Osoby prawne - Prawo rzymskie

Osoby prawne/osobowość prawna W prawie rzymskim: u Dajcziego mówimy, że osobowość prawna ukształtowała się w prawie rzymskim, u Szafrana prawda jest inna - nie było
mieli na gruncie prawa publicznego - korporacje (państwo, fiskus, gminy miejskie)
posiadali też spółki (o zupełnie innym charakterze niż dzisiaj) - zawierali umowę w celu osiągnięcia celu, ale w przypadku zmiany substratu osobowego, spółka automatycznie ulegała rozwiązaniu - a więc nie możemy mówić o osobowości prawnej - współczesne spółki nabywają same, w Rzymie jeden z członków zarządu musi nabyć jakieś dobro, a potem przekazać je na rzecz spółki istniały fundacje, ale nie posiadały one samodzielnego substratu majątkowego
również organizacje piae causae (chrześcijańskie fundacje dobroczynne) nie miały osobowości prawnej, a poza tym to już początek feudalizmu Konstrukcja osobowości prawnej do XVIII wieku: przeciwstawiono osoby fizycznie naturalnie osobom sztucznym
brak pełnej konstrukcji i precyzji
za przyczyny powstania konstrukcji osobowości prawnej wyróżniamy słabość państwa, rolę w żyicu prawnych mniejszych i większych zbiorowości, a także doktrynę:
doktryna kanonistów
tworzą oni teorię osoby moralnej - zbiorowości w obrębie kościoła (np. klasztor)
kanoniści nie przewidzieli jednak, że te formułę potem przejmą inne związki wyznaniowe - np. gminy protestanckie czy żydowskie glosatorzy
tworzą koncepcję osobowości prawnej okręgu miejskiego (wynika to z doświadczeń komun włoskich)
komentatorzy
im zawdzięczamy stworzenie teorii osoby fizycznej (Bartolus de Saxoferrato)
osobowość prawna przysługuje już nie tylko organizacją kościelnym (kanoniści), ani tylko gminą miejskim (glosatorzy) ale wszystkim uniwersytetom, kompaniom handlowym i innym (przełom Przykłady korporacji (o substracie osobowym) w czasach feudalnych: związki polityczno-terytorialne mające osobowość prawną
były to np. marki, opola, wierwy
chodziło o wspólne dysponowanie ziemią, wodami, łąkami
związki religijne (biskupstwa, klasztory)
ich rozwój zawdzięczamy kanonistom organizacje miejskie (w Polsce od XIII wieku)
ich rozwój był możliwy dzięki glosatorom i komentatorom
było to miasto pojmowane jako całość, ale i miejskie organizacje zawodowe (cechy, gildie)
a także uniwersytety i bractwa
wsie-gromady
w ich skład wchodził własny majątek nieruchomy (pastwiska i łąki) jak i ruchomy (ks. sądowe)
państwo - przejście od monarchii patrymonialnej do stanowej
to zasługa legistów, którzy pojmowali państwo jako korporację

(…)

…)
Landrecht pruski:
powstaje na bazie koncepcji naturalnoprawnej stworzonej przez Pufendorffa i Wolfa, którzy odwołali się do koncepcji umowy społecznej i w ten sam sposób zbudowali koncepcje osobowości prawnej Landrecht nie buduje definicji osobowości prawnej, tylko nadaje je:
1) towarzystwom: a) uprzywilejowanym - takim, którym szczególny akt państwowy nadał osobowość prawną
nie da się tego podciągnąć…
…, że koncepcje z landrechtu przejął zwod praw (Rosja - 1835), a już w 1807 Arnold Heise zbudował koncepcję osoby prawnej
Kodeks Napoleona, a ABGB:
*Kodeks Napoleona:
brak osoby prawnej, ponieważ: - istniała opozycja do organizacji typu feudalnego (głównie chodziło o kościół) - obawa przed zrzeszeniami i organizacjami typu politycznego (jak sprzed rewolucji) - doktryna osoba prawna jednak funkcjonowała…
…, którzy pojmowali państwo jako korporację
zasługi w tej dziedzinie ma także Paweł z Włodkowic, który zbudował koncepcję Korony Królestwa Polskiego korporacje gospodarcze (XVI wiek):
spółki akcyjne i kompanie handlowe - w Polsce dopiero od XVIII wieku
Fundacje (substrat majątkowy) w czasach feudalnych:
akt fundacyjny → fundator → majątek → cel → sposób administrowania
fundacje kościelne
są to fundacje na rzecz…
... zobacz całą notatkę