Krasowski. Notatka składa się z 1 strony.
NASTĘPSTWO TRONU W MONARCHII PIASTOWSKIEJ 1. Monarchia piastowska była dziedziczna w systemie patrymonialnym . Oznaczało to uprawnienie do spadku po księciu wszystkich zstępnych w równych zasadniczo działach, choć w momencie sukcesji zwykle najstarszy otrzymywał miejsce księcia zwierzchniego (Mieszko I, Bolesław Chrobry, Mieszko II, Bolesław Śmiały, Władysław Herman, Bolesław Krzywousty). W braku zstępnych dziedziczyć mogli też krewni boczni , choć nie było tu sprecyzowanych zasad. Zwykle decydowały desygnacje , adopcje , układy o przeżycie itp. lub nawet elekcje . Zasadniczo jednak ziemia polska nie dostawała się w żadne inne, pozapiastowskie ręce. 2. Elekcje dochodziły do skutku rzadziej z braku dziedzica, częściej w przypadku usunięcia poprzednika i konieczności wyboru następcy (np. usunięcie legendarnego Popiela na rzecz Piasta, Bolesława Śmiałego na rzecz W. Hermana,czy kolejno seniorów, a zarazem princepsów: Władysława II, Bolesława Kędzierzawego, Mieszka III Starego). 3. Książę ojciec, mając kilku synów, ustanawiał dzielnicę , ale jednego ze swoich dziedziców wyznaczał princepsem . Na stałe usiłował to uczynić Bolesław Krzywousty w testamencie z 1138r. , dodając, że princepsem ma być zawsze senior rodu , którego powagę wśród juniorów zawsze zabezpieczać miała dzielnica senioralna , otrzymana jako przechodnia i posiadana obok własnego patrymonialnego dziedzicznego księstwa. Polska zasada następstwa tronu to zasada ojcowizny - prawa do królestwa mają zstępni w linii prostej wg starszeństwa.(
(…)
…, których król nie mógł uszczuplać, lecz owszem pomnażać. Akcentowanie konieczności integracji ziem polskich sprzyjało powstawaniu ścisłej więzi między rozbitymi dotąd ziemiami polskimi, ogólnopolskiego ustroju, aparatu państwa, reprezentacji stanowych, wykształceniu się stołeczności Krakowa, a od Zygmunta III Wazy Warszawy oraz ogólnopolskiego godła. Od połowy XV w. państwo polskie określano wymownym mianem…
… polskich (domini naturales, haeredes). Po zjednoczeniu ziem przez Władysława Łokietka królestwo objął bez przeszkód w 1333 r. Kazimierz Wielki, co oznaczało dziedziczność tronu przez pierworodnego i w tym przypadku jedynego syna zmarłego króla. Sukcesja patrymonialna ustąpiła więc, bardziej faktycznie, niż prawnie, dziedziczności w systemie primogenitury męskiej. Sam jednak Kazimierz nie doczekał…
… wiecowi feudalnemu, a w rzeczywistości - możnowładztwu. Był to pierwszy sygnał dochodzenia do głosu ludzi spoza dynastii.”
CORONA REGNI POLONIAE
Przemiana patrymonialnego charakteru państwa w publicznoprawny dokonywała się w ostatnim półwieczu rządów piastowskich (1320-1370). Sformułowano dwa pojęcia istotne dla monarchii, a mianowicie Corona Regni Poloniae i Regnum Poloniae, związane z publicznoprawną…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)