To tylko jedna z 4 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
Od państwa dynastycznego do państw narodowych Wpływ polityki monarchii Habsburgów na powstanie państw narodowych WYJAŚNIENIE POJĘĆ:
A) PAŃSTWO DYNASTYCZNE
wywodzi się z systemu lennego
- dynastie określano przeważnie wedle tytułów lennych ich arystokratycznych przodków
mariaże między rodzinami panującymi stanowiły powszechnie uznaną formę gwarancji sojuszu
`Bella gerant alii, tu, felix Austria, nubel” - dewizą Habsburgów
B) PAŃSTWO NARODOWE
fundamentem koncepcja suwerenności Jeana Bodina
wg Giuseppe Maziniego: „ każdemu narodowi państwo i tylko jedno państwo dla całego narodu”
państwo narodowe: samoistnie ukształtowana przymusowa, terytorialna i suwerenna organizacja polityczna ludności, której tożsamość ukształtowała się w historycznym procesie homogenizacji etniczności, kultury i obywatelstwa
wg Heywooda: skrzyżowanie więzi obywatelstwa i narodowości
„PONARODOWOŚĆ” MONARCHII HABSBURGÓW
Habsburgowie nie podkreślali swej niemieckości i pragnęli być ponadnarodowi
widoczna we wcześniejszej obronie chrześcijaństwa w czasach kontrreformacji, czy też wojen z Turcją
POLITYKA NARODOWOŚCIOWA AUSTRO-WĘGIER, JEJ WPŁYW NA ROZWÓJ ASPIRACJI NARODOWYCH
podział monarchii na 15 krajów koronnych /1846/
wykorzystywanie antagonizmów narodowościowych podczas Wiosny Ludów /1848/
1867 - przekształcenie monarchii Habsburgów w Austro-Węgry
unia personalna / cesarz w Przedlitawii, król w Zalitawii /
wspólne: *Ministerstwo Spraw Zagranicznych
*Ministerstwo Wojny
waluta i finanse w zakresie wydatków na cele wspólne
władza wykonawcza należała do 3 ministrów austro-węgierskich /spraw zagranicznych, wojny , finansów/
nie powołano wspólnego parlamentu austro-węgierskiego
uchwalaniem budżetu na wydatki wspólne zajmowały się tzw. delegacje parlamentów obydwu tych państw
austriacka Rada Państwa / Izba Panów + Izba Poselska / i węgierski Sejm
artykuł 19 ustawy zasadniczej z 1867 r.
wszystkie „szczepy ludowe” państwa są równouprawnione i każdy ma nienaruszalne prawa do strzeżenia i pielęgnowania swej narodowości i języka
prowadziło to do równouprawnienia wszystkich używanych w kraju koronnym języków w szkole , w urzędzie i w życiu publicznym
w każdym kraju koronnym istniała dwutorowość administracji: władza państwowa , reprezentowana przez namiestnictwo i jego organy, podlegające rządowi wiedeńskiemu i jego ministerstwom, oraz samorządowa podległa sejmowi krajowemu, z wydziałem krajowym na czele i jego niższymi organami
(…)
… były w pewnym stopniu dopuszczone w samorządzie i sądownictwie
ugoda chorwacko-wegierska z 1868 r.
znaczna autonomia Chorwacji-Slawonii określana jako unia realna czy subdualizm, stanowiący rozwinięcie dualizmu austro-węgierskiego
kwestie nakładania podatków, cła, komunikacji, kolei, poczty i telegrafu. Zatwierdzania umów handlowych i powoływania rekruta należeć miały do wspólnych kompetencji Węgier…
… krajom koronnym wzbudzało roszczenia w innych
1879 r. - obowiązek nauczania języka węgierskiego we wszystkich szkołach elementarnych
1880 r. - umożliwienie posługiwania się w sądownictwie i administracji językiem czeskim
1883 r. - ustawa nakazująca we wszystkich instytucjach wspólnych, nie podporządkowanym władzom chorwackim / kolej, poczta, urzędy skarbowe / wprowadzić język węgierski jako urzędowy i wywiesić herb węgierski
1897 r.- rozporządzenie Badeniego o języku urzędowym
na terenie Czech i Moraw język czeski był uznawany za równoprawny niemieckiemu, jako język wewnętrznego urzędowania
1907 r. - rozporządzenie austriackie dotyczące Galicji
organy samorządu powiatowego i gminnego zachowywały polski język urzędowania wewnętrznego, ale mogły go zastąpić ukraińskim uchwałą swych rad, podjęta…
… przy obecności minimum ¾ członków i bezwzględna większością głosów. Umożliwiało to wprowadzenie w Galicji Wschodniej języka ukraińskiego jako języka wewnętrznego urzędowania w gminach wiejskich. Język urzędowania zewnętrznego mógł być polski, ukraiński bądź niemiecki 1907 r. - „ Lex Apponyi”
regulował sytuację prawną szkół niepaństwowych
nieodpłatne nauczanie podstawowe
podwyżka uposażenia nauczycieli
obowiązek…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)