Panorama procesu transformacji polskich mediów

Nasza ocena:

5
Pobrań: 665
Wyświetleń: 1960
Komentarze: 0
Notatek.pl

Pobierz ten dokument za darmo

Podgląd dokumentu
Panorama procesu transformacji polskich mediów - strona 1 Panorama procesu transformacji polskich mediów - strona 2 Panorama procesu transformacji polskich mediów - strona 3

Fragment notatki:

Panorama procesu transformacji polskich mediów a) Najważniejszym wyznacznikiem przemiany mediów po roku 1989 jest odebranie władzy monopolu medialnego. Do końca lat 80-tych media były bowiem ściśle związane z mechanizmami działania państwa ideologicznego. Media były jedną z instytucji państwa. Swój monopol państwo sprawowało na dwie sposoby:
de facto - a więc monopol wymuszony przez państwo, a nie zagwarantowany prawem. W konstytucji bowiem, ani w żadnej innej ustawie, nie zabraniano istnienia prasy prywatnej. Teoretycznie istniały w prawie zapisy o wolności słowa, druku, etc. Jednakże było to niemożliwe faktycznie - gdyż trzeba by było znaleźć własny papier, własną drukarnię, własną instytucję kolportażu, etc. Państwo w pełni kontrolowało więc rynek medialny. Monopol de facto - zapewniało też istnienie Głównego Urzędu Kontroli Prasy Publikacji i Widowisk, który musiał udzielić zezwolenia na publikację danego periodyku. Z taką sytuacją weszliśmy w lata 90-te. Przy okrągłym stole wstępnie zgodzono się na istnienie pierwszej niezależnej od państwa gazety - „Gazety Wyborczej”. Ustawą z 11 kwietnia 1990 r. znowelizowano ustawę o prawie prasowym z 1984 r., przy czym nowelizacja tej ustawy polegała na zmianie przepisów regulujących działalność wydawniczą. Zmiana polegała na zastąpieniu systemu koncesyjnego systemem rejestracyjnym.
System koncesyjny - polegał na tym, że każda organizacja mająca zamiar wydawać cokolwiek musiała prosić GUKPPiW o wydanie zezwolenia (koncesji) na to by pismo mogło się ukazywać. System rejestracyjny - polega na tym, że dziś każda organizacja chcąca coś wydawać wystarczy, że zarejestruje swoje pismo w sądzie okręgowym właściwym dla swego miejsca zamieszkania. Daje to rzecz jasna dużo większą swobodę działania. Sąd praktycznie nie może odmówić rejestracji tytułu - chyba, że:
Gazeta o tym tytule została już zarejestrowana
Gazeta deklaruje, że będzie nawoływać do wojny, waśni religijnych, rasizmu, komunizmu, faszyzmu, etc.
De iure - taki monopol sprawowało państwo w dziedzinie radiofonii i telewizji. W odniesieniu do tych typów mediów, państwo sprawowało monopol w majestacie prawa. Monopol ten polegał na tym, że z mocy prawa sejm wykluczył możliwość funkcjonowania prywatnej radiofonii i telewizji. Takim aktem prawnym zabezpieczającym monopol była „ustawa o Komitecie ds. Radiofonii i Telewizji - Polskie Radio i Telewizja” z 2.12.1960 r. Na mocy tej ustawy oba typy mediów elektronicznych zostały zawłaszczone przez państwo. Jedyne dwa wyjątki to: Rozgłośnia Harcerska i radiowęzły zakładowe. Z takim systemem weszliśmy w lata 90-te. W latach 1990-93 powstało kilkadziesiąt (55) pirackich stacji nadawczych. Tylko trzy rozgłośnie radiowe nie mając koncesji miały jednocześnie „papiery” legalizujące ich działalność: RMF FM, Radio Zet, Radio Maryja. Czwartym uprawnionym do działalności podmiotem były liczne stacje diecezjalne zakładane przez Kościół. Podstawą prawną dla tych stacji były przepisy z 17.05.1989 regulujące stosunki między państwem a Kościołem.

(…)

… podpisywała z nimi umowy. Dziś mamy do czynienia ze zdemonopolizowanym kolportażem. Obecnie dystrybucją prasy zajmuje się Ruch S.A., który dominuje (ale nie ma wyłączności !) na rynku prasowym. Ruch S.A. powstał w kwietniu 1992 roku jako jednoosobowa spółka skarbu państwa. Ruch S.A. zajmuje się dystrybucją 2 tysięcy tytułów. Oprócz tego funkcjonuje 60 prywatnych firm kolporterskich - większość powstała…
…, uporządkowania i zachowania kontroli państwowej nad mediami elektronicznymi. 29.12.1992 przyjęto ustawę o radiofonii i telewizji. Przyjęcie tej ustawy unormowało sytuację na rynku medialnym. Ustawa weszła w życie 1.03.1993. Na mocy tej ustawy:
Stosowne organa władzy państwowej likwidowały działalność piratów
Utworzono KRRiT - instytucję państwową mogącą udzielać/ odbierać/ nie udzielać koncesji. Instytucja…
… 90-te. Bardzo szybko zaczęły tworzyć się nowe (na dużo mniejszą skalę) koncerny prasowe. Jednakże proces koncentracji jest obecnie procesem oddolnym, a nie tak jak drzewiej bywało - odgórnym. Na proces koncentracji wpływa niewidzialna ręka rynku. Dzisiejsze koncerny prasowe: „Prószyński i s-ka” (czasopisma kobiece, młodzieżowe i hobbystyczne), wydawnictwo prasowe „Infor” („Gazeta prawna, ale i 30…
… likwidacyjną, która opracowała plan likwidacji koncernu zatrudniającego 100 tysięcy pracowników i dysponującego ogromnym majątkiem. Komisja likwidacyjna zajęła się osobno trzema pionami RSW. Stosunkowo szybko uporano się z pionem poligraficznym (sieć drukarń). Większość drukarń upaństwowiono, bądź sprzedano prywatnym właścicielom. Podobnie postąpiono z pionem „książkowym”. Największy pion, „prasowy…
... zobacz całą notatkę



Komentarze użytkowników (0)

Zaloguj się, aby dodać komentarz