Neopozytywizm - wykład

N eopozytywizm Współczesny tzw. neopozytywizm wyłonił się z neutralnego pozyty­wizmu Macha , lecz w trakcie swego rozwoju zarzucił to stanowisko i zajął w sprawie przedmiotu spostrz e żenia postawę realistyczną. Rozwijając się dalej, zarzucił on także zasadniczą tezę pozytyw i zmu, ograniczającą poznanie do przedmiotów dających się spostrzec. Z pozytywizmu z a cho­wał właściwie tylko tezę empirystyczną, przychylając się do tezy empiryzmu umiarkowanego, według której wszelkie poznanie, o ile nie polega tylko na wyłus z czaniu znaczenia wyrazów, a więc nie wyraża się w zda­niach analitycznych, musi się opierać na doświadczeniu . Neopozytywiści nie tylko uważają, że wszelkie zdania synt e tyczne, o ile nie dają się przez doświa d czenie ani potwierdzić, ani obalić, są twierdzeniami bezpodstaw­nymi (w czym godzą się z umiarkowanym empiryzmem), ale idą dalej i uznają zdania takie za pozbawione sensu. W e dług Kanta metafizyka mia­łaby się składać z samych sądów syntetycznych i nie podlegaj ą cych kontroli doświadczenia, a więc właśnie z takich, które według neopozytywistów mają być zdaniami pozbawionymi wszelkiego sensu. Stąd druzgocąca ocena, jakiej udzielają ne o pozytywiści metafizyce, którą potępiają, uwa­żając ją za złożoną z samych wypowiedzi, pozbawi o nych znaczenia, za jałową gadaninę bez wszelkiego sensu. Neopozytywiści p rzekreślając metafizykę, a wraz z nią także etykę normatywną, p o zostawiają dla filozofii jako jedyną dziedzinę ba­dań teorię poznania , z której - po w y łączeniu z niej elementów psy­chologicznych, a więc rozważań poświęconych badaniu proc e sów poznaw­czych - pozostają tylko badania rezultatów poznania, a więc badania mające za swój przedmiot twierdzenia naukowe. Twierdzenia naukowe utożsamiają jednak neopozyt y wiści ze zdaniami, a więc z pewnymi wy­rażeniami mowy, w których wypowiada się te twie r dzenia. Wobec tego zadanie filozofii precyzuje się jeszcze bardziej: filozofia może być tylko teorią języka naukowego . Teoria ta daleka jest jednak od tego, co robią lingwiści. Teoria języka naukowego, o jakiej mówią neopozytywiści, jest w gruncie rzeczy tym samym co log i ka w swej współczesnej postaci. Owa logika jest też główną dziedziną, w której neopozyt y wiści się wyżywają i w której położyli duże zasługi. Uprawianie logiki współczesnej nie jest jednakże monopolem neopozytywistów. Można ją uprawiać, nie podzie­lając bynajmniej ich poglądów. Główne osiągnięcia na polu tej nauki nie pochodzą też bynajmniej od ludzi, kt ó rzy są neopozytywistami. N eopozytywiści g łoszą program, zwany fizykalizmem, który świadczy o tym, iż - zd a niem neopozytywistów - właściwymi przedmiotami pozna­nia są tylko prze d mioty fizyczne, czyli ciała. Fizykalizm domaga się mianowicie, by w y ... zobacz całą notatkę