Neurotyczność
Odzwierciedla przystosowanie emocjonalne versus emocjonalne niezrównoważenie (emocjonalność w zakresie negatywnych emocji). Oznacza podatność na przeżywanie negatywnych emocji (strach, zmieszanie, niezadowolenie, gniew, poczucie winy, wrażliwość na stres psychologiczny). Składnikami neurotyczności są: Lęk (anxiety) - tendencja do reagowania napięciem i strachem, nerwowość, skłonność do martwienia się. Agresywna wrogość (angry hostility) - tendencja do doświadczania gniewu i irytacji, choć niekoniecznie wyrażanych na zewnątrz. Depresja (depression) - tendencja do doświadczania poczucia winy, smutku, bezradności i samotności. Impulsywność (impulsiveness) - niezdolność do kontrolowania pragnień i popędów. Nadwrażliwość (vulnerability) - podatność na stres, niezdolność do zmagania się ze stresem, tendencja do reagowania poczuciem bezradności i paniką w trudnych sytuacjach. Nadmierny samokrytycyzm (self-consciousness) - niskie poczucie własnej wartości, wstydliwość i poczucie zmieszania w obecności innych. Ekstrawersja
Jest wymiarem charakteryzującym jakość i ilość interakcji społecznych oraz poziom aktywności, energii i zdolność do odczuwania pozytywnych emocji. Osoby ekstrawertywne są zatem nie tylko przyjacielskie i rozmowne, ale także skłonne do zabawy i poszukiwania stymulacji oraz wykazują optymizm życiowy i pogodny nastrój. INTROWERTYKÓW natomiast charakteryzuje brak cech ekstrawertyków, a nie ich przeciwność. będzie to zatem: rezerwa w kontaktach towarzyskich, brak optymizmu, preferencja do przebywania w samotności i nieśmiałość. Introwertykowi nie zależy na towarzystwie, ponieważ woli być sam, natomiast neurotyk może pragnąć towarzystwa, ale jednocześnie obawiać się kontaktów społecznych. Składniki wymiaru ekstrawersji: Towarzyskość (gregariousness) - zakres i ilość utrzymywanych kontaktów z ludźmi. Serdeczność (warmth) - zdolność do utrzymywania związków z innymi ludźmi, przyjacielskość. Asertywność (assertiveness) - tendencje dominatywne i przywódcze. Aktywność (activity) - tempo, wigor, energia, potrzeba bycia zajętym i zaangażowanym. Poszukiwanie doznań (excitement-seeking) - poszukiwanie podniet i stymulacji, np. ryzyka, stymulacji sensorycznej. Emocjonalność w zakresie pozytywnych emocji (positive emotions) - tendencja do reagowania pozytywnymi emocjami, np. radością, poczuciem szczęścia oraz generalnie pogodny nastrój i optymizm życiowy. Otwartość na doświadczenie
Tendencje jednostki do poszukiwania i pozytywnego wartościowania doświadczeń życiowych, tolerancję wobec nowości i ciekawość poznawczą. Osoby o niskiej otwartości są konwencjonalne w zachowaniu i konserwatywne w poglądach. Składniki otwartości na doświadczenie:
(…)
…) - otwartość na stany emocjonalne innych ludzi. Działania (actions) - aktywne poszukiwanie nowych bodźców. Idee (ideas) - intelektualna ciekawość, zainteresowania filozoficzne. Wartości (values) - gotowość do analizy wartości społecznych, politycznych i religijnych, odwrotność dogmatyzmu. Ugodowość
Opisuje pozytywne versus negatywne nastawienie do innych ludzi, orientację interpersonalną przejawiającą się w altruizmie versus antagonizmie, doświadczanych w uczuciach, myślach i działaniu. Osoby o ugodowym nastawieniu są sympatyczne wobec innych i skłonne do udzielania innym pomocy oraz sądzą, że inni mają identyczne postawy, jak one. Składniki ugodowości: Zaufanie (trust) - przekonanie, że inni mają uczciwe intencje versus sceptycyzm i cynizm oraz przekonanie, że inni mogą być nieuczciwi i niebezpieczni. Prostolinijność (strightforwardness) - prostoduszność, szczerość i naiwność społeczna, versus tendencja do manipulowania innymi ludźmi. Altriuzm (altruism) - tendencja do koncentrowania się na potrzebach innych ludzi i udzielania im pomocy versus egocentryzm. Ustępliwość (compliance) - sposób reagowania na konflikty interpersonalne: powściąganie agresywności, potulność i łagodność oraz tendencja by "wybaczyć…
… składnikami. 5 czynników osobowości ma charakter najbardziej ogólnych cech zachowania, a jednocześnie są one cechami realnymi, niezmienniczymi, uniwersalnymi i uwarunkowanymi biologicznie.
-Poznawczo-informacyjne ujmowanie osobowości: synteza doświadczeń rozwoju osobniczego, zmagazynowana w pamięci długotrwałej organizacja informacji, względnie autonomiczna, samoregulująca się i aktywna. -Prekursorem…
…. książkę p.t.: „Psychologia konstruktów osobistych”. Właściwie od KELLEGO zaczęła się cała psychologia poznawcza. KELLY mówi tak: żeby zrozumieć człowieka musimy przyjąć że między człowiekiem a badaczem i naukowcem właściwie nie ma wielkiej różnicy, bowiem każdy z nas nawet człowiek niewykształcony zachowuje się jak badacz stawiając tej rzeczywistości z którą ma do czynienia pewne pytania i odpowiadając…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)