Neoklasycyzm
Nazwa
Nazwa klasycyzm oznacza w architekturze nawiązanie do architektury klasycznej. Analogiczny termin Klassizismus występuje w języku niemieckim, podczas gdy m.in. we Francji i Anglii określa się ten okres, jako architekturę neoklasyczną. Termin architektura neoklasycystyczna w odniesieniu do klasycystycznej jest natomiast błędem, gdyż mianem neoklasycyzmu określa się klasycyzujące tendencje od końca XIX wieku, (1750-1840). Podłoże powstania
Zdaniem wybitnego teoretyka neoklasycyzmu Johanna Winckelmanna „jedynym sposobem wielkości jest [..] imitacja starożytnych” (1764). Na czym jednak polega nowość ruchu inspirującego się sztuka antyczna, która była przecież wzorcem także dla innych stylów powstałych na Zachodzie? Na przestrzeni wieków w architekturze europejskiej pojawiły się liczne nurty klasycyzujące, niebędące wyłącznie powtórzeniem stylów starożytnych. W średniowieczu odwoływano się do tradycji antycznej, aby wykazać związek - również pod względem politycznym - miedzy imperium rzymskim a cesarstwem chrzescijaniskim. Z kolei architekci wczesnego renesansu włoskiego odkryli techniki budowlane, studiując antyczne zabytki i ich poszczególne „frazy” (na przykład kolumny, belkowanie, łuki). Po skodyfikowaniu reguł renesansu przyszła kolej na wirtuozerie architektury manieryzmu, które w epoce baroku uległy dalszemu rozwinięciu, zgodnie z panującym wówczas zamiłowaniem do dynamizmu i niezwykłości. Tymczasem neoklasycyzm (1750-1840) nie oznaczał powrotu do sztuki renesansowej XV-XVI wieku, od której różnił się pod wieloma względami. Przede wszystkim architektura neoklasycyzmu odznacza się większą skrupulatnością w nawiązywaniu do antycznych wzorów, wynikającą z bezpośredniej znajomości zabytków starożytnych odnalezionych w trakcie wykopalisk. Słynne odkrycia archeologiczne, takie jak znaleziska na Palalatynie w Rzymie (1729), Willa Hadriana w Tivoli (1734), a przede wszystkim antyczne miasta Herkulanum (1711) i Pompeje (1748), zasypane popiołami Wezuwiusza, zapoczątkowały cała serie wykopalisk, które przyciągnęły do Włoch teoretyków sztuki, artystów i podróżników z całej Europy. Owocem tych podróży były kolejne ryciny, istotne także dla rozwoju nowego stylu architektonicznego.
Traktaty o sztuce W epoce neoklasycyzmu po raz pierwszy dokonano rozróżnienia pomiędzy sztuka rzymska a grecka, zrywając z ogólnym pojęciem antyku. Toczono dyskusje o wyższości sztuki greckiej nad rzymska. Głównym teoretykiem neoklasycyzmu był Johann Joachim Winckelmann (1717-1768), który od 1755 roku przebywał w Rzymie, jako bibliotekarz prestiżowej kolekcji kardynała Alba niego. W swym głównym dziele Geschichte der Kunst des Altertums wyróżnił cztery okresy sztuki greckiej: „antyczny”, „wzniosły”, „piękny”, oraz „naśladowczy”.
(…)
… Ludwika XVI i rewolucji i rozwijał się w epoce napoleońskiej aż po lata restauracji. W Stanach Zjednoczonych stanowił odpowiedź na ideały wolności, a jego najwybitniejszym przedstawicielem był trzeci prezydent, architekt Thomas Jefferson. Architektura neoklasyczna we Francji
Neoklasycyzm przejawiał się w kulturze francuskiej, jako ważny etap. Kształtował się w postaci międzynarodowego prądu artystycznego…
… jest wydatnymi półkolumnami. Okna na piano nobile i na parterze otrzymało bardzo plastyczne naczółki. Fasad kończy się pilastrami narożnymi. Mały Ermitaż ma regularne belkowanie, z ząbkowanym gzymsem, wsparte na kolumnach. Okna są proste, bez naczółków, na parterze i na piano nobile zamknięte łukiem półkolistym, na półpiętrze - segmentowym. Rząd kolumn w fasadzie flankują pilastry. W wyniku zastosowania…
…. Thomas Jefferson był również architektem. Podziwiał on artystyczną kulturę Europy, gdzie mieszkał przez cztery lata w Paryżu, jako ambasador. W roku 1793 rozbudował swą maleńką willę w Monticello w pobliżu Charlottesville w rodzinnej Wirginii. Pokrył ją kopułą, po bokach przyłączył skrzydła, portyki i frontony z białego stiuku, które wyróżniały się na murach z ciemnej cegły. Położenie Monticello na wzgórzu w zielonym pejzażu dodaje mu malowniczego tonu wyspiarskiej tradycji angielskiej. Będzie to motyw inspirujący dla wielu domów w majątkach ziemskich w późniejszej tradycji amerykańskiej. W roku 1817 wybudowany został Uniwersytet w Wirginii, zgodnie z planami wzorowanymi na architekturze ogrodowych pawilonów francuskich. Konkretnie wzorowano się na pałacu Ludwika XIV. Inspiracje owe znalazły…
… monument paryski, którym był kościół Świętej Genowefy. Pierwszy projekt powstał w 1755 roku, a budowę rozpoczęto w 1764 roku. J. G. Soufflot, Paryż, fasada kościoła św. Genowefy
Przez lata oprócz nazwy budynku zmieniał się również jego wizerunek. Zamurowano okna w celu umocnienia stabilności budynku. Autor chciał, aby najbardziej klasyczna kopuła paryskiego nieba wsparta była na lekkiej strukturze…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)