To tylko jedna z 4 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
OSOBOWOŚĆ JAKO SYSTEM WIEDZY OSOBISTEJ
WIEDZA OSOBISTA
to co spontanicznie wykorzystujemy do interpretowania zdarzeń i sterowania zachowaniem
to wiedza: naturalna (potoczna, intuicyjna)
gorąca (silnie związana z emocjami i ocenami)
słabo uświadamiana (często latentna)
ma charakter pragmatyczny (służy do uruchamiania i podtrzymywania zachowania aż do osiągnięcia wyników)
OSOBOWOŚĆ - system wiedzy o sobie i o świecie, zorganizowany w jednostki - schematy poznawcze
W danej chwili aktywne są poszczególne systemy, te które akurat zostały zaktywizowane w konkretnej sytuacji i są dostępne poznawczo
Schemat
uproszczona, uogólniona reprezentacja pewnych obiektów i relacji między nimi
charakterystyczny dla danej jednostki (i kultury) sposób, w jaki ludzie spostrzegają siebie i innych, wpływa na porządkowanie i zapamiętywanie informacji oraz na oczekiwania
Schematy dostępne sterują przetwarzaniem informacji tu i teraz, reszta wiedzy nie wywiera wtedy wpływu
SCHEMATY POZNAWCZE
o ich dostępności decyduje:
pojawienie się sygnału wywołującego (wyrazistego bodźca związanego z treścią schematu)
częstość aktywizacji schematu w przeszłości
niektóre schematy są chronicznie dostępne
dostępność schematu wpływa na:
ukierunkowanie uwagi
sposób kategoryzacji
wyciąganie wniosków
wyszukiwanie danych z pamięci
oceny
podejmowanie decyzji
kontrolę zachowania
KONSEKWENCJE PRZETWARZANIA SCHEMATOWEGO
oszczędność i selekcja w przetwarzaniu informacji
ale: możliwość zniekształceń, nietrafnych wniosków (np. gdy informacja nie może być zasymilowana do schematu)
Schematy a zmienność i stałość zachowania
Zmienność - aktywizacja różnych schematów w różnych okolicznościach
Stałość - chroniczna dostępność i częste używanie pewnych schematów, np. autoschematów Ja (cechy tożsamościowe, ze względu na które człowiek odróżnia siebie od innych)
KOMPONENTY WIEDZY OSOBISTEJ
WIEDZA DEKLARATYWNA
WIEDZA PROCEDURALNA
- łatwo dostępna - względnie łatwa do modyfikacji
- przetwarzanie z jej udziałem przebiega powoli
- zawarta w procedurach przetwarzania informacji i sterowania zachowaniem (np. nawyki)
- trudno dostępna świadomości
- trudna do modyfikacji, powoli zmienia sie pod wpływem doświadczenia
(…)
… i kontrolowania
SCHEMATY A CECHY OSOBOWOŚCI - jako podstawowe jednostki opisu
posiadanie rozbudowanego schematu danego atrybutu nie oznacza, że ktos ma ten atrybut (i odwrotnie), np. schemat życia politycznego.... cecha uczynności....
w odróżnieniu od cechy wiedza schematowa jest “zanurzona w kontekście”, rozwija się w odniesieniu do określonych aspektów życia, np. wiedza o relacjach interpersonalnych....
schematy pozwalają szybko i elastycznie reagować na wymogi otoczenia, są instrumentami poznawczo-wykonawczymi (a cechy moderatorami)
ogólnie: to dwa komplementarne podejścia do opisu osobowości
Osoby dysponujące rozbudowanymi schematami w danej dziedzinie:
szybko interpretuą nowe sytuacje, bodźce
łatwo korygują błędne informacje
generują strategie “radzenia sobie”
OSOBOWOŚĆ A POZNAWCZE KONSTRUOWANIE…
…
przyczynia się do ROZWOJU OSOBOWOŚCI, bo prowadzi do:
ustalenia standardów, które są źródłem stałych, silnych motywacji
przyrostu autonomii osobistej (cele wewnętrzne)
wzrostu koherencji działania (cele odległe)
PROCESY służące konstruowaniu własnej przyszłości
generowanie oczekiwań (Bandura, 1977) - formułowanie postanowień dotyczących zmiany
wyobrażanie sobie przyszłości - badania studentów (Taylor i Pham, 1996)
samoutrudnianie - “rzucanie kłód pod własne nogi”
defensywny pesymizm - przecenianie niebezpieczeństw związanych z przyszłym wydarzeniem
nierealistyczny optymizm - “lepiej o sobie niż o innych”
autonarracje - produkowanie scenariuszy zdarzeń z naszym udziałem
KONSTRUOWANIE WŁASNEJ PRZESZŁOŚCI
sposób postrzegania własnej przeszłości
przepracowanie, porządkowanie, uspójnianie, dopasowywanie…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)