§3. NAPRAWIENIE SZKODY 3.1. ODPOWIEDZIALNOŚĆ ODSZKODOWAWCZA I JEJ PRZESŁANKI -jeżeli jakiś podmiot doznał uszczerbku w swoim majątku lub w sferze swoich dóbr osobistych, a uszczerbek powstał w związku z faktami wskazanymi w systemie prawnym, to jakaś inna osoba może być zobowiązana do naprawienia szkody poszkodowanemu -jest to odpowiedzialność odszkodowawcza jednego podmiotu za szkodę doznaną przez inny podmiot -poszkodowany występuje tutaj jako wierzyciel, a osoba odpowiedzialna jako dłużnik -odpowiedzialność odszkodowawcza powstaje, gdy spełnią się określone w prawie przesłanki : zdarzenie , z którym system prawny łączy na określonych zasadach czyjś obowiązek naprawienia szkody
powstanie szkody związek przyczynowy między zdarzeniem a szkodą 3.2. ZASADY I RODZAJE ODPOWIEDZIALNOŚCI A. ZASADY ODPOWIEDZIALNOŚCI -wśród zasad odpowiedzialności odszkodowawczej wyróżnia się: zasadę winy opiera się na etycznym założeniu, że ten, kto swoim zawinionym czynem/zaniechaniem wyrządził komuś szkodę, powinien ponosić konsekwencje swojego zachowania i wyrównać poszkodowanemu doznaną przez niego szkodę zasadę ryzyka opiera się ona na założeniu, że ten, kto eksploatuje pewne niebezpieczne dla otoczenia urządzenia lub posługuje się derealizacji swoich interesów podległymi mu osobami, powinien ponosić odpowiedzialność za szkody stąd wynikłe dla innych osób, chociażby sam winy nie ponosił -odpowiedzialność ta sięga do granic siły wyższej ( vis maior ) - siłą wyższą jest zdarzenie:
zewnętrzne niemożliwe do przewidzenia
niemożliwe do zapobieżenia zasada słuszności polega na odejściu od zasady winy i przypisaniu odpowiedzialności odszkodowawczej podmiotowi ze względu na szczególnie silne motywy etyczne wskazane w zasadach współżycia społecznego zasada gwarancyjno-repartycyjna uzasadnieniem dla tej odpowiedzialności jest współuczestnictwo potencjalnych sprawców szkód lub osób nimi zagrożonych w tworzeniu ogólnego funduszu, z którego wypłaca się odszkodowania (np. zakład ubezpieczeń ) B. RODZAJE ODPOWIEDZIALNOŚCI Odpowiedzialność deliktowa ( ex delicto ) odpowiedzialność wynikająca z dopuszczenia się czynu
niedozwolonego Odpowiedzialność kontraktowa ( ex contractu ) odpowiedzialność wynikająca z niewykonania lub nienależytego wykonania obowiązku, który powstał na podstawie czynności prawnej (umowy) 3.3. ZWIĄZEK PRZYCZYNOWY A. POJĘCIE Związek przyczynowy związek, jaki powinien istnieć między zdarzeniem, z którym sprzężona została czyjaś odpowiedzialność, a doznaną przez poszkodowanego szkodą
(…)
… on także innych współdłużników
do zarzutów ze względu na sposób powstania zobowiązania należy np. niezachowanie właściwej formy czynności prawnej, nieuzyskanie wymaganej decyzji administracyjnej
do zarzutów wspólnych wynikających z treści zobowiązania należą np. niezgodność umowy z normami bezwzględnie wiążącymi
D. ROSZCZENIA REGRESOWE
-zaspokojenie wierzyciela przez dłużnika lub dłużników solidarnych powoduje powstanie…
… solidarnych, którzy nie świadczyli w ogóle albo zaspokoili wierzyciela w części mniejszej (roszczenie regresowe/zwrotne)
-np. A, B i C są współwłaścicielami nieruchomości: A - ½, B - ¼, C - ¼ ; Wspólnie zawarli umowę z X o naprawę dachu za 1200zł. Całą sumę zapłacił A. A może żądać od B i C zwrotu poniesionych kosztów odpowiednio do ich udziałów, czyli po 300zł. Współwłaściciel
A
B
C
Udział w nieruchomości…
… pozostałych wierzycieli
-roszczenia regresowe między wierzycielami solidarnymi regulują te same normy, jakie obowiązują między dłużnikami solidarnymi 1.3. STRUKTURA ZOBOWIĄZAŃ SOLIDARNYCH
-istnieją dwa poglądy dotyczące struktury zobowiązań solidarnych:
1.
Pogląd klasyczny
-obowiązuje tu koncepcja wielości więzów obligacyjnych w zobowiązaniach solidarnych
-dopuszcza się zajmowanie niejednolitej pozycji…
… go przez jednego z dłużników zwalnia pozostałych, np.
X prowadzi przedsiębiorstwo, w którym zatrudnia na podstawie umowy o pracę Y. Gdy dochodzi do kradzieży mienia przedsiębiorstwa, X ma roszczenie:
przeciwko swojemu pracownikowi, że nie dopełnił obowiązku pieczy nad mieniem przeciwko złodziejowi (Z) o zwrot mienia należącego do przedsiębiorstwa
-roszczenia regresowe dłużnika, który zaspokoił wierzyciela…
… odnosi się do wszelkich uszczerbków w dobrach lub interesach prawnie chronionych, których poszkodowany
doznał wbrew swej woli Rodzaje szkody majątkowej wyróżnia się dwa rodzaje szkody majątkowej:
strata (damnum emergens) polega na zmniejszeniu majątku poszkodowanego wskutek zdarzenia, z którym związana jest czyjaś odpowiedzialność -np. zniszczenie czyjegoś samochodu
utracone korzyści (lucrum cessans…
… się w zawieranie umowy
-odszkodowanie obejmuje damnum emergens (chodzi tu zwłaszcza o uwzględnienie kosztów, jakie poszkodowany poniósł, licząc na zawarcie umowy -przyjmuje się, że odszkodowanie w granicach negatywnego interesu umownego nie może być wyższe od szkody ustalonej w granicach pozytywnego interesu umownego
Czy odszkodowanie obejmuje także utracone korzyści (lucrum cessans)?
(Chodzi…
… tylko wszystkim wierzycielom łącznie
złożyć przedmiot świadczenia do depozytu sądowego 2.2. ZOBOWIĄZANIA PODZIELNE
-w tym wypadku zarówno dług, jak i wierzytelność dzielą się na tyle niezależnych od siebie części, ilu jest dłużników lub wierzycieli
-powstają tu odrębne stosunki zobowiązaniowe o jednopodmiotowej strukturze -w przypadku zobowiązań podzielnych najpierw istnieje jednolite zobowiązanie, które następnie ulega…
… (nietypowe) -wśród umów nazwanych można wyróżnić następujące ich rodzaje:
umowy, których essentialia negotii obejmują wzajemne sprzężenie świadczeń
w tych przypadkach określony typ umowy z mocy samej definicji należy do klasy umów wzajemnych
np. umowa sprzedaży, umowa najmu
umowy, których essentialia negotii wykluczają obowiązek świadczenia drugiej strony
umowy tego rodzaju nie mogą mieć charakteru…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)