To tylko jedna z 18 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
Irzykowski „Pałuba. Sny Marii Dunin”
WSTĘP
Okoliczności powstania książki. Ważniejsze reakcje krytyczne. W 1899 r. była gotowa I wersja powieść. Wg świadectwa przedstawionego przez autora w Szańcu „Pałuby” - została odczytana w gronie przyjaciół i pod ich wpływem modyfikowana. Ukazała się nakładem Księgarni Polskiej Bernarda Połonieckiego w roku 1903. W młodości pisarz pisał pamiętnik dla Erny Braudówny - na jego podstawie miała powstać Pałuba. Pierwsze krytyki utworu najmniej zastrzeżeń miały do „Pałuby” jako traktatu psychologicznego. Przyznawano autorowi umiejętności wnikliwej analizy, a nawet psychologiczną odkrywczość. Maria Komornicka - chwaliła subtelność w obserwacji psychologicznej, ale odmawiała Pałubie wartości w formie powieściowej. Krytyków raziło swobodne łączenie tradycyjnej narracji powieściowej z dyskursem na temat powstawania utworu, atakowano konstrukcję postaci, Pałuba była czymś oderwanym od obecnych wtedy form powieściowych. Irzykowski cenił dwie publikacje krytyczne: S. Brzozowskiego i S. Lacka ( Pałuba jako studium idealizmu). Struktura fabularna i narracyjna „Snów Marii Dunin” Na książkę składają się utwory: Sny Marii Dunin ; Pałuba (studium biograficzne) ; Uwagi do „Pałuby ”; Wyjaśnienie Snów Marii Dunin i ich związek z „Pałubą ”; Szaniec „Pałuby”. Nowela Sny Marii Dunin - poprzedza studium biograficzne poświęcone Strumieńskiemu, jest odpowiednikiem do Pałuby. Ukazany jest tu problem związków między świadomym a nieświadomym życiem psychicznym i problem idealizmu w życiu człowieka. Narratorem jest bohater tej historii, jest to opowiadanie o opowiadaniu. Narrator jednak mówi w ostatnim zdaniu, że tekst, który wygłosił jest fałszem, stwierdzając fałsz wszystkiego - burzy uprzednio zbudowaną rzeczywistość przedstawioną, pozostaje tylko rzeczywistość językowa. Zdania fikcjonalne i sądy w „Pałubie” Są tu 3 płaszczyzny: 1) dzieje Piotra Strumieńskiego 2) traktat psychologiczny dotyczący zachowań głównego bohatera i innych bohaterów utworu. 3) refleksje dotyczące pisania powieści. Początkowo autor miał oddzielać zdania tekstu od drugich graficznie - kreską. Nad kreską - powieściowe fakty, pod kreską - uwagi autora o tych faktach. W ostatecznej wersji Irzykowski postawił obok siebie zdania o obiektach fikcyjnych i zdania o zdaniach odnoszących się do tych obiektów fikcyjnych. Autor - narrator Zdaniem Wernera narrator Pałuby rezygnował ze wszechwiedzy i to było nowością w powieści Irzykowskiego. Narrator jest wszechwiedzący wtedy, gdy potrafi rozstrzygnąć jednoznacznie dowolną z postawionych przez siebie kwestii - tu jest to różne. Irzykowski chciał uświadomić czytelnikowi, że narracja jest technika pisarską. Autotematyzm - jest w tekście wtedy, gdy napotykamy tam zdania zbliżone do zdań samo odnoszących się.
(…)
…. testament ustny. Początkowo Piotr próbował zbliżyć się do Mariuszów, ale oni go odrzucili. Potem oni chcieli się do niego zbliżyć - on ich ignorował. Piotr dużo poglądów przejął od Roberta - on rzucił cień na jego charakter (nauczył się od niego hipochondrii i pesymizmu, pojęcia i nastroje romantyczne). Piotr nauczył się podejrzliwości, skrytej brutalności. Kobiety znał głównie z książek, wyobrażał…
… i dobijał go kolbą strzelby), pies w agonii ugryzł go. Pozornie gardził życiem; obawiał się wścieklizny. Poszła fama o tym, że próbował się zabić, przez co ludzie zaczęli mu być życzliwsi. Strumieński po jakimś czasie sprostował ten fakt. Mariusze na wieść o jego złym zdrowiu cofnęli proces. Jego wieś nawiedziła powódź - interweniował wtedy bardzo aktywnie.
Ola
Ojciec Angeliki zaprosił Strumieńskiego…
… jego stanu - Paweł rzucił się na niego i go opluł. Gasztold wyjechał z Wilczy. Paweł chciał uciec w nocy, ale poślizgnął się przy schodzeniu z okna. Znaleziono go nieprzytomnego - potem chorował, majaczył, mówił o Pałubie, Kseńce - używał wulgaryzmów, pornograficznych słów itp. Strumieński sam czuwał przy chłopcu, był przekonany, że to jego wina, wina obrazu, przygotował sobie nawet rewolwer - był gotów…
… rzeczywistego życia. Imiona kobiece - pietyzm dla takich utworów, jak „Zamek kaniowski” - Ksenia. Znakomite niewiasty - Angelika, podróż - Berestejka.
- dusza wg autora to cząstka duszy wszechświata, jest znakiem konwencjonalnym - mówi o sumie zjawisk psychicznych. Rozważa taką możliwość, że autor „Pałuby” może zwariować i otworzyć sklep z gadżetami pałubicznymi. Narrator przyznaje, że czasem ujmując słowa…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)