Logika- prof. Morawski 1. Logika- termin wieloznaczny: a) logika formalna b) teoria argumentacji 2. Logika to sposoby uzasadniania, oceniania, definiowania pojęć, schematy poprawnego rozumowania i uzasadniania twierdzeń. Logika formalna- schematy są sformalizowane. 3. Działy logiki formalnej nazywane są rachunkami, np.: a) rachunek zdań b) rachunek nazw c) rachunek predykatów d) rachunek relacji. 4. Rachunki: a) klasyczne: • oparte na zasadzie dwuwartości- prawda lub fałsz b) nieklasyczne: • oparte na zasadzie wielowartościowości- więcej niż tylko prawda i fałsz 5. Logika deontyczna (lata 50. XX wieku); von Wright, J. Kalinowski; szczególny typ logiki, zajmujący się wypowiedziami normo-podobnymi (zdaniami deontycznymi)- mają one tzw. operator deontyczny: • jest nakazane • jest zakazane • jest dozwolone 6. Logika modalna- występują wyrażenia: musi, może 7. Logiki non monotoniczne (lata 70.) X wyrządził szkodę →x jest zobowiązany do jej naprawienia Nie zawsze; mogą zajść pewne okoliczności, w których nie trzeb będzie naprawić szkody 8. Logiki monotoniczne p→q zawsze, jeżeli zachodzi p, musi zajść q 9. Teorie argumentacji nie mają charakteru symbolicznego, sformalizowanego, przyjmują postać pewnych wskazówek, poleceń, zaleceń. a) Retoryka- pierwszy historycznie przykład teorii argumentacji. T. Argumentacji zajmują się skutecznym przekonywaniem- perswazją. b) Teoria negocjacji- jak wynegocjować korzystne warunki c) teoria dyskursu- sposoby dochodzenia do konsensusu d) metodologia- nauka o metodach stosowanych w różnych dziedzinach nauki. • Metodologia deskryptywna- opisuje metody, które de facto się stosuje • Metodologia normatywna- jakie metody powinno się stosować Definicje 1. Kiedy należy definiować? a) Gdy określenia są wieloznaczne b) gdy określenia są nieostre (niezamierzony luz decyzyjny) c) kiedy wyrażenie nie jest powszechnie zrozumiale 2. Definicje- wszystkie wyrażenia, które służą do wyjaśnienia sensu pojęć naszego języka. Klasyczna definicja składa się z trzech części: a) definiendum b) łącznik definicyjny c) definiens „Dom jest to budynek mieszkalny” • dom- definiendum • jest to- łącznik definicyjny • budynek mieszkalny- definiens 2. Podział definicji: a) nominalne- charakterystyka pojęć naszego języka są sformułowane w metajęzyku b) realne- charakterystyka określonego faktu, zjawiska czy rzeczy; są sformułowane w języku przedmiotowym 3. Podział definicji ze względu na funkcje: a) sprawozdawcza- zdaje sprawę z tego, jakie jest znaczenie terminu; może być prawdziwa lub fałszywa b) projektująca- tworzy nowe pojęcia, nieznane do tej pory, np. bankster- przestępca
(…)
… Polski i Warszawa leży nad Wisłą”
z
z
funktor zdaniotwórczy o 2 argumentach zdaniowych
z
b) funktor nazwotwórczy
„Nakło nad Notecią”
↑
↑
argumenty
n
n
funktor nazwotwórczy o dwóch argumentach nazwotwórczych
n
Logika zdań (rachunek zdań):
1. wyrażenia składają się z:
a) zmienne zdaniowe- małe litery p,q,r,s
b) stałe logiczne- funktory zdaniotwórcze o argumentach zdaniowych (funktory
prawdziwościowe…
… jest mocniejsza od implikacji; a ta mocniej wiąże niż
równoważność
(~ ; ʌ ; v ; → ; ≡ ) symbol następujący wcześniej wiąże mocniej od symbolu
następującego po nim.
6. Prawo logiczne (tautologia)
Prawem logicznym (tautologią nazywamy każde wyrażenie zbudowane ze stałych
logicznych i zmiennych, które to wyrażenie przyjmuje wartość prawdy dla wszystkich
podstawień za zmienne.
1. [ (p → q) ʌ p ] → q
a)
v
v
v
v
b)
v…
… jest to także platforma na szelfie kontynentalnym.
-Pieniądze to także rzeczy ruchome.
↑
↑
nie można zamieniać tych pojęć, gdyż jest to definicja cząstkowa!
↓
określa tylko niektóre kryteria stosowalności
Definicje cząstkowe stosujemy wtedy, gdy istnieją jakieś wątpliwości.
Definicje tego rodzaju mają strukturę implikacji
Λ
x
(P(x)→Q(x))
„dla każdego x, jeżeli x jest p to jest też q” (jeżeli x jest
platformą…
… się na podmiot lub orzecznik zdania o
strukturze „M jest N”.
2. Podstawowe kategorie nazw:
a)
•
proste (jednowyrazowe, np. Nakło)
•
złożone (wielowyrazowe, np. Nakło nad Notecią)
b)
•
•
konkretne (nazwy osób, rzeczy)
abstrakcyjne ( odnoszą sie do pewnych bytów abstrakcyjnych; np. Idea, miłośc,
sprawiedliwość)
błąd hipostazy- przypisywanie właściwości osób lub rzeczy bytom
abstrakcyjnym, np. „Sprawiedliwość go ukarała”
desygnat- to, do czego nazwa się odnosi. Ogół desygnatów danej nazwy tworzy
jej zakres (denotację).
c)
•
•
Indywidualne- odnoszą się do jakiegoś ściśle wyodrębnionego, oznaczonego
indywiduum, np. Wisła, Mount Blanc, Maciej Bieliński.
Generalne- przysługują każdemu przedmiotowi, który ma określoną cechę; np.
Stolarz, prawnik, dziecko
d)
•
•
jednostkowe- mają jeden desygnat. Są to nazwy…
… prawdziwości, słuszności
stwierdzeń.
b) dyskurs praktyczny, którego przedmiotem jest problem słuszności norm i ocen
(aborcja, eutanazja)
17.Logika formalna zajmuje się jedynie prawdziwością twierdzeń, może więc znaleźć
zastosowanie tylko w dyskursie teoretycznym; teoria argumentacji natomiast – zarówno
w dyskursie teoretycznym, jak i praktycznym.
18.Różnice między logiką formalną a teorią argumentacji…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)