To tylko jedna z 2 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
WYKŁAD z 12.01.2010r. po przerwie
Państwo wg. G. Jellinka to społeczność, naród zamieszkały na jakimś terytorium i poddany władzy zwierzchniej. Elementy państwa to:
- lud
- terytorium
- władza zwierzchnia
Definicja ta znalazła swój wyraz w Konwencji z Montevideo z 1933r. Art. 1 tej konwencji mówi o jellinkowskiej definicji dodając do tego wyrażenie „ … zdolna do zawiązywania stosunków m-wych.”
Jak powstaje państwo z punktu widzenia prawa m-wego?
Głównie poprzez samostanowienie, czyli dążenie do usamodzielnienia, stworzenia własnej władzy zwierzchniej i określenia jej granic. Jest to prawo narodu do utworzenia własnego państwa - w pewnym sensie jest to prawo przyrodzone.
Samostanowienie wg. KNZ stanowi:
- cel - art. 1 - wpływa na interpretację przepisów prawnych, wg. Deklaracji …
- właściwą zasadę dla całego prawa m-wego, wg. Paktów Praw Człowieka
- prawo podmiotowe ludu
Jako zasada i prawo podmiotowe, samostanowienie jest ujmowane szeroko - nawet jako autonomia, chcąca żyć wewnątrz jakiegoś państwa. Samostanowienie jako koncepcja pojawia się w XVIII w. - rewolucja francuska jako reakcja ludzi na feudalizm; uświadomienie niesienia wolności.
W XIXw. gdy panowało Święte Przymierze, szereg narodów było pod obcym zwierzchnictwem, wobec czego samostanowienie zaczęło być postrzegane jako odrzucenie zwierzchnictwa przez uciemiężony naród. Wówczas pojawiła się teoria narodowości Manciniego, która utożsamiało państwo z narodem, który był wg. Autora podstawą stosunków m-wych. Wiek XIX to także odzyskiwanie niepodległości w Ameryce Łacińskiej.
I wojna światowa przyniosła powstanie wielu państw, ale Pakt Ligii Narodów nie ustanowił zasady samostanowienia, a zasadę mandatową (próba określenia sposobu dochodzenia do samodzielnej państwowości ludów kolonialnych). Chodziło o ustalenie, które ludy są zdolne:
- do niepodległości natychmiastowej (gł. Bliski Wschód)
- osiągnięcia niepodległości w średniej perspektywie czasu (np. Afryka Francuska)
- niezdolne do stworzenia państwa (np. Namibia)
System ten był uważany za pierwowzór systemu powierniczego.
KNZ uznała samostanowienie za cel do osiągnięcia. System mandatowy został zniesiony i zastąpiony systemem powiernictwa ( nieudana próba ONZ; Rada Powiernicza przestała działać w 1994r. wraz z przystąpieniem Palau do org.).
Po II wojnie światowej pojawia się jeden z pierwszych sposobów uzyskiwania niepodległości przez narody czyli dekolonizacja (historyczny sposób powstawania państwa):
fala - lata 50./60.; przystąpienie do ONZ 17 państw afrykańskich
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)