WYKŁAD 9 Sytuacja na Węgrzech w 1918/1919 roku była motywowana wojną na wyczerpanie, która spowodowała wzrost niezadowolenia społecznego. Aspiracje Austro-Węgier co do późniejszego, niepodległego bytu różnie się rysowały. Spośród narodów zamieszkujących Austro-Węgry dążenia do samodzielnego bytu wykazywali tylko Węgrzy. Przemiany na Węgrzech to nie tylko ustanowienie republiki, ale też rewolucja. Były dwa etapy przemian na Węgrzech. Pierwszy z nich to Rewolucja Białych Astrów, a drugi to w końcu marca 1919 roku przejęcie władzy przez węgierskich bolszewików. Na Węgrzech system radziecki funkcjonował do 1 sierpnia 1919 roku, w przeciwieństwie do Niemiec gdzie Rosjanom się nie udało. Rewolucja Białych Astrów zaczęła się od błędu w zaśpiewie hymnu. Powstanie można zadekretować (wydać rozkaz), lecz w przypadku rewolucji nie ma takich możliwości. Jest atmosfera, napięcie i swoista wrażliwość. Czyli jest to bardziej nieprzewidywalne. Karol I - cesarz Węgier, przyjechał na Węgry i orkiestra się pomyliła i odegrała hymn austriacki, co było fatalną w skutkach pomyłką. Zaczęły się zamieszki między Węgrami a Niemcami austriackimi. Austro-Węgry istniały od 1867 roku, kiedy to powstała ich monarchia dualistyczna. Po incydencie z hymnem Węgrzy zaczęli podejmować kroki wiodące ku usamodzielnieniu się, w postaci działań zbrojnych. W wyniku działań zbrojnych Austriacy zostali usunięci, a Habsburg, monarcha austriacki opuścił Austro-Węgry. Po usunięciu Austriaków, Michalika Rolin założył Partię Niepodległościową. Na Węgrzech zaczęła się też tworzyć partia komunistyczna ze zwalnianymi z Rosji więźniami. Bela Kun - węgierski komunista. Struktury niepodległościowe, które doprowadziły do wszczęcia rebelii, miały pewien zamysł. Politycy węgierscy uważali, że jeżeli ogłoszą niepodległość i oddzielą od siebie terytoria Austrii i Węgier, to kiedy zwycięskie państwa Ententy będą składały żądania w związku z przegraną wojną, to w jakiejś mierze Węgry unikną odpowiedzialności za wszczęcie wojny. Węgry zaczęły borykać się z problemami natury organizacyjnej tuż po ich utworzeniu. W zamyśle węgierskiej rewolucji było też przeprowadzenie reformy rolnej. Przewrót bolszewicki jednak zaszedł i pojawiła się Węgierska Republika Rad. Kraje Ententy przedłożyły Węgrom żądania, co do rozejmu i przebiegu linii demarkacyjnej. Państwo Węgierskie w myśl tych żądań miało stracić 2/3 swojego terytorium i ponad 2/3 ludności. Więc byli oni z lekka w szoku. W granicach określonych przez Ententę miało się znaleźć tylko 8 min Węgrów. Stanowiło to ruch dla burżuazyjnych władz Węgier. Prezydent nie czuł się na mocy żeby sprostać tym żądaniom. Więc rząd i prezydent poddali się do dymisji. II etap rewolucji węgierskiej i pojawienie się Węgierskiej Republiki Rad trudno nazwać przewrotem. Na Węgrzech nie ma władzy, prezydenta i rządu, więc socjaldemokraci próbują rozmawiać z komunistami w sprawie stworzenia rządu. Więc musieli wypuścić komuchów z więzienia. Utworzyli, więc partię zdominowaną przez komunistów. Socjaliści i komuniści zdecydowali, że powołają rząd i przejęli jego kompetencje, a nikt się temu nie sprzeciwił, nie doszło do żadnych starć Władza przez bolszewików węgierskich została przejęta pokojowo. Komuniści przekonali socjalistów i razem przejmując władzę, powiedzieli „nie” warunkom Ententy. To spowodowało wzrost zaufania dla ruchu socjalistycznego. Kiedy tworzono Armię Czerwoną, to wielu oficerów zaczęło do tej armii wstępować i nazwano to zjawisko narodowym socjalizmem. Ofice
(…)
… Litwinów. W większości narody, które zamieszkiwały terytorium rosyjskie nie miały elity i burżuazji. Byli tam tylko chłopi. Dlatego nie pretendowały one do niepodległości. Do rozpadu imperium rosyjskiego doszło, bowiem był ów wspomniany aspekt narodowy, cechujący Polaków i jeszcze inne narody. Inne źródła rozpadu były takie, że państwa centralne zajmowały większe obszary Rosji i jeżeli wojska niemieckie…
… za „alliance” z Ententą, dostana wywalczone przez siebie tereny. Na Węgrzech, tym czasem, niektóre posunięcia przynosiły poparcie Armii czerwonej. Podniesione zostały zarobki, co spotkało się z zadowoleniem, co z kolei pomogło idei obrony granic. Zapewniono mieszkania potrzebującym i niemającym ich. Nacjonalizacja przemysłu zrażała do bolszewików niektóre grupy społeczne. Reforma rolna nie polegała…
… się tam burżuazyjna Finlandia. W Estonii i Łotwie też im się nie udało. Sytuacja na Kaukazie. Gdy została rozpędzona przez bolszewików konstytuanta, to próbowali przejąć władzę na Kaukazie. Jednak nie udało się to. Powstała tam Armenia, Gruzja i Azerbejdżan i te republiki burżuazyjne funkcjonowały 2 lata do przełomu 20/21 roku. I dopiero wkroczenie armii radzieckiej do Azerbejdżanu, Armenii i Gruzji zapoczątkowało…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)