Neodarwinizm i socjobiologia Najdalej od klasycznego ewolucjonizmu odchodzi tzw. socjobiologia, kierunek, który stał się głośny, a nawet modny, od drugiej połowy lat siedemdziesiątych. Jego źródła są zupełnie inne niż socjologicznego czy antropologicznego ewolucjonizmu, wywodzi się mianowicie bezpośrednio z biologii. Tutaj od początku ewolucję pojmowano inaczej niż w socjologii. W wersji oryginalnej teoria Darwina była stosunkowo konkretna; składnikami populacji, o których mówiła, były osobniki ‐ pojedyncze organizmy biologiczne. Dalszy rozwój teorii poszedł nieuchronnie w kierunku większej abstrakcji. Zamiast żywych, konkretnych osobników w neodarwinizmie jako przedmiot teorii pojawiły się geny. Idea genów jako nośników dziedzicznie przekazywanych cech wywodzi się od Grzegorza Mendla (1822‐1884). Neodarwinizm bywa też określany jako „mariażʺ Darwina z Mendlem. Ta odmiana teorii głosi, że: po pierwsze, w populacji istnieje zróżnicowana pula genetyczna, która wyznacza cechy anatomiczne, fizjologiczne i behawioralne (typowe zachowania) osobników; po drugie, w obrębie puli genetycznej występują różne mechanizmy prowadzące do zmiany jej składu, przemieszczania się, mieszania genów ‐ obok doboru naturalnego, który powoduje, że osobniki najlepiej przystosowane przekazują swoje geny potomstwu, występuje także migracja między pulami genetycznymi (przez powinowactwo), rekombinacja genów, genetyczne dryfowanie itp.; po trzecie, istotna właściwość genów to zdolność do rozprzestrzeniania się, pomnażania się w populacji przez reprodukcję osobników, będących ich nosicielami (pewne rodzaje genów odnoszą sukces reprodukcyjny, rozprzestrzeniając się i utrwalając w populacji, inne natomiast ulegają eliminacji). W ten sposób pula genetyczna ulega zmianie, a wraz z tym zmieniają się cechy i sposoby zachowania osobników. Istotne procesy ewolucyjne dokonały się w obrębie puli genetycznej, a zmiana charakteru gatunku jest tylko tego zewnętrznym przejawem. Bezpośrednio z neodarwinizmu (genetyki populacji) wywodzi się tzw. socjobiologia. Jej twórcą jest amerykański biolog Edward Wilson. W pracy Socjobiologia: nowa synteza próbował on ukonstytuować dyscyplinę, która zajmowałaby się badaniem biologicznych podstaw zachowań społecznych (zbiorowych) wszystkich organizmów żywych, w tym i człowieka 9 . W tym sensie, chciał z socjologii uczynić część biologii. Tezy Wilsona były bardzo kontrowersyjne, zwłaszcza wobec tradycyjnych sposobów myślenia w socjologii: a) głosił on, że człowiek nie jest niczym wyjątkowym, lecz tylko jednym z wielu gatunków zwierzęcych; b) jego zdaniem wzory zachowań charakterystycznych dla gatunku nie są wyuczone, nabyte z kultury danego społeczeństwa, lecz dziedziczne, zakodowane w materiale genetycznym; c) w jego ujęciu ewolucja, zmiana społeczna, dokonuje się nie przez walki, konflikty, współzawodnictwo między ludźmi czy ich zbiorowościami, lecz w tajemniczym, niewidocznym świecie genów, przez sukces reprodukcyjny jednych, a klęskę innych.
(…)
… znalazł kontynuację także w pewnych innych teoriach, podejmujących problemy zmiany i rozwoju w II połowie XX wieku: teorii modernizacji i teorii społeczeństwa postindustrialnego. W obydwu odnaleźć można pośrednie echa założeń ewolucjonistycznych.
…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)