PODSTAWY ORGANIZACJI I ZARZĄDZANIA WYKLAD I Teoria organizacji i zarządzania jest dziedziną interdyscyplinarną, tzn. ma wspólne elementy z innymi dziedzinami.
Organizacja: socjologia, psychologia, mikroekonomia, politologia, ergonomia, fizjologia pracy, nauki prawne, techniczne, matematyka, statystyka, prakseologia/dział filozofii - zasady sprawnego działania ludzi/.
Teoria systemów - metanauka, która w sposób ogólny wyjaśnia sposób funkcjonowania organizacji.
Zarządzanie - wpływanie na ludzi, aby robili to czego od nich oczekujemy. Specyficzny, uporządkowany sposób wywierania wpływu, po to aby jednostki w organizacji potrafiły ze sobą współpracować.
Istotą organizacji jest współdziałanie ludzi dla realizacji wspólnych celów, których w pojedynkę nie dałoby się zrealizować. Organizacja pozwala zgromadzić większe zapasy zasobów (wiedzy, finansów). Każda organizacja jest tworem społecznym.
Podstawowe nurty teorii organizacji i zarządzania:
KLASYCZNY (TRADYCYJNY)
Brano pod uwagę stereotyp, który usytuował człowieka w organizacji tylko po to aby zapewnić sobie środki materialne. Człowiek ekonomiczny. Nie chce on brać odpowiedzialności za wykonywane zadania. Jest pozbawiony inicjatywy. Z reguły jest wcale lub słabo niewykształcony. Zarządzanie sprowadzało się wówczas do organizacji pracy.
PSYCHOLOGICZNY
Stereotyp człowieka społecznego. Uważano, że człowiek ma cały szereg potrzeb, związanych także z funkcjonowaniem w społeczeństwie. Człowiek przychodzi do organizacji nie tylko po korzyści materialne, ale także korzyści wyższego rzędu. Koncepcja człowieka samoorganizującego się - człowiek przychodzi do organizacji aby zaspokajać potrzebę samorealizacji.
SYSTEMOWY
Stereotyp człowieka racjonalnego - to człowiek który całe życie podejmuje decyzje, dokonuje wyboru. Człowiek nie kieruje się tylko korzyściami materialnymi ale także kieruje się innymi wartościami. Potrafi on rozwiązywać problemy i potrafi się uczyć.
Teoria organizacji i zarządzania to dyscyplina teoretyczna, ponieważ stara się opisać, przedstawić, uogólnić prawa rządzące organizacją. Jest to również dziedzina praktyczna, ponieważ teoria ta powstała na gruncie praktyki.
WYKŁAD II Organizacja w ujęciu systemowym: organizację określa się jako systemy konkretne. Oznacza to, że składają się one z elementów istniejących w czasie i przestrzeni (elementy materialne i ludzkie). Organizacje zawierają również elementy abstrakcyjne (relacje budowane między ludźmi, którzy ze sobą współpracują poprzez specyficzny język, specyficzny rodzaj widzenia rzeczywistości, specyficzne systemy wartości).
SYSTEM jest to zestaw składników między którymi zachodzą wzajemne stosunki i gdzie każdy składnik połączony jest z każdym innym pośrednio lub bezpośrednio.
(…)
… zbytu, np. PKN Orlen;
strategia tworzenia tendencji, a nie nadążania za nimi - stworzenie mody, potrzeby.
TYPY OTOCZENIA
Nieliczne
Jednorodne
Zasadniczo niezmienne w czasie Nieliczne Nie całkiem jednorodne
Stale zmieniające się
Liczne
Różnorodne
Zasadniczo niezmienne w czasie
Liczne
Różnorodne
Stale zmieniające się
PROSTE STAŁE ZMIENNE
ZŁOŻONE
STAŁE OTOCZENIE ORGANIZACJI
rodzaj produktów lub usług…
… technologie
Etap rozwoju i wielkości organizacji
Kwalifikacje i stopień zaangażowania pracowników
Doświadczenie i kwalifikacje kadry kierowniczej
STRUKTURA ORGANIZACYJNA - DYNAMIKA
Struktura organizacyjna - narzędziem rozwiązywania kulturowych problemów: wzrost, elastyczność
Dynamika struktur: rozwiązanie > problem
Punkt wyjścia - struktura liniowa
Wzrost organizacji, główne mechanizmy: standaryzacja…
… ZASADY BUDOWY STRUKTURY ORGANIZACYJNEJ Jedność rozkazodawstwa - każdy pracownik podlega tylko jednemu przełożonemu w zakresie jednej funkcji
Zasada wyjątków - przełożony powinien skupić się na wyjątkowych problemach, decyzje rutynowe powinny być podejmowane przez podwładnych
Ograniczona rozpiętość kierowania - limit czasu, energii i ograniczona podzielność uwagi przełożonych, potencjalna rozpiętość…
…
STRUKTURA LINIOWA
Podstawowy model, który tworzy się na podstawie podziału pracy w organizacji. Funkcjonuje ona w mało liczebnych jednostkach.
Więzi służbowe - więzi hierarchiczne stosunku pracy. Pokazują kto jest przełożonym, a kto podwładnym, kto jest zobowiązany do wydawania poleceń, kto jest podporządkowany władzy i musi starać się wykonać polecenia.
Każdy uczestnik organizacji pod każdym względem…
… podporządkowania i więzi służbowych , tak jak struktura liniowa , a równocześnie dopuszcza stosunki zależności funkcjonalnej. Te ostatnie nie rozbijają jednak jedności kierowania dzięki wyodrębnieniu w podsystemie zarządzania organizacją tzw. komórek (stanowisk) sztabowych, których zadaniem jest wsparcie kierowników liniowych. Służą one fachową radą, ekspertyzą, gromadzeniem i przetwarzaniem informacji…
… analizy i oceny efektywności całej organizacji i poszczególnych dywizji.
Cała bieżąca działalność prowadzona jest w dywizjach. Zarządy dywizji uprawnione są w daleko idące uprawnienia decyzyjne.
W strukturze dywizjonalnej autonomia wyodrębnionych segmentów neutralizuje wady struktury wieloszczeblowej ograniczając do minimum pionowe przepływy informacji.
STRUKTURA MACIERZOWA
Ma zastosowanie w organizacjach, w których podejmowana działalność ma charakter podejmowania przedsięwzięć, które mają wyraźnie wyznaczony początek i koniec.
Istotą struktury macierzowej jest połączenie przedmiotowo utworzonych zespołów realizujących określone zadania (przedsięwzięcia) z funkcjonalną strukturą zarządu organizacji.
Na czele każdego zespołu przedmiotowego stoi kierownik, który odpowiedzialny jest za koordynację…
…, specjalizacja, ludzie, procesy, narzędzia, wyroby, powszechność, dodatkowo - synchronizacja ; 3S (podstawa naukowej organizacji pracy)
Rezultat - struktura funkcjonalna; dwa porządki: produkcyjny i zarządzania, skutki: dehumanizacja, niesprawne funkcjonowanie zarządu
Ogólnie prowadzi do braku elastyczności.
DOSKONALENIE ORGANIZACJI
Rozwiązania poziome - zamknięte koło
Ekspansja: kamuflowanie problemów, szanse…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)