To tylko jedna z 5 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
Claude Riviere
Teoria obrzędów świeckich w trzydziestu tezach
tekst powstał jako kompendium wiedzy z wykładu :)
teza - definicja obrzędu
- całość zachowań indywidualnych lub zbiorowych
- względnie skodyfikowanych
- mających oparcie w cielesności
- o charakterze periodycznym
- o wielkim ładunku symbolicznym
- opiera się na rozumowym, czasem nieuświadomionym uznaniu wartości związanych z cenionymi społecznie wyborami
- skuteczność tych wyborów nie wynika z czysto empirycznej logiczności czy prostego związku przyczynowo-skutkowego
etymologia - wspólny rdzeń w języku francuskim dla słów obrzęd i porządek, wywodzący się z języka wedyjskiego, który nawiązuje do kosmicznego ładu, ukł. Stosunków między ludźmi i bogami (i ludźmi między sobą)
- także związek z greckimi słowami artus - zlecenie i ararisko - zharmonizować czy arthmos - powiązanie
nowe pole zainteresowań - tym polem jest obrzęd świecki
- nie jest on jednak związany z kompensacją zanikającej religijności, bo obrzędy świeckie istniały również dawniej - równolegle do religijnych
- obrzędy świeckie nie były jednak analizowane, gdyż automatycznie słowo obrzęd łączymy z kwestiami religijnymi
emancypacja przedmiotu naukowego - uwolnienie się obrzędu świeckiego od konotacji religijnych (por. badania Durkheima, Levy-Bruhla, Turnera czy Goffmana)
samouprawomocnienie:
- obrzęd świecki nie ma innego celu niż spełnienie go, bez związku z jakimkolwiek mitem (ale w nawiązaniu do wartości)
- logika o.ś. To samo jego przeprowadzenie i związane z tym napięcie emocjonalne
- brak ukierunkowania na transcendencję, a na zachwyt nim samym (rytm, symbolika, wykonanie)
perspektywa Durkheimowska:
- użyteczność społeczna o.ś. → okresowe odtwarzanie moralnego bytu społecznego
- Durkheim: religia jako forma autokontemplacji społeczeństwa, kult jako środek tworzenia społeczności
- teoria ta jednak nie wystarcza, do wyjaśnienia powtarzalności obrzędu czy wary w jego skuteczność
Gluckman:
- obrzędy buntu jako coś, co obala porządek społ, by go potem przywrócić w lepszej formie
- rozprężenie dla zabawy jest jednak niebezpieczne, gdyż może doprowadzić do rzeczywistych zamieszek
Goffman (scenografia)
- rola rytualna to również noszenie masek wg pewnego scenariusza, co ma zapewnić ochronę przed utratą twarzy (też dystansowanie się wobec roli)
struktura dramatyczna wg Turnera
- obrzęd to dramat rozwiązujący kryzys (odpowiedź na zmiany i konflikty)
- wywołuje działanie w nowym kierunku
- van Gennep - fazy w obrzędzie przejścia: separacji, marginalna i agregacji
(…)
… się przez obrazy uprzywilejowane w danej subkulturze (teoria wykorzystuje ideę Jakbsona, chleb i wino jako el. Łączący w obrzędzie spożywania posiłku, piłka jako identyfikator obrzędów sportowych we Francji)
forma komunikacji:
obrzęd jako język ma następujące funkcje: detonacyjna, emotywna, konatywna, fatyczna, poetycka, metajęzykowa, pozycyjna
- czyli, wg Jakobsona należy wziąć pod uwagę: przekaz, wrażliwość…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)