Narząd wzroku: budowa oka, p rzetwarzanie sygnału wzrokowego Wszelkie informacje, jakie odbieramy z otoczenia, docierają do nas za pomocą wyspecjalizowanych komórek zmysłowych, zwanych receptorami. Reagują one na zmiany w otaczającym nas świecie i przetwarzają je na impulsy zrozumiałe dla mózgu. Wiele receptorów zgrupowanych jest w organy, zwane narządami zmysłów. Najbardziej złożonym ze wszystkich narządów jest narząd wzroku. Należy on do tzw. telereceptorów - czyli receptorów odbierających bodźce za pośrednikiem jakiegoś nośnika (może to być światło, dźwięk lub substancje wonne). Narząd wzroku umiejscowiony jest najwyżej w organizmie, co pozwala mu na uzyskanie jak największego pola zasięgu (widzenia). W skład narządu wzroku wchodzą:
gałka oczna,
narządy dodatkowe, stanowiące aparat ochronny, aparat ruchowy gałki ocznej oraz narząd (gruczoł) łzowy,
nerw wzrokowy.
Średnica gałki ocznej ma około 24mm. Położona jest w oczodole, który dodatkowo wypełniony jest tkanką tłuszczową. Jak się bardziej przyjrzymy, to zauważymy, że budowa oka ma charakter warstwowy. Biorąc pod uwagę funkcje i budowę każdej z warstw, wyróżniamy:
błonę zewnętrzną (najmocniejsza) - włóknistą,
błonę środkową - naczyniową.
błonę wewnętrzną - nerwową.
WŁÓ KNISTA BŁONA ZEWNĘTRZNA GAŁKI OCZNEJ Na włóknistą błonę zewnętrzną gałki ocznej składa się:
rogówka - położona w przedniej części gałki ocznej,
twardówka - przedłużająca się ku tyłowi od rogówki.
Rogówka - jest zupełnie przezroczystą błoną, która pozbawiona jest naczyń krwionośnych i chłonnych. Odżywiana jest przez otaczający ją od tyłu płyn komory przedniej oka. Stanowi ona najbardziej wysunięty do przodu element gałki ocznej, uwypuklając się na jej przedniej powierzchni. Jej budowa umożliwia załamywanie promieni światła, w sposób zapewniający ich percepcję przez siatkówkę. Twardówka, inaczej białkówka - położona jest najbardziej zewnętrznie i stanowi nieprzejrzystą błonę oka. Tkanka łączna budująca twardówkę zapewnia jej dużą wytrzymałość, która umożliwia m. in. zachowanie kulistego kształtu gałki ocznej. Pokrywa ona dominującą część gałki ocznej. Jej główną funkcją jest ochrona gałki ocznej przed urazami. Stanowi ona również miejsce przyczepu mięśni okoruchowych. Tylna część twardówki poprzebijana jest licznymi naczyniami krwionośnymi zaopatrującymi gałkę oczną. Maksymalna grubość to około 2 mm, osiąga w miejscu powstania nerwu ocznego.
NACZYNIOWA BŁONA ŚRODKOWA GAŁKI OCZNEJ Na naczyniową błonę środkową gałki ocznej składa się:
(…)
… włókienek tzw. wiązadełek Zinna. Po rogówce jest ona drugą strukturą oka, która ma zdolność załamywania promieni świetlnych. Zbudowana jest z przezroczystej masy substancji białkowych, które otoczone są torebką. Wraz z wiekiem, wnętrze soczewki mętnieje, co określa się mianem zaćmy. Przestrzeń pomiędzy tylną powierzchnią tęczówki, a przednią powierzchnią soczewki nazywana jest komorą tylną oka. Jej wnętrze…
… wodnistą, soczewką i ciałem szklistym, stanowią układ skupiający promienie świetlne tak, by na siatkówce pojawiał się ostry obraz obserwowanego przedmiotu i dawał jak najostrzejsze wrażenie wzrokowe. Dlatego też soczewka ma możliwość zmiany swojego kształtu, a co za tym idzie mocy optycznej. Pozwala to na ogniskowanie na siatkówce przedmiotów znajdujących się w różnych odległościach od oka. Zdolność tę…
… OCZNEJ
Na naczyniową błonę środkową gałki ocznej składa się:
naczyniówka,
tęczówka,
ciało rzęskowe.
Naczyniówka - położona jest najbardziej ku tyłowi części błony naczyniowej oka. W jej obrębie przebiegają liczne naczynia krwionośne zaopatrujące gałkę oczną oraz siatkówkę. Jej przednim przedłużeniem jest ciało rzęskowe oraz tęczówka.
Ciało rzęskowe - zbudowane jest z gładko mięśniowych nitek ścięgnistych, tworzących mięsień rzęskowy, który przy pomocy wiązadeł, przymocowany jest do powierzchni soczewki. Jego skurcz i rozkurcz reguluje grubość soczewki, która pod wpływem pracy mięśnia rzęskowego ulega uwypukleniu bądź też spłaszczeniu, dostosowując się do widzenia obrazów z różnej odległości.
Tęczówka - ma kształt kolorowego pierścienia z ułożonym w centrum otworem źrenicznym. Dzięki zawartości…
… receptorową i to właśnie tutaj odbierane są bodźce wzrokowe. Zbudowana jest z:
czopków, których jest ok. 7 milionów, są odpowiedzialne za odbieranie kolorów,
pręcików, których jest ok. 125 milinów, są odpowiedzialne za odbieranie natężenia światła, odpowiadają za widzenie o zmroku.
W ramach warstwy nerwowo-nabłonkowej możemy wyróżnić
plamkę żółtą - czyli miejsce, w którym znajduje się największe skupienie czopków; jest to część siatkówki najbardziej czuła na światło i barwy,
plamkę ślepą - czyli miejsce, w którym występują jedynie pręciki, a zupełnie brak w nim czopków; jest zupełnie nieczułą częścią siatkówki.
Narządy dodatkowe narządu wzroku możemy podzielić na:
aparat ochronny oka,
gruczoł łzowy,
aparat ruchowy gałki ocznej.
W ramach aparatu ochronnego oka wyróżniamy:
powieki: dolną i górną…
… się do niego potu i wody deszczowej,
gruczoł łzowy - położony jest w bocznej okolicy oczodołu, a jego funkcją jest wytwarzanie łez, które umożliwiają stałe nawilżenie i oczyszczanie powierzchni gałki ocznej. Łzy składają się z 99% wody, w której rozpuszczony jest w niewielkich ilościach chlorek sodu. Zawierają również lizozym, który wykazuje działanie bakteriobójcze.
Natomiast aparat ruchowy gałki ocznej…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)