Obrz ą dek pogrzebowy we wczesnej i starszej epoce br ą zu Obrządek pogrzebowy jako taki w materiale archeologicznym jest słabo uchwytny, lecz możemy odtworzy
jego efekt. Był on na przestrzeni dziejów tej epoki zróżnicowany. Od pochówków szkieletowych po ciałopalne, cmentarzyska i pojedyncze groby, z obstawą lub bez, bogate i ubogie, pochówki o układzie przypadkowym lub z góry zaplanowanym. Zależne jest to od kultury a i czasem fazy w jej obrębie. Temat ten przedstawię na przykładzie siedmiu, według mnie reprezentatywnych, kultur bytujących na ziemiach polskich, mianowicie: kultury Chłopice - Vesele, kultury Mierzanowickiej, kultury Strzyżowskiej, kultury Unietyckiej, kultury Iwieńskiej, kultury Przedłurzyckiej i kultury Trzcinieckiej.
Kultura Ch Ł opice - VESELE Kultura ta datowana na schyłek eneolitu i wczesny brązu obejmowała tereny środkowego i górnego dorzecza Wisły, górnego dorzcza Warty i Odry jak równierz dorzecze Bugu, Wołyń, górne Podniestrze, Morawy i Słowację (J. Kmieciński 1988, s. 430)
Pochówki tej kultury nie tworzyły większych skupisk więc tródno mówić w jej przypadku o cmentarzyskach. Wyjątkiem jest cmentarzysko w miejscowości Vesele na Słowacji gdzie znaleziono 32 groby. (W. Hensel 1978, s.35)
Zmarłych chowano w płaskich grobach szkieletowych, umiejscawianych najczęściej na wzniesieniach. Spotyka się jednakrze groby kurhanowe jak i z obstawą kamienną (na Wołyniu), znany jest też jeden grób ciałopalny jamowy z Wierzbnika. (W. Hensel 1978, s.39)
Zmarłych chowano w jamach o zróżnicowanym zarysie, układano ich skurczonych na boku prawym mężczyzn i lewym kobiety. Obie ręce składane były na biodrach lub piersiach, czasami tylko jedna z nich była złożona na piersiach. Ciała były orientowane według kierunków świata. Mianowicie ci ze zmarłych którzy byli ułożeni na prawym boku głowę mieli skierowaną na W, SW, S, a ci na lewym boku na E, NE, N. Groby są skromnie wyposażone, zazwyczaj w jedno naczynie złożone przy biodrach u mężczyzny i przy twarzy u kobiet. Wkładano również różne wyroby kościane i krzemienne. (W. Hensel 1978, s.39)
KULTURA MIERZANOWICKA Występowała ona w Małopolsce, na Wyżynie Lubelskiej, Kotlinie Sandomierskiej i Pogórze Karpackie (W. Hensel 1978, s. 48). Datowana jest na brąz A1 początek A2 (J. Kmieciński 1988, s.432).
Cmentarzyska zakładane były w pobliżu osad zazwyczaj na tych samych wzniesieniach o południowej lub wschodniej stronie. były one durze obejmowały od 150 do 300 grobów. Poszczególne pochówki ulokowane były w odległości kilku metrów od siebie. Czasem groby na cmentarzysk były pogrupowane w skupiskach po kilkanaście sztuk. Pochówki były zazwyczaj płaskie, w Żernikach kilka grobów było otoczonych kamieniami(W. Hensel 1978,ss.54 - 56).
(…)
… Wielkopolski jak również południową część Pomorza gdańskiego(W. Hensel 1978, s. 118). Powstała około połowy pierwszego okresu epoki brązu (J. Kmieciński 1988, s. 425).
Cmentarzyska, o ile można o nich mówić, zakładano na wzniesieniach, jamy były małe, ciało wkładano do nich skurczone. Wyposażenie było skromne. Składało się głównie z ceramiki w ilości 1 - 2 naczyń, żadko spotyka się wyroby kościane…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)