determinuje pogląd na człowieka), bywa też tak, jak w psychologii humanistycznej, gdzie ontologia (wiara w autonomię człowieka), stanowi o epistemologii (metodzie badawczej - studium przypadku). Behawioryzm - reprezentuje w sensie epistemologicznym naturalizm metodologiczny, a w sensie ontologicznym zewnątrzsterowność człowieka…
… teorie psychologiczne : behawioryzm, psychoanaliza i psychologia humanistyczna. Autorka rozpatruje je z perspektywy esencjalizmu metodologicznego. Towarzyszy temu nacisk na funkcjonalne ujęcie struktury teorii, a więc takie, w którym strukturę teorii uznajemy za podporządkowaną jej funkcjom.
Funkcje teorii :
wewnętrzne (scalające poszczególne składowe i warstwy teorii)
zewnętrzne (wiążące teorię z jej pozateoretycznym kontekstem)
Omówienie dokonuje się 4 rozdziałach i jednym podsumowującym.
4 i 5 rozdział zajmują się problematyką epistemologiczną tych teorii, a 6 i 7 problematyką ontologiczną.
Rozdział 4 : Naturalistyczna i humanistyczna koncepcja psychologii
Czyli : behawioryzm vs psychologia humanistyczna.
Dość stronnicze przedstawienie rozwoju nauki. Większość przedstawionych faktów pokrywa się z tymi…
… ontologii nad epistemologią, ani vice versa.
Najwspanialsza psychologia humanistyczna - dominuje w niej ontologiczne założenie o autonomii człowieka, które to determinuje epistemologiczne założenia o studium przypadku. Podejście psych. hum. określić można w wymiarze ontologii, jako komunikacyjne (w przeciwieństwie do behawiorystycznego „manipulacyjnego”). Psychologia humanistyczna jest przez Paszkiewicz…
…”. [ponieważ nie ma zgodności terminów]
Wreszcie dochodzi Paszkiewicz do swojego koronnego być może oskarżenia wobec E.L., tj. tezy o nieporównywalności teorii (z powodu braku wspólnej bazy empirycznej). Jak to we wstępie było wspomniane, Paszkiewicz uważa, że E.L. nie bierze pod uwagę założeń poszczególnych teorii, a więc dlatego właśnie tkwi w błędzie, ponieważ założenia sprawiają, iż nie można odnaleźć wspólnej bazy…
…, czyli manipulację. W behawioryzmie „silniejszą” częścią założeń, są założenia epistemologiczne, a ściślej metodologiczne, wywodzące się z chęci poznania obiektywnego (empiryzm logiczny). Aha, behawioryzm jest redukcjonistyczny, przy czym jest to redukcja do poziomu ZACHOWANIA.
Psychoanaliza - Paszkiewicz wymyśliła coś takiego : psychoanaliza jest podzielona [zupełnie jakby Freud miał schizofrenię]. Połowicznie…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)